دریاچه ایسیق‌کول: تفاوت میان نسخه‌ها

این دریاچه مهم‌ترین دریاچه کوهستانی [[ترکستان]] است ویکی از بزرگ‌ترین دریاچه‌های کوهستانی جهان است. این دریاچه در ۱٬۶۰۸ متری سطح دریا واقع شده‌است . آب بیش از ۵۰ رودخانه مانند رودخانه جرگان، توپ، رود چو، قارکول جوکا، برسکائون، آق سو، قوی سو به آن میریزد.

 

 

== نام ==

نام دریاچه در آثار مولفان اسلامی به گونه‌های مختلف آمده‌است. قدامه بن جعفر به دریاچه و اطراف آن اشاره کرده‌است . در [[حدود العالم]] نام دریاچه به صورت ایسکوک، ایسیکوک و اسکول آمده‌است. در [[مجمل التواریخ]] این نام به صورت سکوک ذکر شده‌است. [[گردیزی]] صاحب کتاب معروف [[زین الاخبار]] نام آن را ایسیغ کول نوشته‌است. [[ابن عربشاه]] در شرح لشگر کشی [[تیمور]] آن را اسی کول و [[شرف الدین]]، آن را اسی کول و آسی کول نامیده‌اند. میرزا محمد حیدر در [[تاریخ رشیدی]] نام دریاچه را ایسیغ کول نامیده‌است. [[ابولغازی بهادر خان]] چنین آورده‌است که در روزگار او این دریاچه را ایسیغ کول نامیده‌اند.

== تاریخ ==

مهم‌ترین منطقه بازرگانی کنار این دریاچه «برسخان» نام داشته است. محتمل است این نام تصحیفی از نام رود برسکائون باشد که آب آن به دریاچه میریزد. گردیزی داستانی در مورد برسخان دارد وی می‌نویسد که اصل برسخان از عجم و پارس بوده است و سبب آن است که چون اسکندر بر داریوش پیروز شد و ایرانشهر بگرفت، از مردمان عجم که مردمی با رای و تدبیر و شجاع وعالم و دوربین و هوشیار بودند، بیمناک شد. پس از هر ولایتی یک یا دو تن را به صورت گروگان با خود به سوی ترکستان برد. و از انجا قصد ختن کرد تا به جائی رسید که امروز برسخان است. پس اسکندر خود به چین رفت. مهتر زادگان ایران، کارگران، درودگران و نقاشان آوردند و آنجا جای‌ها ساختند برمثال شهرهای پارس و آن را پارسخان یعنی امیر پارس خواندند. [[ابوریحان بیرونی]] این نام را بصورت پرسخان آورده‌است. [[قدامه بن جعفر]] این منطقه کنار دریاچه را نوشجان آورده است که شامل چهارشهر بزرگ و ۵ شهر کوچک بوده‌است. [[یاقوت حموی|یاقوت]] آن را نوشجان علیا و دارای ۴ شهر بزرگ نوشته‌است. گردیزی از شهری بنام یار یاد می‌کند که فاصله برسخان تا شهر یار را ۱۲ فرسنگ می‌داند. وی در ادامه می‌نویسد که از برسخان ۶ هزار مرد بیرون آید. بنابه نوشته گردیزی در حاشیه ایسیغ کول از برسخان تا شهر تونگ سه روز راه است. [[بارتولد]] شرق شناس شهیر روسی معتقد است که میان برسخان تا تونگ، چادرهای کوچندگان [[چگل]] وجود داشت. گردیزی ضمن اشاره به همین منطقه می‌نویسد که اندر حوالی ایسیغ کول چگلیان نشینند. در حدود العالم از شهر اسکول در مرز میان محل استقرار دو طایفه چگل و خلج یاد شده‌است .