جلال خالقی مطلق: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Faraz.tkh (بحث | مشارکت‌ها)
حذف پیوند مرده
چند ویرایش جزئی، ابرابزار
خط ۲۰:
| signature_alt =
}}
'''جلال خالقی مطلق'''، ادیب، زبان‌شناس، ایران‌شناس و شاهنامه‌پژوه نامدار ایرانی است. عمده کارهای پژوهشی او، در زمینهزمینهٔ شاهنامه و حماسه سرایی در ایران بوده‌است. بسیاری از دوستداران فرهنگ ایران، خالقی مطلق را بزرگترین شاهنامه پژوه تمام ادوار می‌دانند. همچنین امروزه در نظر بسیاری از صاحب نظران، تصحیحی که جلال خالقی مطلق از شاهنامه ارائه کرده و توسط انتشارات سخن چاپ شده‌است، بهترین تصحیحی ست که تاکنون از شاهنامه صورت گرفته‌است.
 
== زندگی‌نامه ==
=== از تولد تا پایان مدرسه ===
جلال خالقی مطلق در ۲۰ شهریور ۱۳۱۶ در تهران متولد شد. به گفتهگفتهٔ خودش، خانوادهخانوادهٔ او از خانواده‌های اصیل تهرانی بودند و برخلاف بسیاری از خانوادهخانواده‌های شهرستانی و روستایی در آن دوره، در قید و بند سنت و تعصبات سنتی کهنه نبودند. از این رو جلال در خانواده ایخانواده‌ای با آزادی نسبی و بیشتر از کودکان هم سن و سالش، زندگی می‌کرد. خاندان جلال خالقی مطلق هم همچون دیگر خانواده‌های آن روزگار، همگی در حیاط پدربزرگ او کنار یکدیگر زندگی می‌کردند. همچنین خانوادهخانوادهٔ او به شدت دوستدار ایران بودند.
 
جلال تحصیلات دبستان و دبیرستان را در تهران تکمیل کرد. علاقهعلاقهٔ او به شعر و ادبیات، از همین دوره تحصیل در دبستان نمایان بود. به گفتهگفتهٔ خودش، معلم انشای او، انشاهایی که جلال می‌نوشت را در بقیه کلاس‌ها برای دیگر دانش آموزان می‌خواند که نشان از قدرت ادبی خالقی مطلق دارد. خالقی مطلق تحصیلات خود در مقطع دبیرستان را در مدرسه مَروی ادامه داد. در دبیرستان، عضو انجمن ادبی مدرسه بود و چندین بار به رادیو دعوت شد. همچنین جلال از نویسندگان روزنامه مدرسه اش با نام «پیک مَروی» بود.
 
آن گونه که دکتر جلال خالقی مطلق می‌گوید، در ایجاد علاقه و توجه او نسبت به شاهنامه و فردوسی، پسردایی اش بسیار تأثیرگذار بوده‌است. پسردایی او، سابقهسابقهٔ قهرمانی در مسابقات کشتی ایران را داشت. جلال می‌گوید که پسردایی‌اش روزها در خانه پدربزرگ آنها، کتاب شاهنامه را باز می‌کرد و اغلب از روی داستان رستم و اشکبوس با صدای بلند می‌خواند و بعد از خواندن، شنا می‌رفت و مجدداً همین رویه را تکرار می‌کرد. در این هنگام جلال نیز در کنار پسردایی‌اش می‌نشست و عاشق آن عکسی بود که رستم، تیر را از کمان به طرف سینه اشکبوس رها می‌کند.
 
