چاپ سنگی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''چاپ سنگی''' یا '''لیتوگرافی''' {{به فرانسوی|Lithographie}} گونه‌ای [[چاپ]] مکانیکی شامل استفاده از صفحه‌های [[عکاسی]] یا سایر صفحه‌های مشابه، که در سطح آنان ناحیه‌ای تصویر، به صورت روغن‌دوست (غیرآبی، [[جوهرگیر]]) و نواحی غیر تصویری به صورت آب‌دوست درآمده‌است. معمولاً این صفحه‌ها را با پودر [[آلومینیوم]] می‌سازند.چاپ سنگی نوعی [[چاپ]] مسطح بوده که در آن از [[سنگ آهكآهک]] استفاده می‌شده‌است؛ بدین ترتیب که نوشته یا تصویر را به روی [[سنگ]] منتقل می‌کردند و با استفاده از روش‌های شیمیایی آن را برجسته می‌نمودند و سپس این تصویر بارها روی [[کاغذ]] چاپ می‌شده‌است. این نوع [[چاپ]] با استفاده از روش مختلط [[فیزیک|فیزیکی]] و شیمیایی بر اساس دفع متقابل [[آب]] و [[چربی]] اختراع شد و متداولترينمتداولترین روش چاپ پیش از [[چاپ سربی]] و اختراع ماشین چاپ بوده است كهکه امكانامکان تيراژتیراژ بالا را ميسرمیسر مىمی ساخته است.

آلویس زنفلدر (Alois Senefelder) یک آوازه‌خوان [[تئاتر]] [[آلمان|آلمانی]] بود که به علت هزینه‌های سرسام آور [[چاپ]]، برای این که بتواند تصنیف‌هایش را به [[چاپ]] برساند به طور تصادفی از طریق کاربرد [[تیزاب]] بر روی [[سنگ|سنگ‌های]] نرم و مسطح و سبک وزن کنار [[رود راین]]، به روش چاپ سنگی دست یافت. درقرن نوزدهم چاپ سنگىسنگی در اروپا تنها روش براىبرای چاپ تصايرتصایر رنگىرنگی در تيراژتیراژ بالا بود. ايناین روش چاپ امروزه تنها در زمينهزمینه هنرهاىهنرهای تجسمىتجسمی كاربردکاربرد دارد.

برای آن که در هنگام [[چاپ]]، مرکب چاپ اطراف نوشته‌ها و خط‌ها را نگیرد از مخلوطی از [[آب]] و [[اسید]] و محلول صمغ عربی استفاده می‌شد. استادکار با قلم، جاهای خوب گرفته‌نشده را اصلاح می‌کرد و به آن [[صمغ]] می‌زد تا برجسته شود. بعد از محکم کردن [[سنگ]] با تسمه بر روی ماشین چاپ، کارگر مرکب زن با یک غلتک، مرکب را آهسته روی لوح می‌مالید. کارگر دیگری به نام کاغذ گذار، ورق را با احتیاط روی [[سنگ]] می‌گذاشت. [[چرم]] گذار با ورقه‌ای از [[چرم]] ضخیم روی [[کاغذ]] را می‌پوشاند. این کار سبب می‌شد فشار وارد بر تمام سطوح کاغذ، یکسان باشد. دو نفر غلتک‌کش با حرکت غلتک و با یک فشار عمودی، عمل چاپ را انجام می‌دادند. [[کاغذ]] بردار، کاغذ چاپ شده را بر می‌داشت و لایه‌گذار، یک لایه میان ورقه‌های چاپ شده می‌گذاشت تا کاغذهای چاپ شده زودتر خشک شوند.

اندازه و قطع [[کتاب|کتاب‌های]] [[چاپ]] سنگی بسته به اندازه [[کاغذ|کاغذهایی]] بود که برای این منظور در نظر گرفته می‌شد.

* رقعی اندازه (تقریباً: ۱۶۰*۲۲۰ میلیمتر)

* وزیری اندازه (تقریباً: ۱۶۰*۲۴۰ میلیمتر)

* سلطانی اندازه (تقریباً: ۳۰۰*۴۰۰ میلیمتر)

* رحلی بزرگ اندازه(تقریباً: ۳۵۰*۶۰۰ میلیمتر)