توزیع لینوکس: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
VulcanSphere (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
خط ۴:
یک '''توزیع لینوکس''' یا '''توزیع گنو/لینوکس'''<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = douglasm |نشانی=http://www.osnews.com/story/23071/GNU_Linux_Distros_Silently_Drop_PowerPC |عنوان=GNU/Linux Distros Silently Drop PowerPC | ناشر =OSnews.com |تاریخ =۲۸ مارس ۲۰۱۰ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Glyn Moody |نشانی=http://linux.slashdot.org/story/10/12/27/2025258/putin-orders-russian-move-to-gnulinux |عنوان=Putin Orders Russian Move To GNU/Linux | ناشر =Slashdot.org |تاریخ =۲۷ دسامبر ۲۰۱۰ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.usenix.org/conference/xfree86-technical-conference/gtkgnome-development |عنوان=GTK+/GNOME Development | ناشر =usenix.org |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://linux.about.com/od/lts_guide/a/gdelts_idx.htm |عنوان=GNU/Linux Command-Line Tools Summary | ناشر =About.com |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Lee Hutchinson |نشانی=http://arstechnica.com/information-technology/2012/06/inside-the-ssd-revolution-mobile-devices-and-modern-oss/2/ |عنوان=How SSDs conquered mobile devices and modern OSes | ناشر =arstechnica.com |تاریخ =۲۵ جون ۲۰۱۲ |تاریخ بازبینی= ۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Andrew Gregory and Graham Morrisson |نشانی=http://www.techradar.com/news/software/the-highs-and-lows-of-free-software-1125905 |عنوان=The highs and lows of free software | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = Nick Hardiman|نشانی=http://www.techrepublic.com/blog/the-enterprise-cloud/the-building-blocks-of-joyents-cloud-technology-stack/ |عنوان=The building blocks of Joyent's cloud technology stack | ناشر =TechRepublic |تاریخ =۳۰ اکتبر ۲۰۱۳ |تاریخ بازبینی=۱۴ خرداد ۱۳۹۳}}</ref> که به اختصار '''توزیع''' نیز گفته می‌شود، [[سیستم‌عامل|سیستم‌عاملی]] است که بر پایهٔ [[هسته لینوکس]] یا دیگر [[هسته‌های بر پایه لینوکس|هسته‌های بر پایهٔ لینوکس]] مانند [[لینوکس-لیبره]] ساخته شده باشد. معمولاً توزیع‌های لینوکس [[محیط رومیزی|دسکتاپ]] نه تنها شامل اجزای اصلی سیستم‌عامل بلکه مجموعهٔ بزرگی از [[نرم‌افزارهای کاربردی]] مانند [[پردازش‌گرهای متنی]]، [[صفحه گسترده]]‌ها، [[مدیا پلیر|پخش‌کننده‌های چند رسانه‌ای]]، برنامه‌های [[پایگاه داده]] و غیره را نیز شامل می‌گردند.
 
از آنجا که هر توزیع لینوکسی به‌سادگی افزونه‌هایی بر هسته‌یهستهٔ کنونی لینوکس هستند، هر توزیع را یک «'''فراهسته'''» می‌نامیم؛ مانند فراهسته‌یفراهستهٔ اوبونتو، یا فراهسته‌یفراهستهٔ فدورا.
 
سیستم‌عامل، شامل هستهٔ لینوکس و یک سری کتابخانه‌ها و برنامه‌های سودمند دیگر از [[پروژه گنو]]، همراه با قابلیت پشتیبانی از گرافیک که به‌وسیلهٔ [[سامانه پنجره اکس]] مهیا شده‌است، می‌باشد. یک سری از توزیع‌ها که از نظر اندازه، بهینه‌سازی شده‌اند، ممکن است [[سامانه پنجره اکس]] را نداشته و تمایل بیشتری برای استفاده از برنامه‌های سودمند همانند آن مثل busybox, uclibc یا dietlibc را داشته باشند.
خط ۱۷:
== پیشینه ==
[[پرونده:Linux Distribution Timeline.svg|بندانگشتی|چپ|[http://futurist.se/gldt/ Linux Distro Genesis]، نمودار زمان‌بندی توزیع‌های مختلف لینوکس.]]
قبل از اولین توزیع لینوکس، استفاده‌ کننده‌ایاستفاده‌کننده‌ای که می‌خواست کاربر لینوکس باشد، باید همانند یک حرفه‌ای در [[یونیکس]] می‌بود، نه فقط اینکه بداند چه کتابخانه‌ها و برنامه‌های اجرایی‌ای نیاز است تا یک سیستم بتواند راه‌اندازی شود، بلکه حتی جزئیات مهمی دربارهٔ پیکربندی و جایگاه فایل‌ها در سیستم را هم باید می‌دانست.
 