=== مهاجرت به آلمان برای ادامه تحصیل ===
خط ۴۶:
* نخستین [[شاهنامه خالقی مطلق|ویرایش شاهنامه فردوسی]] در ۱۲ دفتر، دفتر ۱–۸: متن شاهنامه، دفتر ۹–۱۱: یادداشت‌های شاهنامه، دفتر ۱۲: بیت یاب شاهنامه، انتشارات دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (با همکاری ابوالفضل خطیبی و محمود امیدسالار)
* دومین [[شاهنامه خالقی مطلق|ویرایش شاهنامه فردوسی]] در ۶ دفتر، دفتر ۱–۴: متن شاهنامه، دفتر ۵: واژه‌نامه شاهنامه به سرپرستی فاطمه مهری، دفتر ۶: بیت یاب شاهنامه به کوشش فرهاد اصلانی و معصومه پورتقی، نشر سخن
* واج شناسیواج‌شناسی شاهنامه، نشر بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همکاری نشر سخن
* [[زنان در شاهنامه|زنان شاهنامه]]، مترجمین: فرهاد اصلانی و معصومه پورتقی، نشر نگاه معاصر/ احمد بی نظیر، نشر مروارید
* شاهنامه از دستنویس تا متن؛ جستارهایی در معرفی و ارزیابی دست‌نویس‌های شاهنامه و روش تصحیح انتقادی متن، مؤسسه نشر میراث مکتوب
خط ۵۲:
 
==== ب) مجموعه جستارها ====
* جای پای سال ها،سال‌ها، شامل ۲۰ جستار، به کوشش هومن عباسپور و مهناز مقدسی، نشر همیشه
* گلِ رنج‌های کهن، شامل ۱۲ جستار، به کوشش علی دهباشی، نشر بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همکاری نشر سخن
* سخن‌های دیرینه، شامل ۳۰ جستار، به کوشش علی دهباشی، نشر بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار با همکاری نشر سخن
خط ۶۰:
* آهوی کوهی در دشت؛ مجموعه ترانه‌ها، نشر همیشه
* ترجمه [[فرهنگ ریشه‌شناسی فارسی]]، نویسندگان: پاول هرن و هاینریش هوبشمان، نشر مهرافروز
* حماسه؛ پدیده شناسیپدیده‌شناسی تطبیقی شعر پهلوانی، نشر دایرةالمعارف بزرگ اسلامی
* ترجمه کتاب «ایرانیات در کتاب بزم فرزانگان»، نویسنده: آثنایوس ناوکراتیس، نشر دایرةالمعارف بزرگ اسلامی
* فیلم نامه اقتباسی زال و رودابه، نشر همیشه
خط ۶۶:
 
=== ۲- آثار مکتوب گروهی ===
* کتاب دانشنامه زبان و ادب فارسی، با همکاری ۴۲۰ مؤلف به سرپرستی [[اسماعیل سعادت]]، در ۱۲ جلد از سوی انتشارات سخن چاپ شده استشده‌است. در جلد پنجم این مجموعه، چند مقاله از جلال خالقی مطلق موجود هست.
* کتاب فرهنگنامه زنان ایران و جهان، با همکاری بیش از ۲۰۰ مؤلف و مترجم و ویراستار، به سرویراستاری محمدرضا سهرابی با مدیریت علمی مهناز مقدسی، در ۲ جلد از سوی انتشارات ارتباط نوین (پیام عدالت) چاپ شده استشده‌است که در آن مقالاتی از جلال خالقی مطلق موجود هست.
* در کتاب «[[ایران در گذر روزگاران]]»، مسعود لقمان با ۷ ایران‌شناس به گفت و گو می‌پردازد و متن تمام گفت و گوها در این کتاب چاپ می‌شود. یکی از این افراد، دکتر جلال خالقی مطلق است.
* کتاب «ادب پ‍ه‍ل‍وان‍ی: م‍طال‍ع‍ه‌ای در ت‍اری‍خ ادب دی‍ری‍ن‍ه ای‍ران‍ی از زرت‍ش‍ت ت‍ا اش‍ک‍ان‍ی‍ان»، نوشته محمدمهدی مؤذن جامی، از سوی انتشارات قطره در ۱۳۷۹ منتشر شد. چهار مقاله از جلال خالقی مطلق در این کتاب موجود هست.