یونس امره: تفاوت میان نسخه‌ها

| نام = یونس امره{{سخ}}Yunus Emre

| توضیح تصویر =

| تاریخ تولد = 619۶۱۹ شمسی

| والدین =

| تاریخ مرگ = 720۷۲۰ شمسی

| مختصات محل زندگی =

|لقب =

| سال‌های نویسندگی =

| تأثیرپذیرفته از =

| وب‌گاهوبگاه =

'''یونس امره''' ([[۶۱۹]] تا [[۷۰۰]] خورشیدی) [[شاعر]] بنام [[زبان ترکی استانبولی|ترک]] و از بزرگان [[تصوف]] بود. او به روایتی در سال 638۶۳۸ هـ. ق در شهر [[خوی]] متولد شده استشده‌است. در سال 720۷۲۰ هـ. ق چشم از جهان فرو بسته استبسته‌است. در باب محل وفات وی روایت‌های مختلف وجود دارد. روستاهایی هم که به عنوان محل درگذشت در اسناد و وثایق [[بکتاشیه]] آمده، در آن روزگار جزء خاک ایران بوده استبوده‌است. گرچه یونس امره در ترکیه بیش از ایران معروف شده است،شده‌است، اما هنوز هم طائفه‌های مختلف طرائق [[تصوف|صوفیه]] در کشورمان، او را از شاعران مکتب مولویه به حساب می‌آورند و اشعارش را در مجالس آئینی با شور و جذبه‌یجذبهٔ خاصی به آواز می‌خوانند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=انتشار دیوان کامل «یونس امره» به تصحیح دکتر ح. م. صدیق|نشانی=http://www.drsadigh.ir/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1اخبار/898-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1انتشار-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86دیوان-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84کامل-%C2%AB%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3«ÛŒÙˆÙ†Ø³-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%87امره%C2%BB»-%D8%A8%D9%87به-%D8%AA%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%ADتصحیح-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1دکتر-%D8%ADØ­-%D9%85م-%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82صدیق|وبگاه=سایت دوستداران دکتر حسین محمد زادهمحمدزاده صدیق (دوزگون)|بازبینی=2021-12-10|کد زبان=fa-ir}}</ref>

چامه‌های او تاثیرتأثیر بسزایی در ادبیات ترک از گذشته تا به امروز داشته‌است. او پس از بزرگانی چون [[خواجه احمد یسوی]] و [[سلطان ولد]] می‌زیست و هم‌گام با ایشان از نخستین ترکانی بود که به‌جای زبان [[عربی]] و [[فارسی]]، زبان [[ترکی]] را برای کتاب‌هایش برگزید.

[[تصویرپرونده: 200 Türk Lirası reverse.jpg|250px|farme|thumb|left|تصویر منقش به یونس امره در پشت اسکناس ۲۰۰ لیره ترکیه]]

درویشی مشهور اهل [[آناطولی]] بوده استبوده‌است که اشعار ترکی وی مشهور است. روایتهای زندگی او در مکتوبات غالباً با افسانه سازی همراه بوده و کتب تراجم و تذکره‌ها غالباً او را از دراویش قرن نهم شمرده‌اند ولی [[محمد فوادفؤاد کوپرولو]] از محققان بزرگ [[ادبیات ترکی]] که دربارهدربارهٔ زندگی و اشعار او تحقیقات فراوانی داشته، به استناد اسنادی او را جزء [[صوفیان]] نیمه دوم قرن هفتم و نیمه اول قرن هشتم دانسته استدانسته‌است. طبق مناقب مکتوب، وی مرید درویشی به نام [[طپدوق امره]] بوده و خود در اشعارش مکرر به او ابراز علاقه نموده استنموده‌است. دیوان اشعارش نشانگر آن است که اهل سیر و سیاحت بوده و به سرزمین‌های بسیاری سفر کرده استکرده‌است. به تعبیر کوپرولو اهل حال بوده و نه اهل قال. مزارهای چندی در سراسر آناطولی بدو منسوب است. پیروان ادبی مانند [[عاشق پاشا]] و [[قایغوسوز ابدال]] داشته استداشته‌است و بر شعر ترکی پس از خود تاثیرتأثیر ژرفی گذاشته استگذاشته‌است. دیوان او مجموعه ده دوازده هزار مصراع شعر است که به الهی مشهور است و اکثراً نه بر وزن عروضی که بر [[وزن هجایی]] (وزن شعر باستانی و فولکوریک ترکی) است و ویژگی‌های زبانی [[شیاد حمزه]] و اشعار ترکی [[سلطان ولد]] و [[گلشهری]] و عاشق پاشا را به یاد می‌آورد.<ref>صوفیان نخستین در ادبیات ترک، پروفسور محمد فوادفؤاد کوپریلی، ترجمه توفیق. ه. سبحانی. انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.1385 صص 310،316،342)</ref>

{{ب| و زبانمان را از تکلم باز داردبازدارد | Söyletmeye dilümüzi}}

{{ب| بر کسانی ما را به طرز ملایمی | Bizi bir arı vech ile}}

{{ب| ...… | Sala verile kastımıza}}

{{ب| راهی شدیم به سوی دوست | Gider olduk dostumuza}}

{{پایان شعر}}همان‌گونه که بعد از سید [[عمادالدین نسیمی]]، نسیمی‌های دیگری پیدا شدند و به سبک و شیوه‌یشیوهٔ وی شعر سرودند، پس از یونس امره نیز یونس‌های چندی ظهور کردند و اشعاری یونس‌وار سرودند. این است که کسی تاکنون نتوانسته استنتوانسته‌است تعداد واقعی اشعار خود یونس امره را تعیین کند. ۱۳۳ قطعه شعر از چاپ مرحوم [[عبدالباقی گولپینارلی|گول‌پینارلی]] در چاپ مرحوم تیمورتاش وجود ندارد و ۲۶ قطعه شعر چاپ او نیز در چاپ گول‌پینارلی نیامده است. دیگر چاپ‌ها که فاقد صبغه‌یصبغهٔ علمی هستند، اغلب نوعی گردآوری و تنظیم به حساب می‌آیند.

بر پایه متن چاپ گول‌پینارلی قطعه شعر موجود در چاپ تیمورتاش و نیز ۳ قطعه شعری را که در دستنویس پیرداوری آمده است،آمده‌است، و نیز رسالة النصحیه را که مصطفی تاتچی تصحیح و چاپ کرده استکرده‌است.<ref>[http://www.drsadigh.ir/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1اخبار/898-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1انتشار-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86دیوان-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84کامل-%C2%AB%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3«ÛŒÙˆÙ†Ø³-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%87امره%C2%BB»-%D8%A8%D9%87به-%D8%AA%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%ADتصحیح-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1دکتر-%D8%ADØ­-%D9%85م-%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82صدیق]</ref>

* صوفیان نخستین در ادبیات ترک، پروفسور محمد فوادفؤاد کوپریلی، ترجمه توفیق. ه. سبحانی. انتشارات انجمن آثار و مفاخر فرهنگی. ۱۳۸۵

{{پایان چپ‌چین}}http://www.drsadigh.ir/%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1اخبار/898-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%A7%D8%B1انتشار-%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86دیوان-%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84کامل-%C2%AB%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3«ÛŒÙˆÙ†Ø³-%D8%A7%D9%85%D8%B1%D9%87امره%C2%BB»-%D8%A8%D9%87به-%D8%AA%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%ADتصحیح-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1دکتر-%D8%ADØ­-%D9%85م-%D8%B5%D8%AF%DB%8C%D9%82صدیق<nowiki/>{{ادبیات ترکیه}}