نقد عقل محض: تفاوت میان نسخه‌ها

کانت در این کتاب به بررسی و تقسیم‌بندی [[مقوله|مقوله‌های]] شناخت و نیز بررسیِ [[محسوسات]]، [[ادراک]] و [[خرد ناب]] پرداخته‌پرداخته است. او در این کتاب خرد را از محسوسات و ادراک جدا، و ویژگی‌های عقل محض در شناخت [[متافیزیک|متافیزیکی]] را شرح داده‌است.

این کتاب را یک بار [[میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی]] در سال ۱۳۶۲ با عنوان «سنجش خرد ناب» (انتشارات امیرکبیر) از آلمانی به فارسی ترجمه و دو بار ویرایش و مجدداً چاپ نموده‌است. به دلیل پیچیده‌گیپیچیدگی این متن، مترجم مجبور به تولید واژه‌گانیواژگانی از ریشه‌های فارسی و ساخت مناسب در زبان فارسی شده‌است که خواندن کتاب را برای عموم دشوار می‌کند.

در سال ۱۳۹۰ [[بهروز نظری]] این کتاب را تحت عنوان «نقد عقل محض» (نشر باغ نی، کرمانشاه) از انگلیسی به فارسی ترجمه کرده‌است، اما این کتاب از مراجع و اندیس‌گذاری‌های حرفه‌ای بی‌بهره‌است. متن کتاب نیز عیناً با ترجمهٔ ادیب‌سلطانی مطابقت کرده و صرفاً واژگان فلسفی با واژگانی عامی جایگزین شده‌اند. ناظران اهل فلسفه از جمله دکتر [[محمدعلی مرادی]]، استاد فلسفهٔ کانت در تهران معتقدند که این کتاب ترجمه نبوده و رونوشتی از ترجمهٔ [[میرشمس‌الدین ادیب‌سلطانی]]، با جای‌گزینیِ واژه‌گانیواژگانی است که خواندن آن را بسیار غیردقیق و ساده می‌نماید.

"لغت بازی، در قلمرو اندیشه، چیزی از سنخ بازی‌ها و متعلقات آن است، یعنی مندرج در تحت تفنن است. تاریخ اندیشه ناحیه‌ای مهم در فرهنگ بشری است و نمی‌توان در آن از سر بازیچه وارد شد. آن چه در قلمرو تاریخ اندیشه لغت بازی خوانده می‌شود، ربطی به دیگر شاخه‌هایی از فرهنگ، که به طور عمده با زبان سر و کار دارند، مانند ادبیات، ندارد و بدیهی است که نباید این را از آن قیاس گرفت.... بدون ورود در تفصیل این بحث، می‌توان ترجمهٔ ادیب سلطانی از سنجش خرد ناب کانت را به عنولن شاهد مثال ذکر کرد... باید گفت که ادیب سلطانی با لغت سازی¬های بیرویه همهٔ زحمت¬های خود را بر باد داده‌است. اگرچه به ظاهر ادیب سلطانی کوشش کرده‌است متن آلمانی را به زبان سره برگرداند، اما با کنار نهادن گنجینهٔ مفاهیمی که بیش از یک هزاره مورد استفاده بود، فارسی فلسفی را به زبانی نامفهوم تبدیل کرده‌است بی آن که چیزی بر فارسی افزوده باشد.... زبان ادیب سلطانی، به رغم سره بودن ظاهری آن، سره نیست و مخلّ به انتقال اندیشه نیز هست. تأکید بر این سره بودن زبان فارسی کنونی از این حیث مهم است که لغت سازی بیرویه، که می‌تواند با میلی که ایرانی، بویژه اگر اهل تتبعات ادبی باشد، به واژه‌ها و بازی با آن‌ها دارد، به آسانی، به لغت بازی تبدیل شود و توهم دانشی دروغین ایجاد کند."<ref>مهرنامه – شماره ۲۳- ص ۲۸۶ و سایت جدال قدیم و جدید</ref>

دیالکتیک استعلایی منطق آنچه نادرست است می‌باشد. یالکتیک استعلایی یا «گونه‌های پس پرده» بخشی از کتاب خرد ناب کانت است که راجع به رفلکس استعلایی توضیح می‌دهدکه در هر رفلکسی خرد ناب سه ایده اصلی (روح و جهان و خدا) را تولید می‌کند و این ایده‌ها مفاهیم ناب فاهمه را متحد الشکل می‌کنند. گونه‌های پس پرده کانت به سه بخش [[مغالطه]] و [[تعارض]] و [[ایده آلایده‌آل]] تقسیم بندی می‌شود. وقتی صحبت از دیالکتیک میاید همه منتظر تضاد هستند در دیالکتیک استعلایی، کانت از تضادهایی صحبت به میان میاورد که از مفاهیمی از پس پرده جهان به وجود میایند.{{نیازمند منبع}}