روس کی‌یف: تفاوت میان نسخه‌ها

|alternative_name=روس کیفکی‌یف

|s2 = [[جمهوری نووگرودنووگورود]]

|s12=گراندوشیدوک‌نشین بزرگ لیتوانی

|image_map_caption=روس کیفکی‌یف در سدهٔ یازدهم میلادی

|legislature=[[وچهواچه
en
fa
]]، [[انجمن لیوبچ]]

|currency=[[گریونا اوکراین|گریونا]]}}

'''روسِ کیفکی‌یف''' نام دولتی [[قرون وسطی|قرون وسطایی]] [[اروپا]]یی بود که در اواخر [[سده ۹ (میلادی)|سدهٔ نهم میلادی]] تشکیل‌شد و پس از حمله [[مغول]]ها میان سال‌های ۱۲۳۷ تا ۱۲۴۰ میلادی از میان رفت.

این مملکت در منابع هم‌عصر خویش، از جمله در متن‌های اسلامی، همواره '''روس''' خوانده می‌شده‌است و عنوان روسِ کیفکی‌یف مربوط به سدهٔ نوزدهم میلادی است که تاریخ‌نگاران موضوع [[روسیه]] برای اشاره به دولتی که پایتختش [[کی‌یف]] بوده این عنوان را بدان اطلاق نموده‌اند.

شکل اولیهٔ نظام سیاسی [[مردم روس' (واریاگ)|روس‌ها]]، [[خاقانات روس]] نام‌داشت. مرکزیت این خاقانات در [[ولیکی نووگورود]] قرارداشت. در ۸۸۲ میلادی [[وایکینگ‌ها]] شهر [[کی‌یف]] را از تصرف [[خزرها]] بیرون‌آوردند و آن را پایتخت روس کیفکی‌یف نمودند. این دولت در سدهٔ یازدهم میلادی به اوج خود رسید و مرزهایش از جنوب تا [[دریای سیاه]]، از خاور تا [[رود ولگا|رودخانه ولگا]]، از باختر تا [[پادشاهی لهستان (۱۰۲۵-۱۳۸۵ میلادی۱۰۲۵–۱۳۸۵)|پادشاهی لهستان]] و [[گراندوشیدوک‌نشین بزرگ لیتوانی]] گسترده شده‌بود. دورهٔ درخشان این نظام، روزگار فرمانروایی [[ولادیمیر کبیر]] و پسرش [[یاروسلاو خردمند]] بود که روس‌ها [[مسیحیت]] را پذیرفتند و نخستین قانون به یکی از زبان‌های اسلاوی شرقی به نام [[روسکایا پراودا]] پدیدآمد.

فرمانروایان روس کیفکی‌یف از تبار [[نروژی‌های باستاننورس‌ها]] و گروهی از وایکینگ‌ها بودند که بر اکثریتی از [[اسلاواسلاوها]]ها فرمان می‌راندند.

File:Varangian routes.png|<!--Major [[روس کیفکی‌یف]] trade routes – the Volga trade route (red), from the Varangians to the Greeks (purple). Other routes of the 8th–11th centuries (orange).-->

* [[اردوکشیلشکرکشی‌های روس‌ها به کناره دریای مازندرانخزر]]