ویکی‌پدیا:سیاست‌ها و رهنمودها: تفاوت میان نسخه‌ها

اگرچه در ویکی‌پدیا سعی بر این است که برای ایجاد و تغییر این سیاست‌ها و رهنمودها [[ویکی‌پدیا:اجماع|اجماع]] حاصل شود، اما [[وپ:نیست|ویکی‌پدیا به دنبال دموکراسی نیست]]. بنا بر این،بنابراین، بین افرادی که معتقدند قوانین باید به طور کامل نوشته و اجرا شوند، و افرادی که معتقدند قوانین نمی‌توانند پیش‌بینی همهٔ حالاتی که ممکن است رخ بدهد را بکنند، همواره بحث در جریان بوده است.

== سیاست‌های اصلی ==

=== مطالعهٔ بیشتر ===

# [[وپ:۵|پنج رکن اصلی ویکی‌پدیا]] که برای شروع ویرایش به دانستن آن‌ها نیاز دارید.

# [[ویکی‌پدیا:مجموعه قوانین ساده‌شده]] برای این که ۱۵ قانون اصلی را بیاموزید تا بعداً دچار مشکل نشوید.

# [[ویکی‌پدیا:فهرست سیاست‌ها]] برای این که با تمام سیاست‌های ویکی به طور کامل آشنا شوید.

* '''[[ویکی‌پدیا:فهرست رهنمودها|رهنمودها]]''': صفحاتی هستند که محتوای آن‌ها: (۱) اجرا شدنی (عملکردی) است (یعنی پیشنهاد می‌‌کند که عملی توسط ویرایشگران ویکی‌پدیا انجام شود، یا از انجامش پرهیز شود) (۲) از طریق اجماع تصویب شده است. رهنمودها قوانین سخت‌گیرانه‌ای نیستند، و در اجرای آن‌ها باید عقل سلیم رجوع کرد، و مواردی از استثنا نیز برای هر کدام از رهنمودها متصور است. تغییرات رهنمودها باید ابتدا در صفحهٔ بحث همان رهنمود پیشنهاد شوند و بعد از توافق عمومی، در خود رهنمود اعمال شوند، اگرچه تغییرات جزئی که مفهوم را تغییر نمی‌دهند، می‌توانند مستقیماً در خود رهنمود اعمال شوند. وقتی در مورد لحن یا محتوای یک رهنمود چون و چرا پیش آمد، باید با بحث و مشارکت عمومی به نتیجه رسید، نه این که کل رهنمود را زیر سوال برد. این که برای حذف یک رهنمود رای‌گیری بشود رویکرد درستی نیست، چرا که [[ویکی‌پدیا:رای‌گیری|رای‌گیری هیچ وقت جای اجماع و توافق عمومی را نمی‌گیرد]].

:* '''[[ویکی‌پدیا:شیوه‌نامه|شیوه‌نامه‌ها]]''' انواع خاصی از رهنمودها هستند که فقط به نحوهٔ نگارش و نام‌گذاری در مقالات ویکی‌پدیا می‌پردازند.

* '''[[ویکی‌پدیا:فهرست سیاست‌ها|سیاست‌ها]]''': مانند رهنمودها هستند، فقط رسمی‌تر هستند و موارد استثنای کمتری برای آن‌ها متصور است. مانند رهنمودها، تغییر سیاست‌ها هم منوط به بحث قبلی در صفحهٔ بحث است. این که فردی بدون مشورت در صفحهٔ بحث یک سیاست، اقدام به تغییرات اساسی در محتوای آن بکند، به طور کلی پسندیده نیست.

* '''روندها''': نحوهٔ انجام شدن کارهای مختلف در ویکی‌پدیا هستند. به عنوان مثال، [[وپ:حذف|سیاست حذف مقالات]] روند حذف مقالات در ویکی‌پدیا را توضیح می‌دهد.

* '''[[:رده:پیشنهادهای ویکی‌پدیا|پیشنهادها]]''': شامل رهنمودها، سیاست‌ها و روندهایی می‌شوند که هنوز در مورد این که توافق عمومی برای اجرای آن‌ها وجود دارد، قطعیت حاصل نشده است. ویرایش پیشنهادها در راستای بهبود آن‌ها کاری مفید است، اگرچه در موارد کلی بهتر است این ویرایش‌ها قبلاً در صفحهٔ بحث آن پیشنهاد بررسی شده باشند.

