ویکی‌پدیا

ترابری ریلی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
جز ربات: مرتب‌سازی رده‌ها؛ زیباسازی
جایگزینی صفحه با '{{ادغامت|راه‌آهن}}'
خط ۱:
{{ادغامت|راه‌آهن}}
{{بدون منبع}}
[[پرونده:Mh rhb 706 auf landwasserviadukt.jpeg|left|300px|thumb|راه اهن]]
'''راه آهن''' یا '''ترابری ریلی''' یک روش [[ترابری]] هدایت شده زمینی است. راه آهن برای قطارها طراحی شده تا بدینوسیله بتوان مسافر و [[کالا]] جابجا کرد. راه آهن دو [[ریل]] همراستا دارد که معمولاً از فولاد است. این ریل‌ها با [[ریل‌بند]] (تراورس)های چوبی یا بتنی (و در گذشته فولادی) به هم پیوسته می‌شوند که این ریل‌بندها ریل‌ها را در [[بازه|بازه‌ای]] یکسان از همدیگر نگه می‌دارد.
 
== تعریف کلی ==
ترابری ریلی یکی از ترابری‌های زمینی است که در مصرف انرژیی بسیار به صرفه عمل می‌کند. ریل‌ها رویه‌ای بسیار صیقلی و سفت فراهم می‌کنند که چرخ‌های [[قطار]] می‌توانند با کمترین [[اصطکاک]] ممکن بر روی آن‌ها بغلتند. این روش با خود راحتی و صرفه‌جویی کارمایه ([[انرژی]]) به همراه دارد. معمولاً بخش پیشین قطارها هم با شکلی خمیده و [[هواپویا]] (آیرودینامیک) ساخته می‌شود تا در مصرف کارمایه صرفه‌جویی شود. رویهمرفته، تحت شرایط مناسب، قطار برای بردن حجم مشخصی از کالا یا مسافر ۵۰ تا ۷۰ درصد کمتر انرژی نیاز دارد تا [[ترابری جاده‌ای]].
افزون بر این، ریل‌ها و ریل‌بندها باهم [[وزن]] قطار را بطور یکسان پخش می‌کنند که در پی آن با هر محور/چرخ بار بیشتری می‌توان حمل کرد تا در ترابری جاده‌ای.
ترابری ریلی همچنین از امن‌ترین و کم‌جاگیرترین شیوه‌های ترابری است. یک خط راه‌آهن دوریلی می‌تواند در یک زمان مشخص از یک [[بزرگراه]] چهارخطه هم بیشتر مسافر یا کالا جابجا کند.
 
== واژگان ترابری ریلی ==
در ترابری ریلی [[واژگان]] (اصطلاحات) چندی بکار می‌رود که واژگان استاندارد فارسی این شاخه (مصوبه [[فرهنگستان زبان و ادب فارسی]]) به این قرار است:
 
[[پرونده:SFM class61 Inside.JPG|thumb|left|250px|درون قطار]]
 
{{Div col|cols=3}}
* [[جاده آهن]]
* [[آمادگاه]]
* [[ایستگاه چندگانه]]
* [[ایمن‌گاه]]
* [[بارکف]]
* [[بارگُنج]]
* [[برش‌راه]]
* [[برقی کردن راه آهن]]
* [[بلیط تمام مسیر]]
* [[بلیط ویژه]]
* [[واگن پهلوگرد]]
* [[تالار گذر]]
* [[ترابر]]
* [[توشه]]
* واگن [[توشه‌بر]]
* [[خط سرعت‌افزایی]]
* [[خط گذر]]
* [[خطرو]]
* [[خودکشند]]
* [[دالانه]]
* [[دیرانه]]
* [[ذخیره جا]]
* [[ریل‌بست]]
* [[زمان اوج]]
* [[زمان تخلیه]]
* [[تندرو]] (سریع‌السیر)
* [[سیم بالاسر]]
* [[سینی دوار]]
* [[شاخک برقرسان]]
* [[شدآمد]]
* [[شیبک]]
* [[ضربه‌گیر]]
* [[عمر بازدید]]
* [[فاصله گذر]]
* [[فرست]]
* [[فرست کردن]]
* [[قطار]]
* [[قطار بارگُنجی]]
* [[قطار تماشا]]
* [[قطار توربینی]]
* [[قطار خیابانی]]
* [[قطار دوسر]]
* [[کالای گذری]]
* [[گذرانه]]
* [[مسافر گذری]]
* [[مسیر موقت]]
* [[هزارچرخ]]
* [[واگن]]
* [[واگن خدمت]]
{{Div col end}}
 
