جنبش مشروطه ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

در سال ۱۳۲۹، [[جبهه ملی ایران]] خواستار ملی شدن صنعت نفت شد. پشتیبانی عمومی از این خواسته، [[حسنعلی منصور]]، نخست‌وزیر را در به رای گذاشتن قانون الحاقیه قرارداد [[شرکت نفت ایران و انگلیس]] (موسوم به [[قرارداد گس–گلشائیان]]) به تردید و تعلل واداشت. با کنار رفتن او از سمت نخست‌وزیری، [[حاجعلی رزم‌آرا|رزم‌آرا]]، رئیس ستاد ارتش به نخست‌وزیری برگزیده شد.<ref>{{پک|آبراهامیان|۱۳۷۷|ک=ایران بین دو انقلاب|ف=فصل پنجم (از پادشاهی ضعیف و گرفتار به پادشاهی نظامی)|ص=۳۲۴}}</ref> اما او در اسفند همان سال به دست یکی از اعضای تشکیلات [[فدائیان اسلام|فداییان اسلام]] ترور شد. چند روز بعد، [[قانون ملی‌شدن صنعت نفت|لایحه ملی شدن صنعت نفت]] به تصویب مجلس و سرانجام در ۲۹ اسفند ۱۳۲۹ به تصویب مجلس سنا رسید.<ref>{{پک|آبراهامیان|۱۳۷۷|ک=ایران بین دو انقلاب|ف=فصل پنجم (از پادشاهی ضعیف و گرفتار به پادشاهی نظامی)|ص=۳۲۷}}</ref> پس از در پی ناآرامی‌هایی که به وسیله حزب توده ابتدا در آبادان و سپس در چند شهر بزرگ کشور ساماندهی شد، سرانجام محمد مصدق برای تصدی مقام نخست‌وزیری پیشنهاد و در اردیبهشت ۱۳۳۰ به این سمت انتخاب شد.<ref>{{پک|آبراهامیان|۱۳۷۷|ک=ایران بین دو انقلاب|ف=فصل پنجم (از پادشاهی ضعیف و گرفتار به پادشاهی نظامی)|ص=۳۲۸-۳۲۹}}</ref> پیروزی مصدق در اثر ایجاد ائتلافی ناهمگون از نظر ایدئولوژیک شکل گرفته بود که بلافاصله با مخالفت‌ها و کارشکنی‌های داخلی و خارجی مواجه شد. تنها نقطه اشتراک اعضای این ائتلاف، ملی شدن صنعت نفت بود. برنامه دولت دوم مصدق که پس از قیام سی تیر بر روی کار آمد، تنها معطوف به صنعت نفت و قانون انتخابات نبود و اصلاحات مالی، اقتصادی، صنعتی، بهداشتی و حقوقی را نیز شامل می‌شد.