پایگاه چهارم شکاری دزفول

پایگاه چهارم شکاری وحدتی از پایگاه‌های شکاری نیروی هوایی ارتش است، که در استان خوزستان قرار دارد. پایگاه چهارم شکاری یک پایگاه ضربتی و واکنش سریع است، که هواپیماهای نورثروپ اف-۵ نیروی هوایی در آن نگهداری می‌شود و اغلب به عنوان اولین یگان واکنش‌دهنده به تهاجمات هوایی محسوب می‌شود.[۴][۵]

پایگاه چهارم شکاری دزفول

پایگاه هوایی وحدتی
میدان ورودی پایگاه چهارم شکاری وحدتی دزفول
خلاصه
نوع فرودگاهنظامی
گردانندهنیروی هوایی ارتش
مکاندزفول، خوزستان
مختصات۳۲°۲۵′۵۷″ شمالی ۴۸°۲۴′۰۷″ شرقی

پیشینه ویرایش

سابقه احداث پایگاه چهارم شکاری دزفول به سال ۱۳۲۰ در خلال جنگ جهانی دوم بازمی‌گردد، که نیروهای متفقین جهت انتقال وسایل و تجهیزات از خلیج فارس به روسیه، در مکانی حوالی دزفول، به نام تپه‌چرمی (موقعیت کنونی پایگاه) توقف می‌کردند و بعدها در سال ۱۳۲۲ مطالعات جهت احداث پایگاه آغاز شد و در سال ۱۳۳۵ طرح احداث آن به مرحله اجرا درآمد و در سال ۱۳۳۷ بخش‌هایی از این پایگاه، آماده شد و از همین سال، فعالیت خود را تحت عنوان پایگاه دوم آغاز کرد.

در سال ۱۳۳۸ نخستین دسته از هواپیماهای اف-۸۴ در این پایگاه فرود آمدند و در سوم خرداد سال ۱۳۴۰ پایگاه تحویل نیروی هوایی شاهنشاهی ایران گردید. پس از ورود هواپیماهای اف-۸۶ به این پایگاه، اسکادران هواپیماهای اف-۸۴ از خدمت خارج شدند.

در سال ۱۳۴۲ در پی تحویل هواپیماهای اف-۵ سری ای و بی، به این پایگاه، نام آن به پایگاه چهارم شکاری تغییر پیدا کرد. از سال ۱۳۵۴ تاکنون هواپیماهای نورثروپ اف-۵ سری ئی و اف، هواپیماهای سازمانی پایگاه چهارم شکاری دزفول محسوب می‌شوند.

دوره پهلوی ویرایش

این پایگاه علاوه بر استفاده عادی توسط نیروی هوایی، در دوره سلطنت محمدرضاشاه پهلوی، جهت آموزش ولیعهد وقت؛ شاهزاده رضا پهلوی، مورد استفاده قرار می‌گرفت.

جنگ ایران و عراق ویرایش

در خلال جنگ ایران و عراق، پایگاه چهارم شکاری دزفول، نقش مهمی در دفاع هوایی، حمله به اهداف و نیز انجام عملیات‌های پشتیبانی نزدیک از نیروهای زمینی را برعهده داشت. این پایگاه در اجرای عملیات کمان ۹۹ نیز از یگان‌های عمل‌کننده نیروی هوایی ارتش بود.

فرماندهی پایگاه وحدتی در ابتدای جنگ ایران و عراق، برعهده سرهنگ خلبان محمدرضا تابش‌فر بود و سرهنگ خلبان بهمن فرقانی نیز بعنوان جانشین فرمانده فعالیت می‌کرد، اولین شهید خلبان در روز نخست جنگ شهید سرلشگر خلبان فیروز شیخ حسنی در پایگاه چهارم شکاری وحدتی دزفول بود. مدتی نیز سرهنگ فریدون طالبدوست سمت فرماندهی پایگاه را بر عهده داشت.[۶] از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۲ سرهنگ خلبان عباس عابدین فرمانده این پایگاه بود و از ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۴ نیز سرهنگ خلبان علی گیلانی فرمانده پایگاه وحدتی بود.[۷]

نمایشگاه راهیان نور ویرایش

نوروز هر سال، نمایشگاه راهیان نور در پایگاه چهارم شکاری دزفول برگزار می‌شود، که این نمایشگاه با هدف معرفی تجهیزات مورد استفاده نیروی هوایی در خلال جنگ ایران و عراق و آشنایی شرکت‌کنندگان با جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش انجام می‌گیرد. همچنین در خلال نمایشگاه با خلبانان پیشکسوت نیروی هوایی مصاحبه می‌شود و چند سورتی پروازی نمایشی نیز با جنگنده‌های نورثروپ اف-۵ توسط خلبانان این پایگاه، انجام می‌گیرد. اغلب جنگنده‌هایی از دیگر پایگاه‌های هوایی نیز مانند گرومن اف-۱۴ تامکت، مک‌دانل داگلاس اف-۴ فانتوم ۲، لاکهید سی-۱۳۰ هرکولس، میگ ۲۹، سوخو ۲۴ و بالگردهای کبرا و شینوک و بل و هواپیماهای ترابری به نمایش گذاشته می‌شوند.[۸][۹][۱۰]

