پارک بانوان
پارک بانوان به پارک‌هایی گفته می‌شود که فقط برای بانوان است. در این نوع پارک‌ها از ورود مردان (پسر، برادر، نامزد، شوهر، پدر و...) جلوگیری می‌شود.[۱]
تاریخچه ویرایش
اولین پارک بانوان در ایالات متحده در پی درخواست یک زوج از شهرداری در هلنا (مونتانا) ساخته شد ولی در ایران، پارک بانوان بروجرد، اولین پارک ویژه زنان بوده‌است.[۲]
زوجی به نام چیمز و مری هیل در سال ۱۹۱۳ زمینی را در شهر هلنا برای ایجاد پارک به شهرداری اهدا کردند، این پارک را می‌توان اولین پارک بانوان جهان نامید.[۳]
سابقه ساخت پارک بانوان در ایران به اوایل دهه ۸۰ خورشیدی بر می‌گردد.[۴] ادعا می‌شود در ایران، بروجردی‌ها نخستین کسانی بودند که دریافتند شهر و بیشتر امکانات آن مردانه است و در میان شهرشان جای یک خلوت زنانه کم است، از این رو اقدام به تأسیس یک پارک بانوان نمودند.[۵] نخستین بوستان بانوان تهران در سال ۱۳۸۷ در خیابان بو علی، بزرگراه آزادگان افتتاح شد و به‌طور کامل استتار شده‌است به گونه ای که بانوان به راحتی می‌توانند راحت و آزاد در پارک تردد کنند.[۶]
پارک بانوان بروجرد در سال ۱۳۹۴ مبلغی بالغ بر ۶۰ میلیون تومان به منظور تجهیز این مجموعه تفریحی صرف شد.[۷]
در ایران ویرایش
اختصاص حداقل یک پارک یا بوستان به زنان در هر استان از پیشنهاد جدی دفتر امور زنان وزارت کشور در دوران ریاست جمهوری سید محمد خاتمی بود که با صدور مجوز اختصاص بخشی از بودجه عمرانی استان‌ها به این امر، مقدمات آن فراهم آمد و متناسب نیاز استان و پیگیری‌های صورت گرفته توسط دفاتر امور زنان آن، اقداماتی صورت گرفت. [۸] پارکهای بانوان با رویکرد تفکیک جنسیتی از جمله راهکارهای پیشنهادی جهت حضور و بهره‌مندی بیشتر بانوان با توجه به نیازهای فیزیولوژیک و رفع محدودیت‌های بهره‌مندی آنان از فضای سبز شهری مشترک است که در دهه اخیر در بسیاری از کلان‌شهرها و شهرهای ایران ایجاد و مورد بهره‌برداری قرار گرفته‌است.[۹]
معصومه ابتکار معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده گفت: توسعه پارکهای بانوان یک ضرورت ملی است.[۱۰] نتایج بسیاری از تحقیقات میدانی که در زمینه رضایت زنان از پارکهای بانوان انجام شده‌است، نشان می‌دهد بسیاری از زنان استفاده‌کننده از پارکهای بانوان، از اینکه می‌توانند در فضایی بدون به‌زعم آنها «مزاحمت مردان»، ورزش کنند، استراحت کنند و ملزم به حفظ پوشش عمومی زنان ایرانی در جامعه نباشند، راضی به نظر می‌رسند.[۱۱]
تهران ویرایش
پارک بانوان در تهران مجموعه فضاهای تفریحی و ورزشی مخصوص خانم‌هاست و ایده اولیه دفتر امور زنان ریاست جمهوری و مطرح شد،[۱۲] همچنین نخستین واکنش به چنین ایده‌ای نیز همان اوائل دهه هشتاد عنوان شد.[۱۳] در عین حال گزارش‌هایی از ایجاد بوستان ویژه ورزش بانوان در اوائل دهه هفتاد خورشیدی خبر می‌دهد.[۱۴] از نیمه دهه هشتاد خورشیدی[۱۵] تا اواخر دهه نود خورشیدی پنج پارک مخصوص خانم‌ها در تهران تأسیس شده‌است.[۱۶] نخستین بوستان برای زنها سال ۱۳۸۷ افتتاح شد.