ویکی‌پدیا:نوشتار پیشنهادی/۲۰۲۱/۱۷

گِشتا فِرانکاروم اِت آلیوروم هیِرروزولیمیتاروم که با نام کوتاه‌شدهٔ گِشْتا یا چِسْتا فِرانْکاروم شناخته می‌شود، رویدادنامه‌ای تاریخی‌ست به زبان لاتین که در باب نخستین جنگ صلیبی در حدود ۱۱۰۰ یا ۱۱۰۱ توسط مؤلفی گمنام و مجهول‌الهویه نوشته شده‌است. نویسندهٔ آن ارتباط یا نسبتی با بوهموند تارانتویی، کنت انطاکیه داشته‌است. این مورخ ناشناس در این کتاب به شرح حوادث نخستین جنگ‌های صلیبی از آغاز حرکت از اروپا تا زمان جنگ عسقلان میان صلیبیون با فاطمیان به رشته تحریر درآورده‌است. این کتاب برای نخستین بار به کوشش هنریش هاگنمیر منتشر شد. همچنین این کتاب توسط روزالین هیل برای نخستین بار به زبان انگلیسی ترجمه شد.

نویسنده کتاب مؤلفی گمنام و مجهول‌الهویه است که اطلاعاتی از وی جز آنچه که خود در خلال گزارش‌های خویش می‌گوید، وجود ندارد. اما بر اساس متن کتاب می‌توان برداشت کرد که وی یکی از هواداران بوهموند بوده‌است. کتاب وی رایج‌ترین گزارش از جنگ صلیبی اول است که همزمان با وقوع این حادثه به نگارش درآمده‌است. همچنین، نویسندهٔ این کتاب، نخستین مؤلفی است که به‌طور عمیق و تخصصی دربارهٔ جنگ صلیبی اول و در کل پیرامون اندیشهٔ جنبش جنگ‌های صلیبی اظهار نظر کرده‌است؛ چنان‌که ریمون آگیلی در نگارش اثر خود، هیستوریا فرانکاروم، به آن استناد نموده‌است.

گشتا که به معنای رویداد یا رخداد است، به صورت رویدادنامه و در ۱۰ بخش به شیوهٔ تاریخ‌نگاری کلاسیک اروپایی نوشته شده‌است. این کتاب دارای ویژگی‌هایی است که از آن جمله می‌توان به دوگانگی سبک نگارش کتاب، استناد به انجیل و سخنان عیسی مسیح، ارائه وقایع و حوادث جنگ اول صلیبی به همراه حواشی و جزئیات فراوان و … اشاره کرد. در مورد این کتاب، نظرات و تحلیل‌های بسیاری وجود دارد که استیون رانسیمان از جملهٔ آن‌هاست. وی معتقد است که در سال‌های بعد از تألیف کتاب، بخش‌هایی به آن افزوده شده‌است و آنچه از کتاب این مورخ مجهول‌الهویه هم‌اکنون وجود دارد، صورت نهایی کتابی است که دو دهه پس از تاریخ تألیف کتاب ارائه شده‌است.

ادامه...