بعد از آزادسازی لینوکس در ذیل GPL، به سرعت توزیع‌های اولیه با هدف ارائه هستهٔ لینوکس در قالب سیستم‌عاملی متشکل از بسته‌های آزاد گنو پا به عرصه وجود گذاشتند.
خط ۷۳:
راه‌های خیلی زیادی برای نصب یک توزیع لینوکس وجود دارد:
* معمول‌ترین راه نصب لینوکس بوت کردن از روی سی‌دی یا [[دی‌وی‌دی]] ای است که برنامه نصب و نرم‌افزارهای قابل نصب را دارا باشد. این سی‌دی‌ها را می‌توان با رایت کردن ISO Imageهای دانلود شده، نسخه‌های خریده شده به قیمت ارزان یا عرضه شده همراه یک مجله به‌عنوان دیسک ضمیمه، به‌دست‌آورد. در بعضی موارد هم می‌توان این دیسک‌ها را به صورت رایگان دریافت کرد یا گاهی هم به‌عنوان بخشی از یک بسته‌ای خریداری شده به‌همراه راهنما و نرم‌افزارهای تجاری می‌باشد. کاربران تازه تمایل دارند کار را با پارتیشن‌بندی [[دیسک سخت]] شروع کنند تا سیستم‌عامل موجود را حفظ کنند. بعد از آن توزیع لینوکس را می‌توان روی پارتیشن جدید نصب کرد بدون آنکه روی اطلاعات ذخیره شده قبلی تأثیر بگذارد.
* توزیع‌های اولیه با بهره‌گیری از تعدادی [[فلاپی دیسک]] نصب می‌شدند، روشی که امروزه توسط بسیاری از توزیع‌های عمده منسوخ شده‌است. امروزه اغلب توزیع‌ها از سی‌دی و دی‌وی‌دی برای انتشار استفاده می‌کنند. مهم‌ترین برنامه‌ها و بسته‌ها در اولین دیسک، و برنامه‌ها و بسته‌های کم‌اهمیت‌تر در دیسک‌های بعدی قرار می‌گیرند. اغلب امکان نصب از روی شبکه بعد از بوت از روی مجموعه‌ای از فلاپی‌دیسک‌ها یا سی‌دی ای که حاوی حجم کمی داده است،داده‌است، وجود دارد.
* روش دیگر نصب لینوکس، نصب آن روی یک کامپیوتر پرقدرت به‌عنوان سرور و استفاده از تعدادی رایانه ضعیف (شاید بدون دیسک سخت و حافظه کم و قدرت پردازش پایین) به‌عنوان [[تین‌کلاینت]] روی شبکه است. کلاینت‌ها می‌توانند از طریق شبکه از روی سرور بوت شوند و نتایج را نمایش دهند و اطلاعات را به سرور که تمام برنامه‌ها را اجرا می‌کند ارسال کند. کلاینت‌ها می‌توانند رایانه‌های معمولی باشند که یک بوت‌لودر شبکه روی درایو یا کنترلر کارت شبکه‌اش نصب شده‌است و در صورت نیاز می‌توان فضای دیسک و قدرت پردازش را بر روی ماشین کلاینت آپلود کرد. از محل صرفه‌جویی در هزینه‌ها ناشی از استفاده از تین‌کلاینت، می‌توان برای تهیه قدرت بیشتر محاسباتی یا فضای ذخیره بیشتر روی سرور استفاده کرد.
* در نصب [[دیسک زنده]] پروسه بوت کامپیوتر بدون نیاز به نصب اولیه سیستم‌عامل، از روی سی‌دی به‌صورت کامل انجام می‌شود. در بعضی از توزیع‌ها دیسک‌های زنده نصابی دارند که بعد از بوت اجرا می‌شوند و کامپیوتر را قادرمی‌سازند که از روی دیسک سخت بوت شود. این نوع نصب یکپارچه انتقال به سیستم‌عامل اجرا شده از روی سی‌دی به سیستم‌عامل اجرا شده روی هارددیسک را ممکن می‌سازد.
خط ۹۰:
 
== نرم‌افزارهای اختصاصی ==
برخی نرم‌افزارهای خاص به هیچ عنوان برای لینوکس وجود ندارند. این مسئله شامل تعداد وسیعی از بازی‌های رایج کامپیوتری می‌شود، اگر چه، در سال‌های اخیر بعضی از سازندگان بازی شروع به انتشار نسخه‌ای از نرم‌افزار هایشاننرم‌افزارهایشان برای لینوکس کرده‌اند. به‌عنوان مثال Epic Games یک نسخه از Unreal Tournament 2004 را برای لینوکس به فروش گذاشته استگذاشته‌است. این مسئله هم‌چنین مورد توجه قرار گرفته‌است توسط پروژه‌های [[شبیه‌ساز]] و مترجم APIهایی همانند Wine و Cadega که امکان اجرای برنامه‌های غیر لینوکسی را در سیستم‌های لینوکس را به کار می‌دهند، امکان‌پذیر می‌باشد. هم‌چنین با شبیه‌سازی سیستم‌عامل‌های اختصاصی یا ترجمهٔ APIهای اختصاصی مانند APIهای WIN32 و DIRECTX مایکروسافت در APIهای محلی لینوکس این امر انجام می‌پذیرد. هم‌چنین می‌توان از ماشین‌های شبیه‌سازی مانند «ویرچوال باکس» یا «وی‌ام‌ویر» نیز استفاده نمود.
 
