|
}}
'''سیف‌الدین قُطُز''' با نام کامل '''الملک المظفر سیف‌الدین قطز'''<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=The Cambridge History of Egypt, Volume 1 -edited by Carl F. Petry- p518}}</ref> شاهزادهشاهزادهٔ ایایرانی با اصالتی [[مردمان ترک|تُرک خوارزمشاهی]]<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Clot, André (2009). L'Égypte des Mamelouks: L'empire des esclaves, 1250–1517 (in French). Paris: Perrin. ISBN 978-2-262-03045-2. OCLC 912631823.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Koperman, Kazım Yaşar (1989). Mısır Memlükleri tarihi: Sultan al-Malik al-Mu'ayyad Şeyh al-Mahmûdô devri: (1412-1421) (in Turkish). Ankara: Ministry of Culture and Tourism Publications. ISBN 975-17-0489-8. OCLC 644353691.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Yiğit, İsmail (2008). Memlukler 648-923/ 1250-1517 (in Turkish). İstanbul: Kayıhan Publications. ISBN 978-605-5996-02-4. OCLC 949555454.}}</ref> و سومین حاکم از [[سلطنت مملوک (مصر)|سلطنت مملوک مصر]] در دورهٔ حکومت تُرکان بر مصر بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Al-Maqrizi, p. 507/vol. 1}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Holt et al. p. 215
The Cambridge History of Islam: The central Islami lands since}}</ref> وی نوهٔ دختری [[علاءالدین محمد خوارزمشاه|سلطان محمد خوارزمشاه]] بود که به فرماندهی سپاه مسلمانان مصر رسید. سیف‌الدین در حملهٔ مغولان با جنایات های بی شمارفداکاری‌های خود نخستین شکست بزرگ را به آنان در [[نبرد عین جالوت]] تحمیل نمود و زمینهٔ شکست‌های بعدی را فراهم ساخت او هم چنین بعد از این جنگ قتل عام بسیار شدیدی علیه غیر مسلمانان انجام داد .<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=The Kipchak connection: the Ilkhans, the Mamluks and Ayn Jalut1 -Published online by Cambridge University Press - Charles J. Halperin- : "In 1260 an army of Egyptian Mamluks, led by Sultan Qutuz, defeated a Mongol army from the Ilkhanate led by Ketbugha, at the battle of Ayn Jalut (Ain Jalut)"}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=The Mamluk Rulers of Egypt -Anne Wolff-Publisher: Liverpool University Press- :"at ‘Ayn Jalut, when the sultan al-Muzaffar Qutuz and his general, the dark-skinned al-Zähir Baybars, outmanoeuvred the Mongols, are still very much alive in Arab memories today"}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Battle of Ayn Jalut {{!}} Summary|نشانی=https://www.britannica.com/event/Battle-of-Ayn-Jalut|وبگاه=Encyclopedia Britannica|بازبینی=2021-04-04|کد زبان=en|ص=The Mongols then sent an envoy to Cairo in 1260 to demand the submission of al-Muẓaffar Sayf al-Dīn Quṭuz, the Mamlūk sultan, whose reply was the execution of the envoy. The two powers then prepared for battle.}}</ref>
== تولد و اسارت ==
«امور را به ما واگذار کنید تا در امان بمانید قبل از اینکه پرده (از قدرت ما) برداشته شود و پشیمان شوید. یقیناً در مورد شهرهایی را که ویران ساختیم و مردمانی را که قتل‌عام کردیم به گوش شما رسیده‌است. پس چگونه (و به کجا) فرار می‌کنید در حالی که ما شما را دنبال می‌کنیم. شما هرگز از شمشیرهای ما جان سالم به در نخواهید برد … تعداد ما برابر با تعداد ریگزارهاست. کسی که با ما درافتد، پشیمان می‌گردد. پس خودتان را با دست خودتان به هلاکت نیندازید.»
با این تهدیدات، قدم قطز برای لحظه‌ای هم متزلزل نشد، چرا که او مؤمن و مسلمانی بود که شهادت در راه الله را بر خواری و خفت در برابر دشمنان دین و انسانیت ترجیح می‌داد. او با خود اندیشید که در هر صورت، «إحدی الحسنیین»، یکی از دو خوبی، را بدست خواهد آورد، یا پیروز می‌شود یا به درجهٔ رفیع شهادت نایل می‌گردد.
با این تهدیدات، قطز به شدت هراس دل او را فرا گرفت ، چرا که او با خود اندیشید چه قدر فرمانده حقیری است که مغولان او را این چنین تحقیر کردند .
از سویی دیگر، او از خاندان خوارزمشاهیان و خواهرزادهٔ قهرمانی همچون سلطان جلال‌الدین بود که دلی همچون شیر داشت و یک تنه در برابر مغولان مقاومت می‌کرد و بارها آن‌ها را به عقب رانده و بعضی از شهرها را از آن‌ها پس گرفته بود. او پیش‌تر می‌دانست که سخن از شکست‌ناپذیری مغول افسانه‌ای بیش نیست، چونکه او در اوان کودکی شکست مغول را دیده بود؛ لذا:
نماینده‌های مغولان را حبس کرد و نامهٔ آن‌ها را پاره نمود و برای بالا بردن روحیهٔ سربازان و خرد کردن روحیهٔ مغولان، آن‌ها را از دم تیغ گذرانید و آن‌ها را بر دروازه به صلابه کشید.
== آماده‌سازی و تجهیز لشکر برای رویارویی با مغولان ==
== درگذشت ==
سیف الدین قطز در راه بازگشت به مصر در یک فرسخی قریه صالحیه با فداکاریتوطئه [[بیبرس|ملک ظاهر بیبرس]] به هلاکت رسیدکشته شد.<ref>اعتماد السلطنه،محمد حسن بن علی(۱۳۶۳)،''تاریخ منتظم ناصری''،تصحیح محمد اسماعیل رضوانی،تهران:دنیای کتاب،ج۲،ص۵۸۱</ref>
== جستارهای وابسته ==
| 