محمد محمدی ملایری در سال ۱۳۱۳ در [[دانشکده ادبیات دانشگاه تهران]] در رشته [[ادبیات فارسی|ادبیات فارسی]] به تحصیل پرداخت. سپس با بورس دولتی به [[دانشگاه آمریکایی بیروت]] برای تحصیل در رشته [[زبان و ادبیات عربی]] رفت. و پس از کسب دکتری تا سال ۱۳۴۶ به تدریس در دانشگاه لبنان پرداخت. سپس به [[تهران|تهران]] بازگشت و تا زمان بازنشستگی، ریاست [[دانشکده الهیات و معارف اسلامی]] [[دانشگاه تهران]] را به عهده داشت. کارهای ایرانشناسی دکتر محمدی از سال ۱۳۱۶ آغاز شد. یکی از نکات حائز اهمیت در کار وی آن است که پژوهشهای ایرانشناسی خود را در یک کشور عربی، یعنی لبنان آغاز کرد. دو اثر او، «مقدمة درس الثقافة الایرانیة» و «اثرهائی الادب العربی» (که بعدا به نام القصة العربیة...، بیروت، ۱۹۴۰ چاپ شد) و النظم الاداریة الساسانیة و «اثرها فی دولة الخلفاء» مواد اساسی کتاب پرمایه فرهنگ ایرانی را تشکیل میدادند که در سال ۱۳۲۳ و سپس با ویرایش جدید در ۱۳۳۳ خورشیدی در تهران به چاپ رسید.
<ref>''دکتر محمد محمدی ملایری و دل ایرانشهر''، آذرتاش آذرنوش، مجله بخارا، شماره ۲۴، خرداد و تیر ۱۳۸۱</ref>
خط ۱۶:
مراد از تعریب در این جا آن نوع شناخته شده ای که عربی گردانیدن کلمات فارسی باشد، نیست بلکه مراد انواع دیگر از تعریب است که چندان شناخته شده و مورد توجه نیست… در مقدمه به مقتضای مقام از دو نوع آن که یکی تعریب اشخاص بود و دیگری تعریب تاریخ ذکری رفت و برای هر کدام هم نمونه ای آورده شد. در اینجا هم سخن از تعریب است ولی از نوع دیگر آن یعنی نام های جغرافیایی.<ref>[http://iranshahr.org/?p=3523 انجمن پژوهشی ایرانشهر » آرشیو » انتقال فرهنگ ساسانی به دوره اسلامی (بخش دوم)<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
محمدی ملایری برايبرای اثبات تأثيرتأثیر فرهنگ ايرانيایرانی در اعتلاء تمدن اسلامياسلامی دو دليلدلیل اساسی ميمی آورد: اول اينكهاینکه نهضت علميعلمی و ادبيادبی اسلام از جاييجایی شروع شد كهکه قرنها پايتختپایتخت ايرانایران بود، از بغداد پايتختپایتخت عباسيانعباسیان در كنارکنار تيسفون،تیسفون، نه از مكهمکه و مدينهمدینه و خاستگاه اسلام، يایا دمشق پايتختپایتخت بنی‌اميهبنی‌امیه. دوم اينكهاینکه پايهپایه گذاران علوم عقلی و نقلينقلی و ادبيادبی در زبان عربيعربی به تعبيرتعبیر عربها از ''مواليموالی'' يعنيیعنی مسلمانان غيرغیر عرب و بيشتربیشتر ايرانيانایرانیان بودند.<ref>[http://acls.blogfa.com/post-37.aspx فصول گمشده ي فرهنگ ايراني: نوشتاري از دكتر محمد امين رياحي در معرفي پژوهش دكتر محمد محمدی ملایری]</ref>
