پرویز پیران

جامعه‌شناس ایرانی

پرویز پیران جامعه‌شناس و متولد شهر همدان به سال ۱۳۲۹ است. تحصیلات ابتدایی و دبیرستان را در چند مدرسه در همدان، صحنه و کرمانشاه ادامه داده و در سال ۱۳۴۹ دیپلم ریاضی را در همدان می‌گیرد. جدش به نام «ذوالریاستین همدانی»، در ۱۵ سال منتهی به ۱۲۷۵ شمسی حاکم همدان و غرب کشور بوده که از او «مثنوی مفیضیه» باقی است[نیازمند منبع]. بسیاری از کتاب‌های خطی خاندان پیران به کتابخانه آیت‌الله العظمی ملاعلی همدانی اهدا شده‌است.[نیازمند منبع]

تحصیلات دانشگاهی

ویرایش

در سال ۱۳۴۹ تحصیل در رشته جامعه‌شناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه ملی (شهید بهشتی بعدی) را آغاز می‌کند و در سال ۱۳۵۳ هم فارغ‌التحصیل می‌شود. او برای ادامه تحصیل به خارج از کشور می‌رود و در دانشگاه مورهد ایالات متحده تحصیل می‌کند و با پروفسور پلی فورپ استاد معروف جرم‌شناسی آمریکا کار می‌کند. عنوان پایان‌نامه‌اش «تحلیل محتوای اشعار سفیدپوستان از نظر روان‌شناسی اجتماعی» بوده که تأثیر تبعیض نژادی را در اشعار و ترانه‌های سیاه پوستان مطالعه کند[نیازمند منبع]. در مقطع تحصیل دکترا در کانزاس تحصیل می‌کند. تاریخ‌نگاری مکتب آنال فرانسه را برای تز دکترا انتخاب می‌کند. با اخذ مدرک دکترا، عضو هیئت علمی دوره‌های فوق لیسانس و دکترای دانش۴گاه مذکور می‌شود و ۴ سال در دانشگاه کانزاس تدریس کرده‌است.[۱] هم‌زمان با تحولات انقلاب ایران به وطن بازمی‌گردد. به تدریس در دانشگاه علامه طباطبایی و دانشکده‌های هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکده علوم زمین و نیز معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی می‌پردازد[۱]

وی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، مشاور ارشد سازمان ملل متحد از سال ۱۹۹۹ تاکنون[نیازمند منبع]، عضو هیئت علمی آکادمی سوئیس برای توسعه از سال ۲۰۰۳ تاکنون[نیازمند منبع]،[۲] عضو هیئت مشاوران علمی فصلنامه «کودکان، جوانان و محیط زیست» دانشگاه کلرادو ایالات متحده آمریکا[۳] و عضو هیئت مشاوران بسیاری از مجلات داخلی همچون رفاه اجتماعی معماری و فرهنگ، و جز آن است.

طرح‌ها و نظریات

ویرایش

وی مقاله «شهردار مدرسه» را در چهارمین کنگره جهانی شهرهای آموزش دهنده در شیکاگوی آمریکا مطرح می‌کند و این طرح به عنوان یکی از ۱۷ مقاله منتخب از میان ۵۶۰ طرح معرفی می‌شود[نیازمند منبع]. در سال ۱۹۹۷ این طرح در گزارش یونسکو به عنوان تجربه موفق آموزش شهروندی شناخته شد[نیازمند منبع] طرح کاهش فقر وی برای شیر آباد زاهدان نیز به دریافت جایزه از یونسکو منجر شد[نیازمند منبع].[۳]

همچنین او مقاله «مقیاس شهری و مقیاس ابنیه منفرد» را به کنگره جهانی معماری شهر در دانشکده معماری دانشگاه فلورانس ایتالیا ارائه کرد و با این طرح، علت پا نگرفتن «شهروند» به معنای واقعی را به معضل زورمند مداری نسبت می‌دهد که در مجله بین‌المللی «مورفولوژی شهری» وابسته به انجمن جهانی فرم شهری در سال ۱۹۹۹ مورد بحث قرار گرفت.{نیازمند منبع}

او با بررسی نظریه‌های دوره بندی تاریخ اروپای غربی، نظریه شیوه تولید آسیایی، نظریه پاتریمونیالی، سلطانیسم و استبداد شرقی و بعد از تحلیل محتوای متون تاریخی ایران که در مدت ۲۰ سال توسط دانشجویانش انجام گرفته، مقاله «راهبرد و سیاست سرزمینی جامعه ایران» را عرضه می‌دارد[نیازمند منبع].[۴]

طرح شورایاری شهر و محلّات، طرح محله پاک، طرح سبزخواهان ایران و طرح شهروندمداری از دیگر طرح‌های ارائه شده توسط او می‌باشد[نیازمند منبع][۵]

خاطرات و مشکلات

ویرایش

وی در نظام ارزشیابی آموزش عالی ایران «استادیار» است.[۶][۷]

کار کردن در کارواش بخاطر بدهی مالی از خاطرات وی از دورهٔ دکتری در آمریکا است. دکتر پیران در پروژه‌های زیر ۲۰ هزار دلار سازمان ملل و بانک جهانی – که نیازی به درج آگهی ندارد – مانند پروژه‌های تأثیرسنجی قبل از اعطای وام بانک جهانی به طرح فاضلاب شهرهای بزرگ ایران یا تهیهٔ نقشهٔ فقر ایران و… کار کرده‌است. [نیازمند منبع]

در سال ۱۳۹۲ در پی بازگشت به ایران مشاهده کرد مسوولان گروه جامعه‌شناسی دانشگاه علامه اقدام به تخلیه وسایل و اسناد از اتاق وی و انتقال آن‌ها به آبدارخانه این گروه کردند.[۸]

کتاب‌شناسی

ویرایش

پرویز پیران تألیف ۳ کتاب به زبان انگلیسی که توسط سازمان ملل متحد چاپ شده را در کارنامه کاری خود ثبت می‌کند[نیازمند منبع]. تاکنون از او حدود ۵۰ مقاله به زبان فارسی و ۱۰ مقاله به زبان انگلیسی به چاپ رسیده‌است.[۱][۹][۱۰][۱۱]

پیران همچنین مقدمه نسبتاً مفصلی برای چاپ فارسی کتاب سرمایه‌داری و حیات مادی اثر فرنان برودل نوشت که در سال ۱۳۷۲ توسط نشر نی چاپ و منتشر شد.

منابع

ویرایش
  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ پرویز پیران[پیوند مرده]
  2. «Swiss Academy for Development - Scientific Board». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۱.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ «CYE 13(2) Editorial Advisory Board». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئن ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۹.
  4. http://vista.ir/?view=article&id=315332
  5. «Iran Newspaper - مهرگان - ۱۳۸۴/۰۸/۰۱». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ سپتامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۰۹.
  6. gooya news:: politics: سعید مدنی و پرویز پیران، دو پژوهشگر اجتماعی به دادگاه احضار شدند، شرق
  7. پرویز پیران؛ دلایل مردود شدن من در دبستان جامعه‌شناسی | انجمن جامعه‌شناسی ایران
  8. http://www.khabaronline.ir/detail/313931/society/education
  9. «welcome». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۱.
  10. «کتابشناسی - مجموعه کتاب‌های پرویز پیران». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ مارس ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۶ اوت ۲۰۱۶.
  11. پرتال جامع علوم انسانی-پرویز پیران

سایر منابع

ویرایش