نام‌گذاری پایگاه ویرایش

پایگاه چهارم شکاری دزفول، که با عنوان پایگاه وحدتی نیز شناخته می‌شود، نامش را از ۲ برادر خلبان بنام‌های «احمد و مهدی وحدتی» به عاریت گرفته‌است. سرگرد احمد وحدتی برادر بزرگ‌تر و استاد پرواز و خلبان هواپیمای ترابری سی-۴۷ داکوتا بود، که سال ۱۳۳۸ در سانحه هوایی در تهران، کشته شد. سروان مهدی وحدتی نیز برادر کوچک‌تر و خلبان اف-۸۴ تاندرجت بود. وی نیز در سال ۱۳۳۹ در سانحه هوایی در حال خدمت، کشته شد. جهت یادبود این ۲ برادر، به پیشنهاد فرمانده وقت نیروی هوایی شاهنشاهی ایران و با تصویب دولت، پایگاه هوایی دزفول از تاریخ ۲۱ اسفند ۱۳۳۹ بنام پایگاه هوایی وحدتی نامگذاری شد.[۱۱]

فرماندهان ویرایش

# عکس نام تاریخ یادداشت
۱۰ سرتیپ‌دوم خلبان جواد ولدی[۱۲][۱۳] ۱۴۰۰-تاکنون
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۹ سرتیپ‌دوم خلبان بهمن بهمرد[۱۴][۱۵][۱۶] ۱۳۹۸-۱۴۰۰
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۸ سرتیپ‌دوم خلبان سیدحمیدرضا آشنا ۱۳۹۲-۱۳۹۸
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۷ سرتیپ‌دوم خلبان حسن زارع شاهی[۱۷] ۱۳۹۰-۱۳۹۲
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۶ سرتیپ‌دوم خلبان نادر یعقوبی ۱۳۸۵-۱۳۹۰
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۵ سرتیپ‌دوم خلبان رضا نخبه زعیم[۱۸] [۱۹] [۲۰] ۱۳۸۱-۱۳۸۵
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۴ سرتیپ دوم خلبان جواد محمدیان ۱۳۷۷-۱۳۸۱
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۳ سرتیپ خلبان خسرو عباسیان ۱۳۷۲-۱۳۷۷
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۲ سرتیپ خلبان حبیب بقایی ۱۳۶۶-۱۳۷۲
  • فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول
۱ ? ۱۳۴۰-۱۳۶۶

منابع ویرایش

  1. «فرمانده جدید پایگاه هوایی وحدتی دزفول منصوب شد- اخبار سیاسی تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  2. «پایگاه هوایی وحدتی وحدتی شد - مشرق نیوز». www.mashreghnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  3. «فرمانده پایگاه چهارم شكاری وحدتی دزفول معرفی شد - ایرنا». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  4. «آشنایی با پایگاه چهارم شکاری - وحدتی». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۰۳-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  5. 10 (۲۰۱۷-۰۱-۰۸). «خلبانان F5 پایگاه وحدتی فارغ‌التحصیل شدند». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  6. «بابک تقوایی | بهمن فرقانی، خلبانی که فرماندهان مذهبی از حضورش در نیروی هوایی وحشت داشتند». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۹-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۹.
  7. «مرور عملکرد پایگاه هوایی دزفول در جنگ تحمیلی». ایسنا. ۲۰۲۰-۰۷-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  8. «نمایشگاه هوایی راهیان نور در پایگاه چهارم شکاری دزفول گشایش یافت». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۱۹-۰۳-۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  9. 1494 (۲۰۲۰-۱۰-۰۷). «پایگاه سلامت چهارم شکاری دزفول بهره‌برداری شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  10. 2201 (۲۰۲۰-۱۱-۲۶). «پنج طرح عمرانی در پایگاه چهارم شکاری دزفول بهره‌برداری شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  11. «آشنایی با پایگاه چهارم شکاری - دزفول - همشهری آنلاین». www.hamshahrionline.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  12. «فرمانده جدید پایگاه چهارم شکاری دزفول معرفی شد - ایرنا». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۹.
  13. «فرمانده جدید پایگاه هوایی دزفول منصوب شد- اخبار نظامی | دفاعی | امنیتی - اخبار سیاسی تسنیم | Tasnim». تسنیم. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۲۹.
  14. «خبرگزاری فارس | سرهنگ «بهمن بهمرد» فرمانده پایگاه هوایی وحدتی دزفول شد». www.farsnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  15. «سرهنگ «بهمن بهمرد» فرمانده پایگاه هوایی وحدتی دزفول شد - مشرق نیوز». www.mashreghnews.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  16. «مراسم تودیع و معارفه فرمانده پایگاه چهارم شکاری دزفول به روایت تصویر- اخبار استانها تسنیم - Tasnim». خبرگزاری تسنیم - Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  17. «مجد دز - انتصاب فرمانده جدید پایگاه چهارم شکاری دزفول». www.majdedez.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  18. «فرمانده اسبق پایگاه شکاری وحدتی دزفول درگذشت - ایسنا». www.isna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  19. «پیكر فرمانده پیشین پایگاه شكاری وحدتی در بهشت زهرا آرام گرفت - ایرنا». www.irna.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.
  20. «خلبان ۸ سال دفاع مقدس دارفانی را وداع کرد». همشهری آنلاین. ۲۰۱۴-۰۶-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۲۵.