:* '''پیشنهادهای قدیمی''': پیشنهادهایی که بعد از مدتی، به هر دلیل، بحث در مورد آن‌ها ادامه پیدا نکرده است. گاهی این پیشنهادها مربوط به روندهایی می‌شوند که دیگر در ویکی‌پدیا اجرا نمی‌شوند.

:* '''پیشنهادهای رد شده''':پیشنهادهایی هستند که نتیجهٔ بحث دربارهٔ آن‌ها به نفع اجرایی '''نشدن''' آن‌ها بوده است، یا این که توافق عمومی در مورد آن‌ها حاصل '''نشده''' است. اگر لزومی به دوباره مطرح کردن آن‌ها باشد، به طور کلی بهتر است که موضوع از نو و با دیدگاهی دیگر (بهتر) نوشته شود، تا این که پیشنهاد قدیمی دوباره به بحث گذاشته شود.

* '''[[ویکی‌پدیا:راهنما|راهنماها]]''': صفحات آموزنده‌ای هستند که به کاربران ویکی‌پدیا می‌آموزند که چه طور کارهای مختلف را انجام بدهند. تفاوت راهنماها با رهنمودها در این است که راهنماها به نحوهٔ انجام دادن یک کار اشاره دارند، اما رهنمودها به این نکته می‌پردازند که چه زمانی و چرا باید یک کار انجام بشود.

* '''[[:رده:انشاهای ویکی‌پدیا|انشاها]]''': صفحاتی هستند که نه عملکردی هستند، نه آموزنده. این که در مورد آن‌ها اتفاق نظر وجود دارد یا ندارد از اهمیت کمی برخوردار است. انشاهای ویکی‌پدیا معمولاً به طور گسترده تبلیغ نمی‌شوند (در صورتی که رهنمودها و سیاست‌ها می‌شوند) و لازم نیست که قبلاً پیشنهاد شوند تا در موردشان نظر داده شود. نویسندگان آن‌ها باید همواره این نکته را در نظر داشته باشند که نظرات و راهکارهایی که در انشا پیش می‌کشند خطاب به همهٔ کاربران ویکی‌پدیا نیست. اگر نمی‌خواهید که انشایی که نوشتید، توسط دیگران ویرایش شود، آن را در فضای نام ''ویکی‌پدیا'' قرار ندهید، بلکه به زیرصفحه‌ای برای صفحهٔ کاربری خود منتقل کنید. دست آخر این که این تصور که هر صفحه‌ای در فضای نام ویکی‌پدیا که نه رهنمود است و نه سیاست، لزوماً یک انشا است، تصور اشتباهی است. این گونه صفحات ممکن است در دسته‌بندی‌های دیگری (مثلاً ویکی‌پروژه‌ها) بگنجند.

== سیاست‌ها چگونه اجرا می‌شوند؟ ==

بنا بر این،بنابراین، ویرایشگران ویکی‌پدیا، چه از طریق اصلاح مقالات، و چه از طریق مشارکت در بحث‌ها و غیره، باعث اجرایی شدن سیاست‌هایی ویکی‌پدیا می‌شوند. برخی سیاست‌های مانند سیاست‌هایی که با [[ویکی‌پدیا:خرابکاری]] در ارتباط هستند، توسط [[ویکی‌پدیا:مدیران|مدیران]] ویکی‌پدیا اجرا می‌شوند. هم‌چنین برخی از امکانات نرم‌افزار [[مدیاویکی]] که سوء استفاده از آن‌ها می‌تواند ویکی‌پدیا را در معرض خرابکاری‌های جدی قرار دهد، فقط توسط مدیران قابل استفاده است، مانند حذف صفحات یا قفل کردن آن‌ها. (مدیران ویکی‌پدیا، افرادی هستند که تجربهٔ بیشتری در ویرایش در ویکی‌پدیا دارند، و از طرق سایر کاربران ویکی‌پدیا برای برخورداری از اختیارات مدیریتی انتخاب شده‌اند و مورد اعتماد قرار گرفته‌اند.)