[۱۷]تا پایان سال ۱۳۹۹ پنج بوستان اختصاصی زنها به نام‌های بهشت مادران، پردیس بانوان، بوستان نرگس، مجموعه شهربانو (در پارک ولایت)، بوستان ریحانه (در پارک چیتگر) فعالیت دارند[۱۸][۱۹] اجرای این طرح با موافقت[۲۰]و مخالفت‌های متعددی همراه بوده‌است.[۲۱][۲۲] نرگس معدنی پور مدیرکل امور بانوان شهرداری تهران در خصوص احداث بوستان‌های بانوان در سطح شهر تهران اظهار کرد: «احداث بوستان‌های بانوان نیاز به شاخص‌های ویژه ای از قبیل، وسعت و موقعیت جغرافیایی دارد که در این راستا شهرداری تهران راه‌اندازی پنج بوستان بانوان را در پنج پهنه شهردر دستور کار قرار داده‌است.»[۲۳]
در بهشت مادران زمین‌های ورزشی سرپوشیده و سرباز، سالن همایش‌های مذهبی، پیست دوچرخه‌سواری، آمفی‌تئاتر، محل بازی و استخر کودکان، مسیر پیاده‌روی، دریاچه و بازارچه‌های خود اشتغالی، رستوران و کافی‌شاپ وجود دارد. دورتادور بوستان بهشت مادران احاطه شده تا بانوان به راحتی بتوانند در این بوستان بدون حجاب رایج در جامعه فعالیت کنند. استفاده از دوربین و تلفن همراه در پارک بانوان ممنوع است.[۲۴]
| نام پارک[۲۵] | مساحت (تقریبی) | سال افتتاح | حجاب اجباری |
|---|---|---|---|
| بهشت مادران | بیست هکتار | ۱۳۸۷ | ندارد |
| پردیس بانوان | بیست و هفت هکتار | ۱۳۸۸ | ندارد |
| بوستان نرگس | بیست و چهار هکتار | ۱۳۹۰ | ندارد |
| مجموعه شهربانو (در پارک ولایت) | شش هکتار | ۱۳۹۰ | ندارد |
| بوستان ریحانه (در پارک چیتگر)[۲۶] | بیست و دو هکتار | در دست ساخت | مشخص نیست |
در پاکستان ویرایش
در سال ۲۰۱۲ در لاهور پاکستان یک پارک بانوان به نام فاطمه جناح (خواهر بنیانگذار پاکستان) افتتاح شد که بلندای دیوارهای آن ۷ فوت است. مسئولان شهر وعده داده‌اند ۱۰ پارک بانوان دیگر نیز در این شهر ایجاد کنند.[۲۷] در نزدیکی سد تربیلا در ناحیه سوابی یک پارک بانوان با دیوارهای محافظت کننده و سایر امکانات ساخته شده‌است و برای آن امکانات امنیتی سختی قرار داده شده‌است.[۲۸]
در عربستان ویرایش
در سال ۲۰۱۸ نخستین پارک ترامپولین بانوان توسط شرکت Bounce در پایتخت عربستان ساخته شد. این مجموعه شامل ۸۰ ترامپولین متصل شده‌است.[۲۹]
حجاب بانوان ویرایش
در بهشت بانوان تهران زنان می‌توانند بدون حجاب به ورزش و تفریح بپردازند.[۳۰]
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- ↑ «پارک بانوان؛ ورود آقایان ممنوع». پام دلتا. ۹ ژوئیه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «تاریخچه ایجاد پارک بانوان در جهان، ایران و سبزوار». مجله اینترنتی اسرارنامه. ۲۳ مرداد ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲ آذر ۱۳۹۸.
- ↑ «پارک بانوان عرصه‌ای برای فعالیت اجتماعی و فرهنگی زنان است». خبرگزاری فارس. ۱۳ مهر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳ دی ۱۳۹۸.[پیوند مرده]
- ↑ «بوستان بانوان اندرونی حکومت اسلامی». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۳ دی ۱۳۹۸.
