پِهل‌وانی یا کشتی پِهلوانی گونه‌ای از ورزش کشتی است که در شبه‌قاره هند روالمند است.[۱] این ورزش در دوره امپراتوری گورکانی هند از درهم‌آمیزش ورزش بومی مالا-یودا (Malla-yuddha) با ورزش باستانی ایرانی پدیدار شد.[۲][۳] واژه‌های پِهل‌وانی و کوشتی هر دو از واژه‌های فارسی پهلوانی و کُشتی سرچشمه گرفته‌اند.[۱]

نمایی از کشتی پهلوانی هندی

مراحل و قهرمانی ویرایش

ورزشکار این ورزش با عنوان «پِهل‌وان» (پهلوان) خوانده می‌شود و مربیان و آموزگاران آن با عنوان «اوستاد» (استاد) شناخته می‌شوند.[۳] پس از مبارزه‌هایی که در هفت خان برگزار می‌شود، به شخصی که از تمامی این خان‌ها بتواند پیروز بیرون بیاید، عنوان رسمی «رستمِ هند» را می‌دهند. پاداش نمادین نیز یک گُرز است.[۴][۵]

یکی از نامدارترین ورزشکاران پِهلوانی گامای بزرگ (غلام محمد بکش بات) بود که به عنوان بزرگترین کشتی‌گیر تمام دوران این ورزش به‌شمار می‌رود. برای او واژه‌های فارسی همچون «رستمِ زمان» و «رستم جهان» را نیز برای او بکار می‌بردند.[۶]

 
تصویر گامای بزرگ، از برندگانِ گرزِ رستم

در سال ۲۰۲۰، پویا رحمانی توانست رستمِ هند و گرزِ رستم را بدست بیاورد.[۵]

جستارهای وابسته ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Pehlwani». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ ژوئیه ۲۰۱۹.
  2. Alter, Joseph S. (May 1992a). "The "sannyasi" and the Indian Wrestler: The Anatomy of a Relationship". American Ethnologist. 19 (2): 317–336. doi:10.1525/ae.1992.19.2.02a00070. ISSN 0094-0496.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Alter, Joseph S. (1992b). The Wrestler's Body: Identity and Ideology in North India. Berkeley: University of California Press. ISBN 0-520-07697-4.
  4. Correspondent, dna (2011-09-14). "Olympian wrestler 'Lion of India' Harishchandra Birajdar passes away". DNA India (به انگلیسی). Retrieved 2020-02-15.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ «اخراج جنجالی رستم از هندوستان!». www.varzesh3.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۵.
  6. "The culture and crisis of kushti". The Hindu. 31 October 2013. Retrieved 2 July 2016.