==جستار وابسته==
* [[راه آهن ایران]]
 
==منبع==
{{پانویس}}
 
[[رده:ترابری ریلی|ترابری ریلی]]
[[رده:قطارها]]
 
{{Link GA|de}}
 
[[als:Eisenbahn]]
[[ar:سكة حديد]]
[[arz:سكه حديد]]
[[az:Dəmiryolu nəqliyyatı]]
[[be:Чыгуначны транспарт]]
[[be-x-old:Чыгунка]]
[[bg:Железопътен транспорт]]
[[br:Hent-houarn]]
[[ca:Ferrocarril]]
[[cs:Železnice]]
[[cv:Чукун çул]]
[[cy:Rheilffordd]]
[[da:Jernbane]]
[[de:Eisenbahn]]
[[el:Σιδηρόδρομος]]
[[en:Rail transport]]
[[eo:Fervojo]]
[[es:Ferrocarril]]
[[et:Raudteetransport]]
[[eu:Burdinbide]]
[[fi:Rautatieliikenne]]
[[fr:Chemin de fer]]
[[frr:Iirsenbaan]]
[[fur:Ferovie]]
[[fy:Spoarwegen]]
[[gan:鐵路]]
[[gd:Rathad-iarainn]]
[[gl:Ferrocarril]]
[[hi:रेल]]
[[hr:Željeznica]]
[[hu:Vasút]]
[[id:Transportasi rel]]
[[io:Fervoyo transportado]]
[[is:Lestarsamgöngur]]
[[it:Ferrovia]]
[[ja:鉄道]]
[[ka:რკინიგზის ტრანსპორტი]]
[[kk:Темір жол]]
[[ko:철도]]
[[krc:Темир джол]]
[[ku:Rêya hesinî]]
[[la:Ferrivia]]
[[lb:Eisebunn]]
[[ln:Nzelá-masíni]]
[[lt:Geležinkelis]]
[[lv:Dzelzceļš]]
[[mhr:Кÿртньыгорно]]
[[mk:Железница]]
[[ml:റെയിൽ‌ ഗതാഗതം]]
[[mr:रेल्वे वाहतूक]]
[[nap:Ferruvia]]
[[nds:Iesenbahn]]
[[nl:Spoorweg]]
[[nn:Jarnbane]]
[[no:Jernbane]]
[[nrm:C'mîn d'fé]]
[[oc:Camin de fèrre]]
[[os:Æфсæнвæндаг]]
[[pfl:Aisebahn]]
[[pl:Transport kolejowy]]
[[pt:Ferrovia]]
[[qu:Khillayñan]]
[[ro:Cale ferată]]
[[ru:Железнодорожный транспорт]]
[[simple:Rail transport]]
[[sk:Železnica]]
[[sl:Železniški prevoz]]
[[sn:Njanji]]
[[sq:Komunikacioni hekurudhor]]
[[sr:Железница]]
[[sv:Järnväg]]
[[sw:Reli]]
[[szl:Bana]]
[[ta:தொடர்வண்டிப் போக்குவரத்து]]
[[tg:Роҳи оҳан]]
[[th:การขนส่งระบบราง]]
[[tl:Biyaheng daambakal]]
[[tr:Demiryolu]]
[[tt:Тимер юллар]]
[[uk:Залізничний транспорт]]
[[ur:پٹری]]
[[vi:Giao thông đường sắt]]
[[vls:Yzern weg]]
[[zh:鐵路運輸]]
[[zh-min-nan:Thih-lō͘ ūn-su]]
[[zh-yue:鐵路]]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/ترابری_ریلی»