فرهنگستان زبان و ادب فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏تاریخچه: جابجایی بعضی مطالب و تصحیح لینک ها
برچسب: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
خط ۳۳:
 
== تاریخچه ==
پیششپیش از فرهگنستان،فرهنگستان، فعالیت هایی از قبیل انجمن های ادبی دورۀ قاجاریه وجود داشتداشتند که پیشینه ی فرهنگستان محسوب می‌شوند. <ref name=tf>{{یادکرد وب
| نشانی = https://apll.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87/
| عنوان = تاریخچه (ساییت فرهنگستان)
خط ۴۱:
| زبان = فارسی
}}</ref>
 
[[رضا شاه]]، به تبعیت از آتاتورک، فرمانی به [[وزارت جنگ]] وقت صادر کرده بود که با همکاری سایر وزارتخانه‌ها برای لغات نظامی بیگانه معادل انتخاب کند.
در ۱۳۰۳ شمسی انجمنی از نمایندگان وزارت جنگ، وزارت معارف و اوقاف و صنایع تشکیل شد تا با وضع لغات و اصطلاحات نو جواب‌گوی نیازهای نظامی باشد. این انجمن در مدت فعالیت خود حدود سیصد لغت و اصطلاح تازه وضع کرد (اصطلاحاتی از قبیل: هواپیما، فرودگاه، خلبان، آتشبار، گُردان، وابستۀ نظامی، هواسنج، بادسنج).
 
در سال ۱۳۱۱ دکتر صدیق اعلم انجمن «وضع لغات و اصطلاحات علمی» را تاسیس کرد که شعب مختلف داشت و تا ۱۳۱۹ ادامه داشت. خیلی از پیشنهادهای علمی این انجمن نیز بسیار رایج و متداول هستند. <ref name="tf />
 
===فرهنگستان اول ===
پنچ ماه پیش از تأسیس «فرهنگستان ایران»، در سال ۱۳۱۳ شمسی [[وزارت معارف]] وقت، انجمن‌هایی از کارشناسان برای ترجمه و تألیف کتاب‌ها و فرهنگ‌ها علاوه ی وضع لغات و اصطلاحات جدیدبه پا کند.
«آکادمی طبّی» یکی از آنها بود. بعد هاکلمه‌ی «فرهنگستان» در برابر «آکادمی» انتخاب شد. <ref name="tf />
===فرهنگستان اول ===
 
[[محمدعلی فروغی]] رئیس‌الوزرا، در واکنش به ایناقدام اقدام،رضا شاه برای ایجاد انجمنی برای وضع لغات نظامی، انجمنی تشکیل داد که از دانشمندان و اهل لغت و محققان برای تدارک مقدمات تأسیس فرهنگستان ایران به شاه پیشنهاد کرد.
[[رضا شاه]]، به تبعیت از آتاتورک، فرمانی به [[وزارت جنگ]] وقت صادر کرده بود که با همکاری سایر وزارتخانه‌ها برای لغات نظامی بیگانه معادل انتخاب کند.
[[محمدعلی فروغی]] رئیس‌الوزرا، در واکنش به این اقدام، انجمنی تشکیل داد که از دانشمندان و اهل لغت و محققان برای تدارک مقدمات تأسیس فرهنگستان ایران به شاه پیشنهاد کرد.
وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه (به ریاست [[علی‌اصغر حکمت]])، مأمور اقدام شد و پس از مشاوره با اهل فن، اساسنامۀ فرهنگستان را در شانزده ماده تهیه کرد. این اساسنامه در هیئت وزرا تصویب شد. در ۲۹ اردیبهشت ۱۳۱۴ فرمان تشکیل فرهنگستان ایران صادر شد. <ref name="tf />
 
سطر ۵۹ ⟵ ۶۰:
محمدعلی فروغی در ۱۳۲۰ مجددا به ریاست فرهنگستان اتنخاب شد. . پس از مرگ فروغی ادیب‌السطنه سمیعی از ۱۳۲۱ تا ۱۳۳۲ ریاست فرهنگستان را بر عهده داشت.
 
در سال ۱۳۲۴، فرهنگستان ایران پنج تن از اعضای پیوسته و وابستۀ برجستۀ خود را از دست داد: [[محمد فاطمی]]، [[ولی‌الله نصر]]، [[حسنعلی مستشار]]، [[رینولد نیکلسننیکلسون]] و [[آرتور کریستن‌سن]]. <ref name="tf />
در ۱۳۲۵ انجمن ادبی فرهنگستان به ریاست [[ملک‌الشعرای بهار]] تأسیس شد.
فرهنگستان اول در ۱۳۴۲ تعطیل شد.