تقلید (جانوران): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ویرایش متن
خط ۱:
[[پرونده:Micrurus tener.jpg|بندانگشتی|[[مار مرجانی تگزاس]] که یک مار سمی است، برای فریب دادن محیط، خود را به شکل یک مار غیرسمی یعنی مار شیری مکزیک درآورده است.]]
[[پرونده:Lampropeltis triangulum annulata.jpg|بندانگشتی|[[مار شیری مکزیک]] یک مار غیر سمی است. ظاهر این مار الگویی برای تقلید مار مرجانی مکزیک شده است.]]
'''تقلید''' یا '''وانمودسازی''' ({{lang-en|Mimicry}})، در زیست‌شناسی هنگامی که یک جانور یا گیاه به تقلید ظاهر و رفتار یک جانور یا گیاه دیگر بپردازد گفته می‌شود. در چنین مواردی یکی از گونه‌ها در فرگشت خود به دلایل [[استتار|استتاری]] تقلید ظاهر و رفتار کرده‌است تا بدین وسیله [[درندگی|درندگان]] یا طعمه‌های خود را فریب دهد. برای وانموسازی،وانمودسازی، اصطلاح '''همگون‌سازی استتاری''' هم به‌کار رفته‌است.
 
این شباهت می‌تواند در ظاهر، رفتار، صدا یا بو باشد.
 
مثال‌های معروف وانمایی،وانمودسازی، چشم‌دانه‌هایخال‌چشمی‌های ایجاد شده بر روی بال [[پروانه|پروانه‌ها]] و [[بید (حشره)|شب‌پره‌ها]]، تقلید ظاهر گل توسط [[آخوندک]]، تقلید صدای برخی [[پرنده|پرندگان]] توسط یکدیگر، و تقلید بوهای جذب‌کننده توسط [[گیاه|گیاهان]] می‌باشد. وانماییوانمودی ممکن است حتی در بین جنسیت‌های مختلف یک جانور هم مشاهده شود برای نمونه یک حیوانجانور برای فریفتن و جذب یا دفع کردن جنسیت‌های مزاحم، جنسیت مخالف خود را تقلید کند.<ref>همگونی شب‌پره عنکبوتی لیگودیوم |. (2018). Fa-ct.ir. Retrieved 26 February 2018, from [http://www.fa-ct.ir/همگونی-شب-پره-عنکبوتی-لیگودیوم/] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180307075115/http://www.fa-ct.ir/همگونی-شب-پره-عنکبوتی-لیگودیوم/ |date=۷ مارس ۲۰۱۸}}</ref>
 
== واژه‌شناسی ==
چند نوع اصلی از وانمایی عبارتند از:
واژه‌های وانمود، وانمودکردن و وانمودسازی در زبان فارسی رایج هستند<ref>واژۀ «وانمود» https://www.vajehyab.com/?q=%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%85%D9%88%D8%AF</ref> ولی واژۀ وانمایی برای عمل شبیه‌سازی (Simulation) بسیاری از پدیده‌ها به کار می‌رود.<ref>http://kimiahonar.ir/files/site1/user_files_dbc6fd/admin-A-10-1-7-21f784c.pdf</ref>
* [[تقلید مولرین|وانمایی مولری]] (Müller): در این حالت گونه‌های خطرناک، برای نمونه سمی، از ظاهر یکدیگر تقلید می‌کنند.
* وانمایی بیتزی (Bates): در این حالت گونه‌های غیرخطرناک به هم شباهت پیدا می‌کنند.
* وانمایی شکاری یا وانمایی پکم (Peckham): در این حالت درندگان، ظاهر طعمه یا دیگر حیوانات منطقه را به خود می‌گیرند تا از این طریق بتوانند آسان‌تر به طعمه نزدیک شوند.
 
== انواع وانمودسازی ==
اگر جانوری به تقلید از بخشی از بدن خود در بخش دیگر بدنش اقدام کند، به این حالت اصطلاحاً '''خودوانمودسازی''' (Automimicry) گفته می‌شود. نمونه معروف آن، وجود لکه‌های چشم‌مانند بر روی دم ماهی‌های گرمسیری است که باعث می‌شود حمله کنندگان در مورد جهت سر و دم ماهی به اشتباه بیافتند.
چند نوع اصلی از وانماییوانمودسازی عبارتند از:
* [[تقلید مولرین|وانماییوانمودسازی مولری]] (Müller): در این حالت گونه‌های خطرناک، برای نمونه سمی، از ظاهر یکدیگر تقلید می‌کنند.
* وانماییوانمودسازی بیتزی (Bates): در این حالت گونه‌های غیرخطرناک به هم شباهت پیدا می‌کنند.
* وانماییوانمودسازی شکاری یا وانماییوانمودی پکمپکهام (Peckham): در این حالت درندگان، ظاهر طعمه یا دیگر حیواناتجانوران منطقه را به خود می‌گیرند تا از این طریق بتوانند آسان‌تر به طعمه نزدیک شوند.
 
اگر جانوری به تقلید از بخشی از بدن خود در بخش دیگر بدنش اقدام کند، به این حالت اصطلاحاً '''خودوانمودسازی''' (Automimicry) گفته می‌شود. نمونه معروف آن، وجود لکه‌های چشم‌مانند بر روی دم ماهی‌های گرمسیری است که باعث می‌شود حمله کنندگانحمله‌کنندگان در مورد جهت سر و دم ماهی به اشتباه بیافتند.
 
== جستارهای وابسته ==
سطر ۲۲ ⟵ ۲۶:
* {{یادکرد-ویکی|پیوند =//en.wikipedia.org/w/index.php?title=Mimicry&oldid=827373925|عنوان = Mimicry|زبان =انگلیسی|بازیابی =۲۶ فوریه ۲۰۱۸}}
{{-}}
 
== پیوند به بیرون ==
{{انبار-رده}}