روز جمهوری اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲:
[[File:Islamic Republic Refrendum.jpg|thumb]]
در روز '''دهم فروردین ماه''' سال [[۱۳۵۸]] هجری شمسی به دستور [[روح‌الله خمینی]] برقراری حکومت [[جمهوری اسلامی]] در ایران به [[همه پرسی]] ([[رفراندوم]]) گذاشته شد. در این همه پرسی شرکت کنندگان رای خود را به صورت جمهوری اسلامی، «آری» یا «خیر» به صندوق ریختند که ۹۸٫۲٪ رأی‌دهندگان به برقراری جمهوری اسلامی ایران رأی دادند. روز دوازدهم فروردین سال ۱۳۵۸ که نتایج این رفراندوم اعلام شد از سوی دولت جمهوری اسلامی روز جمهوری اسلامی نام گرفت و به عنوان تعطیل عمومی اعلام شد.<ref name="دویچه وله">{{cite web|url=http://www.dw-world.de/dw/article/0,,5420444,00.html?maca=per-rss-per-all-1491-rdf|title=همه‌پرسی − ایده و عمل |accessdate=2010-04-01}}</ref>
 
==انتقادات ==
به اعتقاد برخی حقوق‌دانان، امری که در آنروز انجام گرفت بیشتر مشخصه‌های یک بیعت از مردم را داشت تا برگذاری یک رفراندوم؛ اشکال برگذاری چنان همه‌پرسیی این عنوان می‌شود که در نظرسنجی دوازده فروردین ۱۳۵۸، نوع حکومت بعدی از مردم پرسیده نشد و نحوه سوال «جمهوری اسلامی، آری یا نه؟» به شکلی است که مردم را بین انتخاب شیوه‌ای معلوم و یا تن‌دادن به شیوه‌ای نامعلوم مخیر می‌کند که از لحاظ روانی توده‌های مردم را به انتخاب پاسخ آری متمایل می‌کند. <ref name="رادیو دویچه وله">{{cite web|url=http://www.dw-world.de/dw/article/0,,5420444,00.html?maca=per-rss-per-all-1491-rdf|title=عبدالکریم لاهیجی: ۱۲ فروردین نه رفراندم که بیعت با جمهوری اسلامی بود |accessdate=2010-04-04}}</ref>
 
 
برگه رای، دوقسمتی بود و شامل نیمه «آری» -به رنگ سبز- و نیمه «نه» -به رنگ قرمز- بود و روی آن چنین درج شده بود:
 
"«بسمه تعالی
 
دولت موقت انقلاب اسلامی
سطر ۱۹ ⟵ ۱۵:
تغییر رژیم سابق به جمهوری اسلامی
 
که قانون اساسی آن از تصویب ملت خواهد گذشت"»
 
==انتقادات ==
به اعتقاد برخی حقوق‌دانان، امری که در آنروز انجام گرفت بیشتر مشخصه‌های یک بیعت از مردم را داشت تا برگذاری یک رفراندوم؛ اشکال برگذاری چنان همه‌پرسییهمه‌پرسی‌ای این عنوان می‌شود که در نظرسنجی دوازده فروردین ۱۳۵۸، نوع حکومت بعدی از مردم پرسیده نشد و نحوه سوال «جمهوری اسلامی، آری یا نه؟» به شکلی است که مردم را بین انتخاب شیوه‌ای معلوم و یا تن‌دادن به شیوه‌ای نامعلوم مخیر می‌کند که از لحاظ روانی توده‌های مردم را به انتخاب پاسخ آری متمایل می‌کند. <ref name="رادیو دویچه وله">{{cite web|url=http://www.dw-world.de/dw/article/0,,5420444,00.html?maca=per-rss-per-all-1491-rdf|title=عبدالکریم لاهیجی: ۱۲ فروردین نه رفراندم که بیعت با جمهوری اسلامی بود |accessdate=2010-04-04}}</ref>
 
اشکالاتاشکال اساسیدیگر چنینآن رفراندومیبود از همان برگه رای هویدا است:که رژیم سابق هنوز قانوناً عوض نشده بود و عنوان سابق به آن دادن پیشفرضانهپیش فرضانه بود، همچنین نتیجه رفراندم معلوم نبود و ذکر جمهوری اسلامی به عنوان نظام حکومتی بعدی اقدامی پیشداورانهپیش داورانه بود. گذشته از آن قانون اساسییاساسی‌ای که متن آن معلوم نیست، چه تضمینی دارد که از تصویب ملت بگذرد. انتخاب رنگهای سبز و قرمز برای آراء موافق و مخالف نظام جمهوری اسلامی نیز از نظر روانی جانبدارانه استبود.
 
== پانویس ==