آریزانتایی‌ها: تفاوت میان نسخه‌ها

 

تنها مورد استعمال مجاز آریا<ref> آن هم چون کلمهٔ مزبور بر اثر سوء استفادهٔ غیر علمی از آن بی‌اعتبار گشته غیر مطلوب است</ref> دربارهٔ اقوامی است که در ازمنهٔ باستانی خود خویشتن را [[اریا]]<ref>arya</ref> می‌نامیدند. هندیان <ref>عادتاً در [[ودا]] و غیره</ref> و ایرانیان و [[پارسیان]]<ref>[[داریوش یکم]] در کتیبهٔ نقش رستم « a» میگوید که او هخامنشی و پارسی و فرزند پارسی و آریایی و از خاندان آریایی‌هاست</ref> و [[مادها]] و [[اسکیت‌ها]] و [[آلان‌ها]] و اقوام ایرانی زبان آسیای میانه خود را '''آریا''' می‌خواندند، ولی دیده نشده است که حتا اقوامیکه به یکی از دیگر گروه‌ها و یا خانواده‌های زبانی منتسب باشند خویشتن را به این نام بخوانند.

 

حدسی که « ای. علیوف » نیز هوادار آن است<ref>ای. علیوف. ''دربارهٔ جامعه‌ٔ مادی جمهوری آذربایجان شمالی</ref> بسیار محتمل می‌باشد، به این معنی که همین اصطلاح در کلمهٔ '''آری‌بی'''<ref>Aribi</ref> عرب‌های مشرق که یکبار در متن آشوری در مورد بخشی از مردم [[ماد]] بکار رفته مستتر باشد و « آری‌بی » را بتوان چنین توجیه کرد که مرکب است از « آری » به اضافهٔ پسوند عیلامی « په ». یعنی آری‌ها ولی اگر این حدس درست باشد، فقط حاکی از آن است که [[آشوریان]] از طریق [[عیلامی]] ها با این اصطلاح آشنا شدند و مسلماً مستلزم آن نیست که [[آریایی]] ها عیلامی زبان بوده‌اند.باری نتیجه این می‌شود که اریا و آریایی‌ها نام تمام قبایل و اقوامی است که به دو دستهٔ فرعی گروه زبان‌های [[هندوایرانی]] منتسب بوده‌اند<ref>یعنی هندی و ایرانی</ref> و قبایل و اقوام مزبور خود خویشتن را چنین می‌خواندند. و این دلیل غیر قابل بحث و قطعی است که آریزانت‌ها<ref>قبیلهٔ آریایی‌ها</ref> از لحاظ زبان بدین گروه<ref>و در این مورد به گروه زبان‌های ایرانی</ref> تعلق داشتند.

 

ولی نکتهٔ دیگری از این مقدمه استنتاج می‌شود که چون آریزانت‌ها در میان دیگر قبایل بنام قبیلهٔ آریایی‌ها مشخص گشته‌اند<ref> واین به قدر کفاف خصوصیات ایشان را نشان می‌داده</ref> پس دیگر قبایل [[ماد]] نمی‌توانستند منشأ [[آریایی]] داشته باشند، یعنی ایرانی نبودند به دیگر سخن چنانکه انتظار می‌رفت، تودهٔ اصلی مادها از [[کوتیان]] و [[عیلامی]] زبانان، و بر روی هم قبایل [[کاسپیان]] که زبان نو رسیدگان هندواروپایی را کسب کرده بودند تشکیل می‌شد، نه اینکه ساکنان آن خطه بالکل تعویض شده باشند.

 

گذشته از آریزانت‌ها که در باره‌ٔ آن سخن رفت ظاهراً [[پارتاکنیان]] و [[استروخاتیان]] نیز از ریشهٔ ایرانی می‌باشد. این دلایل برای اثبات این نکته که زبان مادی <ref>گروه ایرانی</ref> لسان مشترک و همگانی '''اتحادیه قبایل ماد ''' بوده است کافی به نظر می‌رسد<ref>در یکی از کتیبه‌های [[داریوش یکم]] شاه [[پارس]] گفته شده است که: پارس و ماد همچنین کشورهایی که زبان دیگر دارند</ref>

 

{{پانویس}}

 

 

* ای. م. دیاکونوف. ''[[تاریخ ماد]]''. فصل دو. ISBN 964-445-106-6

 

[[رده:آریایی‌ها]]

[[رده:تاریخ ایران]]