|
| عرض‌جغرافیایی = ۳۱٫۹۳۴۰۲۱۳۳
| طول‌جغرافیایی =۴۹٫۳۰۲۷۳۳۳۳
استخر، |نام‌های‌قدیمی=قیلارستان (قیرلارستان)،<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://ganjineh.nlai.ir/article_2606_d2cade58248424531bac77cae41afed1.pdf|عنوان=بررسی مناقشات عبدالحسین دهدشتی و کمپانی نفت جنوب (مطالعهٔ موردی؛ اراضی قیرلارستان 1307-1301ش)|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20210814220634/http://ganjineh.nlai.ir/article_2606_d2cade58248424531bac77cae41afed1.pdf|ناشر=فصلنامهٔ علمی سازمان اسناد و کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران|تاریخ بازدید=۴ فوریه ۲۰۲۱|پیوند مرده=dead|archive-date=۱۴ اوت ۲۰۲۱}}</ref> اداره، میدان نفتون<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://ensani.ir/file/download/article/20160312161916-9971-68.pdf|عنوان=ولی‌عرب، مسعود. تحولات سیاسی اجتماعی شوشتر در دوره قاجار|3=نشانی بایگانی|ناشر=پرتال جامع علوم انسانی|تاریخ بازدید=۱۲ فوریه ۲۰۲۱|پیوند مرده=live|archive-date=۱ فوریه ۲۰۲۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20220201191938/http://ensani.ir/file/download/article/20160312161916-9971-68.pdf}}</ref> ▼|نام‌های‌قدیمی=[[https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D9%88_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1]]
▲استخر، قیلارستان (قیرلارستان)،<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://ganjineh.nlai.ir/article_2606_d2cade58248424531bac77cae41afed1.pdf|عنوان=بررسی مناقشات عبدالحسین دهدشتی و کمپانی نفت جنوب (مطالعهٔ موردی؛ اراضی قیرلارستان 1307-1301ش)|نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20210814220634/http://ganjineh.nlai.ir/article_2606_d2cade58248424531bac77cae41afed1.pdf|ناشر=فصلنامهٔ علمی سازمان اسناد و کتابخانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران|تاریخ بازدید=۴ فوریه ۲۰۲۱|پیوند مرده=dead|archive-date=۱۴ اوت ۲۰۲۱}}</ref> اداره، میدان نفتون<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://ensani.ir/file/download/article/20160312161916-9971-68.pdf|عنوان=ولی‌عرب، مسعود. تحولات سیاسی اجتماعی شوشتر در دوره قاجار|3=نشانی بایگانی|ناشر=پرتال جامع علوم انسانی|تاریخ بازدید=۱۲ فوریه ۲۰۲۱|پیوند مرده=live|archive-date=۱ فوریه ۲۰۲۲|archive-url=https://web.archive.org/web/20220201191938/http://ensani.ir/file/download/article/20160312161916-9971-68.pdf}}</ref>
|تلفظ‌های محلی= میسلیمون
|سال‌شهرشدن= ۱۳۳۶
در دوران [[کریم خان زند]] چندین نبرد در نواحی لرنشین بین سپاه زندیان و ساکنین این مناطق رخ داد.
'''تاریخچه ای عجیب از شهر مسجد سلیمان'''
از روزگاران کهن یکی از تلاش ها و آرزوهای بشر تسخیر طبیعت و کنترل انرژی های موجود در آن بوده است. در این میان یکی از معجزات منحصر به فرد [[پیامبر|پیامبر بزرگ الهی]]، [[سلیمان|حضرت سلیمان (ع)]] تسخیر و کنترل انرژی باد بوده است با این تفاوت که این امر از طریق خارق عادت و حالتی متفاوت با روش های علمی گذشته و حال صورت می پذیرفت.[[مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر|[۴۰]]]
از سوی دیگر «[[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]» دانشمند و تاریخ نگار شهیر متوفّای ۳۴۶ ق. مسلمان در بیش از هزار سال پیش، در سفری که به شهر استخر (مسجد سلیمان) در ایران داشته، در کتاب خود از موضعی که به تعبیر مردم «زندانِ باد» است، چنین یاد نموده است:[[مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر|[۴۱]]]
«مردم ایران در شهر «استخر» آتشکده ای دارند که مجوس آن را تعظیم و تکریم می کنند. این آتشکده از قدیم الایّام بوده است و «هما» دختر «[[بهمن]]» پسر « [[اسفندیار]]» آن را خانه آتش قرار داده بود. آنگاه آتشِ آن را انتقال دادند و خانه ویران شد. اکنون (یعنی زمان مسعودی قرن چهارم هجری)، مردم می گویند: این مسجد حضرت [[سلیمان]] بن [[داوود]] (ع) است و به نام وی شناخته می شود.[[مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر|[۴۲]]]
من ([[علی بن حسین مسعودی|مسعودی]]) به آنجا رفته ام. تا شهر استخر یک فرسخ فاصله دارد و بنایی عجیب و شگفت انگیز است. ستون های شگفت انگیزی دارد. سرستون ها مجسمه های سنگی زیبا از اسب و حیوانات دیگر است. محوطه ای وسیع با یک باروی بلند سنگی اطراف آن وجود دارد و تصویر اشخاص را با نهایت دقّت تراشیده اند. تصوّر کسانی که مجاور آنجا هستند این است که این اشخاص [[پیامبر|پیامبران]] هستند.[[مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر|[۴۳]]]
این خانه ([[آتشکده جاویدان|آتشکده یا مسجد سلیمان]]) در دامنه کوهی است که نه شب و نه روز، باد از آن قطع نمی شود و گرد و غبار برمی خیزد. مسلمانان آنجا می گویند: [[سلیمان]] بن [[داوود]] (ع)، باد را در اینجا به زندان کرده است.»[[مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر|[۴۴]]]
به راستی چرا هیچ گاه باد از این خانه قطع نمی شده و گویی باد در این مکان به زندان افتاده است؟![[مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر|[۴۵]]]
=== دوره قاجار تا پیش از اکتشاف صنعتی نفت و تأسیس شهر مسجدسلیمان ===
http://www.misipcc.com/index.html
https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D9%85%D8%B1%D9%88%D8%AC%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%B0%D9%87%D8%A8_%D9%88_%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%AF%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AC%D9%88%D9%87%D8%B1
{{شهرستان مسجدسلیمان}}
{{استان خوزستان}}
| 