- ↑ «پارک بانوان؛ ورود آقایان ممنوع». پام دلتا. ۹ ژوئیه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «افتتاح اولین پارک بانوان در روز زن». دریافت‌شده در ۲ آذر ۱۳۹۸.
- ↑ «کمبود فضاهای تفریحی ویژه بانوان در بروجرد». خبرگزاری فارس. ۱ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۳ دی ۱۳۹۸.[پیوند مرده]
- ↑ «تبعیض مثبت برای زنان». مگ ایران به نقل از روزنامه اعتماد. ۱۳۹۱-۰۷-۱۲. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ گلی، علی (زمستان ۱۳۹۳). سنجش رضایتمندی از تفکیک جنسیتی فضاهای عمومی شهری از دیدگاه کاربران؛ مطالعه موردی پارک بانوان شمس تبریز. مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای.
- ↑ «توسعه پارکهای بانوان یک ضرورت ملی است». مهرنیوز. ۲ مهر ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۱۸ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ «توهم تفکیک جنسیتی؛ دامن‌گیر بوستان بانوان». تیتر شهر. ۰۶ آبان ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۱ بهمن ۱۳۹۸. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «ارک‌های محصور خانه امن دختران فراری پارک بانوان پاتوقی برای بیخانمان ها». ایسنا. ۱۳۹۱-۰۹-۲۳. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «انتقاد نمایندهٔ مردم اهواز در مجلس شورای اسلامی از پارک بانوان». ایسنا. ۱۳۸۲-۰۹-۱۷. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «اولین پارک مخصوص ورزش زنان در تهران گشایش یافت». ایران انلاین به نقل از کیهان. ۱۳۹۹-۰۹-۲۳. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.[پیوند مرده]
- ↑ «احداث ۳ پارک مخصوص زنان در تهران». خبرگزاری مهر. ۱۳۸۶-۰۲-۲۲. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «افتتاح پنجمین بوستان بانوان در تهران». ایسنا. ۱۳۹۸-۰۷-۱۵. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «نخستین بوستان بانوان در پایتخت افتتاح می‌شود». ایسنا. ۱۳۸۷-۰۲-۱۱. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «تفریح در بوستان‌های بانوان تهران». روزنامه دنیای اقتصاد. ۱۳۹۱-۰۹-۰۱. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «آشنایی با بوستان‌های بانوان تهران». همشهری انلاین. ۱۳۹۱-۰۴-۱۲. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «توسعه پارکهای بانوان سلامت و بالندگی خانواده را دامن می‌زند». خبر انلاین. ۱۳۹۶-۰۲-۰۲. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «پشت دیوارهای بلند آهنین، پارکی فقط برای زنها». رادیو فردا. ۱۳۸۷-۰۲-۲۶. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «گزارش فرانس پرس از داخل اولین پارک ویژه زنان در تهران». عصر ایران. ۱۳۸۷-۰۳-۲۹. دریافت‌شده در ۱۳۹۹-۱۲-۰۲.
- ↑ «بخشی از پارک چیتگر زنانه شد». عصر ایران. ۳۱ خرداد ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۱۸ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ «تدابیر شدید امنیتی شهرداری تهران در پارک بانوان». فردا. ۱۱ شهریور ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۱۱ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ «آدرس پارکهای بانوان در تهران». پایگاه خبری صدای ایران. ۱۴ اردیبهشت ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۱۷ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ «بوستان بانوان ریحانه روزانه میزبان بیش از ۵۰۰ مراجعه کننده از شهر تهران است». خبرگزاری آریا. ۶ اردیبهشت ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۸ بهمن ۱۳۹۸.
- ↑ «Are women-only parks the answer to street harassment in Pakistan?». The Independent. ۲۳ اکتبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۳ نوامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «Swabi women demand exclusive parks». DAWN. ۲۱ مارچ ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۹. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «First female-only trampoline park in Riyadh». arabnews. ۱۱ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۹ نوامبر ۲۰۱۹.
- ↑ «حجاب بی‌حجاب». دنیای اقتصاد. ۴ تیر ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۱۷ بهمن ۱۳۹۸.