پراکسیتن یا پراکسی‌تن[۱] یا پراکسی زوم اندامک‌های تک غشایی موجود در سلول‌های گیاهی و جانوری هستند. فعالیت اکسیدازی و پراکسیدازی شدیدی دارند. این اندامک‌ها بسیار کوچکتر از میتوکندری‌ها هستند و قطری بین ۱۵/. تا ۲۵/. میکرون دارند. پراکسی زوم‌ها کیسه‌های پر ازآنزیم درون سلولی هستند و در فرایندهای زیستی گوناگونی مانند متابولیسم لیپیدها در کبد جانوران و تنفس نوری در گیاهان دارای نقش هستند. یکی از فعالیت‌های آن تجزیه H2O2 به آب و اکسیژن و ممانعت از تولید رادیکال‌های آزاد است. در کبد و کلیه به فراوانی یافت می‌شود و معمولاً ابعاد آنها در کبد و کلیه متراکم و بزرگتر است. از دیگر وظایف آن تجزیه مواد سمی داروها الکل و بتا اکسیداسیون اسیدهای چرب بلند زنجیر می‌باشد.

ساختار

ویرایش

ساختار کروی دارد و دارای بخشهای دائمی که در همه پراکسیزوم‌ها موجود است و بخشهای غیر دائمی هستند. پراکسی زوم ساختار محصور در غشایی است که عملکرد آن تولید H2O2 از احیای O2 به وسیله دهندگان مختلف هیدروژن می‌باشد.

منابع

ویرایش
  1. واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی
  • مجد، احمد. شریعت زاده، محمد علی. زیست‌شناسی سلولی و مولکولی. چاپ چهارم تهران: نشر آییژ. ۱۳۸۲