حجاب: تفاوت میان نسخه‌ها

{{اشتباه نشود|حجاب اسلامی|چادر}}

 

به عنوان یک موضوع مذهبی برای نشان دادن شرافت یک شیء یا یک فضا به کار می‌رود. کاربرد واقعی اجتماعی-فرهنگی و روانشناختی حجاب به‌طور گسترده مطالعه نشده‌است اما به نظر می‌رسد شامل نگهداشت فاصله اجتماعی، حالات ارتباط اجتماعی و شاخص‌های محیط زندگی باشد.<ref>Murphy, R.F. (1964). Social Distance and the Veil. American Anthropologist, New Series, Vol. 66, No. 6, Part 1, pp. 1257–1274</ref><ref>Brenner, S. (1996). Reconstructing Self and Society: Javanese Muslim Women and "The Veil". American Ethnologist, Vol. 23, No. 4, pp. 673–697</ref> حجاب در ادیان [[یهودیت]]، [[مسیحیت]] و به‌ویژه [[اسلام]] مورد استفاده و اصلاحات و کناره‌گذاری‌هایی بوده‌است.

{{اصلی|حجاب در ایران}}

[[پرونده:Iranian women walking and talking.jpg|بندانگشتی|نمونه‌ای از حجاب زنان [[ایران|ایرانی]] در ۲۰۰۵]]

دست کم از دوران [[هخامنشیان]]، [[شهبانو]]ها به وسیلهٔ گونه‌ای [[پرده]] پنهان بوده‌اند. در [[متون پهلوی|نوشتار پهلوی]] واژهٔ ''[[چادر]]'' دست کم در دو جا اشاره شده‌است؛ یکی در روایت‌های حمید آشاواهیشتان که یک متن حقوقی [[زردشتی]] قرن دهم میلادی است؛ در این متن، چادر به همراه سربند و واشماگ که روسری گونه‌ای بود که توسط زنان زردشتی پوشیده می‌شد آمده‌است. در کتاب پهلوی به نام مداین یوشت فریان (احتمالاً قرن ششم) بر پایهٔ نوشتار گم شده از اوستا، هوفریا، خواهر یویشت، یک زردشتی تورانی همسر آخت -که از مخالفین آیین جدید زردشتی بود- هنگام بازپرسی یک چادر بر سرکرده بود.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/cador-a-loose-female-garment-covering-the-body-sometimes-also-the-face#pt1 ČĀDOR], In Early Literary Sources, Encyclopedia Iranica, Bijan Gheybi</ref> وجود حجاب در بین زنان زردشتی قرن اول میلادی که سر و صورتشان را به‌طور کامل بپوشانند در یک اثر مرمری که از [[پالمیرا]] بدست آمده دیده می‌شود. در مجسمه‌های پالمیرایی به جا مانده از قرن دوم میلادی وجود حجاب‌هایی که سر را می‌پوشانند اما چهره را باقی می‌گذارند معمول است.<ref>[http://www.iranicaonline.org/articles/cador-a-loose-female-garment-covering-the-body-sometimes-also-the-face#pt2 ČĀDOR], Among Zoroastrians, Encyclopedia Iranica, James Russel</ref>

 

 

== در دین ==

=== یهودیت ===

در کتاب مقدس یهودیان (شامل [[تورات]] و کتب پیامبران دیگر یا [[عهد عتیق|عهدقدیم]]) دستوری در مورد پوشاندن موی سر برای زنان وجود ندارد. اما در یهودیت به صورت سنتی، زنان متأهل موهای خود را می‌پوشانند،<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=18 تیر 1399|وبگاه=|نشانی=https://en.wikipedia.org/wiki/Jewish_religious_clothing|عنوان=Jewish religious clothing}}</ref> اما این الزام در مورد دختران مجرد وجود ندارد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=https://www.jewishvirtuallibrary.org/women-s-dress|عنوان=jewish virtual library}}</ref>

[[پرونده:Russian woman putting headscarf.jpg|بندانگشتی|یک زن [[روسیه|روس]] که پیش از ورود به [[کلیسا]] روسری به سر می‌کند.]]

در [[مسیحیت]]، اجباری در مورد نحوهٔ پوشش مردان یا زنان وجود ندارد، جز اینکه باید پوشش مرد یا زن در خور یک مسیحی مؤمن باشد و [[پطرس]] حواری این موضوع را در رسالهٔ خود بیان می‌کند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=عهدجدید، رسالهٔ اول پطرس، باب 3، آیهٔ 3}}</ref> همچنین در رسالهٔ قرنتیان، [[پولس]] می‌نویسد که زنان مسیحی هنگام پیامبری یا دعا کردن در میان مؤمنان (در کلیسا) باید موهای خود را بپوشانند؛ هرچند که این الزام منحصر به هنگام دعا و نیایش در گردهمایی‌های مذهبی است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=عهد جدید، رسالهٔ قرنتیان، باب 11، آیهٔ 5}}</ref>

 

=== اسلام سیاسی ===

[[مجید محمدی]]، جامعه‌شناس و روزنامه‌نگار سیاسی اهل ایران، حجاب اجباری را یکی از «محورهای [[اسلام سیاسی]]» در قدرت و به عنوان یکی از «بخش‌های جدانشدنی گفتمان اسلام سیاسی» اعلام کرد. وی افزود: «به حکومت [[طالبان]] و [[داعش]] نگاه کنید، هر جا اسلامگرایان حاکم شده‌اند حجاب را اجباری ساخته‌اند». وی باور داشت که اختیاری کردن حجاب برای اسلامگرایان، یعنی تن دادن آنان به [[جدایی دین از دولت|جدایی دین و دولت]] و آزاد شدن حجاب، این معنا را دارد که دولت در دین‌داری مردمش یا گناه کردن آنان، ورود ندارد و پس از این، دولت‌های اسلامی باید دخالت کردن در گناه‌های دیگر چون نوشیدنی الکلی، موسیقی و فیلم و … را نیز متوقف سازند. وی افزود: «اختیاری شدن حجاب یعنی تفکیک گناه [[شیعه|شرعی]] از جرم و عدم مداخلهٔ حکومت در امور مربوط به گناه… حکومت دینی به این امر تن در نمی‌دهد». او باور داشت که اِعمال کردن حجاب، «بخشی از راهبرد سازمان سرکوب برای کنترل اجتماعی است که تحت عنوان اجرای احکام دین صورت می‌گیرد».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=حجاب اجباری: خرده-هنجار، صنعت یا سیاست سرکوب؟|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f35_iran_hijab_mohammadi_com/27492414.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-07-25|کد زبان=fa|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20210125204642/https://www.radiofarda.com/a/f35_iran_hijab_mohammadi_com/27492414.html|تاریخ بایگانی=January 25, 2021}}</ref> رئیس مرکز پژوهش‌های زن و خانواده جمهوری اسلامی ایران، حجاب را از «اولین چالش‌های نظام» اعلام کرد و گفت که اگر در برابر آن کوتاه بیاییم، باید به «دیگر مسائل» نیز تن دهیم.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=حجاب "اولین" و از کلیدی‌ترین چالش‌های جمهوری اسلامی {{!}} DW {{!}} 10.05.2020|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/حجاب-اولین-و-از-کلیدیترین-چالشهای-جمهوری-اسلامی/a-53386811|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2021-07-25|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)|پیوند بایگانی=https://archive.md/RYNS3|تاریخ بایگانی=2021-07-25}}</ref>