== توزیع زنده ==
خط ۹۸:
 
== مسائل درون توزیعی ==
 
گروه استانداردهای رایگان یک سازمانی است که توسط فروشندگان عمده نرم‌افزار و سخت‌افزار با هدف بهبود قابلیت همکاری بین توزیع‌های مختلف تشکیل شده‌است. استانداردهای ارائه شده خود از استاندارد پایه لینوکس بهره می‌برند، که ABI و پکیج‌های سیستم را برای لینوکس تعریف می‌کنند؛ و نیز ساختار سلسله مراتبی استاندارد فایل سیستم نمودار filenaming استاندارد را توصیه می‌کند، به ویژه نام دایرکتوری عمومی بر روی ریشه درخت از هر فایل سیستم لینوکس.
 
سطر ۱۰۶ ⟵ ۱۰۵:
 
== ابزارها برای انتخاب یک توزیع ==
 
فرایند تغییر به‌طور مداوم بین توزیع‌ها را اغلب "distro hopping" می‌گویند. ماشین‌های مجازی مانند VirtualBox و ایستگاه کاری VMware سخت‌افزار را [[مجازی‌سازی]] می‌کنند تا به کاربران تست رسانه زنده را روی یک ماشین مجازی اجازه دهند. برخی از وب سایت‌ها مانند DistroWatch لیستی از توزیع‌های محبوب، و لینک به تصاویری از سیستم عامل را به عنوان راهی برای به دست آوردن یک برداشت اولیه از توزیع‌های مختلف ارائه می‌کنند. ابزارهایی برای کمک به مردم در جهت انتخاب توزیع وجود دارند. مانند چندین نسخه از انتخابگر توزیع لینوکس، و از ابزار جستجو بسته whohas. راه‌های آسانی برای امتحان چند توزیع لینوکس قبل از تصمیم‌گیری وجود دارد. مانند Multi Distro که یک توزیع Live CD است که شامل نه توزیع صرفه جویی در فضا است]
 
== قرارداد OEM ==
 
سخت‌افزار کامپیوتر معمولاً با سیستم عامل‌های دیگر به غیر از لینوکس که در حال حاضر توسط تولیدکننده تجهیزات اصلی (OEM) نصب می‌شود، به فروش می‌رسد. در مورد IBM PC سیستم عامل سازگار معمولاً ویندوز مایکروسافت است، در مورد کامپیوتر اپل مکینتاش همواره یک نسخه از سیستم عامل اپل مورد نیاز است که در حال حاضر MacOS نام دارد. سان مایکروسیستمز با سخت‌افزار SPARC که در سولاریس نصب شده به فروش می‌رسد؛ کنسول‌های بازی ویدئویی مانند ایکس باکس، پلی استیشن، و دیگر دستگاه‌ها سیستم عامل اختصاصی خود را دارند. این قضیه سهم بازار لینوکس را محدودیت می‌کند: مصرف‌کنندگان از وجود یک جایگزین بی‌اطلاع هستند، آن‌ها باید با تلاشی آگاهانه اقدام به استفاده از سیستم عامل‌های مختلف کنند، و باید یا انجام نصب و راه اندازی را خود انجام دهند، یا با کمک یک دوست، فامیل، یا یک حرفه‌ای سیستم را نصب کنند. با این حال، ممکن است سخت‌افزاری همراه با لینوکس نصب شده خریداری شود. لنوو، هیولت پاکارد، دل، Affordy، [۳۶] و System76 و custom-order PC manufacturers سیستم‌های لینوکس را می‌سازند (اما احتمالاً با کلید ویندوز بر روی صفحه کلید). راه حل Fixstars (ترا سافت) کامپیوترهای Macintosh و پلی استیشن ۳ را با لینوکس Yellow Dog نصب شده به فروش می‌رساند. دستگاه‌های رایج تعبیه شده به لینوکس به عنوان پیش‌فرض عبارت اند از: دستگاه ادوات NSLU2 NAS، و TiVos ضبط ویدئوهای شخصی و تلفن‌های مبتنی بر لینوکس (از جمله گوشی‌های اندروید)، PDAها و پخش‌کننده‌های موسیقی قابل حمل.
 
سطر ۱۱۶ ⟵ ۱۱۳:
 
== نگارخانه ==
 
<gallery perrow="۴">
پرونده:Debian 9 Stretch-gnome desktop.png|[[دبیان]] ۷٫۰ (ویزی)
سطر ۱۳۴ ⟵ ۱۳۰:
== جستارهای وابسته ==
* [[فهرست توزیع‌های لینوکس]]
* [[توزیع سبک لینوکس]]
* [[بحث نامگذاری گنو/لینوکس]]