در سالهای پایانی دههٔ ۱۳۳۰، در دورانی که از آن بهعنوان دوران [[موج نوی سینمای ایران]] یاد میشود، لزوم برپایی تشکیلاتی به منظور حفظ و نگهداری، ساماندهی، آمادهسازی و عرضه و نمایش آثار سینمایی در مطبوعات مطرح شد. در پی آن مجمعی بهنام «کانون فیلم» در سال ۱۳۳۸ تشکیل شد که بعدها تحتعنوان «آرشیو فیلم ایران» و در سال ۱۳۵۲ بهنام «فیلمخانهٔ ملی ایران» خوانده شد. پس از یک وقفهٔ طولانی بهسبب تلاطمات سیاسی کشور، از سال ۱۳۶۳ با تدوین برنامههای عملی و بهرهگیری از تجربیات فیلمخانههای معتبر جهانی، فیلمخانهٔ ملی ایران جان تازهای یافت و بهعنوان یک مرکز اطلاعرسانی، با هدف نشر و عرضهٔ دانش و فرهنگ سینمایی، جایگاه خود را در [[ایران]] بازیافت.<ref>{{پک|جهانفرد|۱۳۷۲|ک=نقش فیلمخانهٔ ملی ایران|ص=۲۴}}</ref>