پیش‌نویس:بهاء الدین آباد

بهاءالدین آباد کشتخوانی است در شمال غربی شهر اردکان .این کشتخوان قدمتی بیش از ۵۰۰ سال دارد و زمین و آب این کشتخوان مناسب برای کاشت محصولات کشاورزی از جمله پسته می باشد . بیشتر زمینهای این کشتخوان اوقافی بوده که موقوفاتی هر ساله جمع آوری می گردد. بخشی از زمینهای این منطقه وقف بیمارستان سیدالشهداء یزد می باشد.

قنات بهاء الدین آباد اردکان

قنات بهاء الدین آباد
سایت مجله همگردی

قنات بهاءالدین به طول ۶۹۵ متر، متعلق به قرن هشتم هـ.ق و حکومت محلی آل مظفر در یزد است .قنات یا کاریز یا کهریز راه آب یا کانالی است که در زیر زمین کنده شده، تا آب در آن برای رسیدن به سطح زمین جریان یابد. این جوی یا کانال در عمق زمین برای ارتباط دادن رشته چاه هایی است که از مادر چاه سرچشمه می گیرد. مادر چاه ها معمولا یک چشمه زیرزمینی هستند. قنات ها به منظور هدایت آب و مدیریت آن برای کشاورزی و سایر مصارف به کار گرفته می شوند. این کانال قنات ممکن است تا رسیدن به سطح زمین چندین کیلومتر طول داشته باشد و به محل خروجی آب دهانه کاریز یا سر قنات می گویند. قنوات یکی از عمده ترین منابع تامین آب به شمار می رفته و همین قنوات بود که ظرفیت آبدهی به مزارع بیش از 60 هزار روستایی کشور را داشت. با ورود تکنولوژی جدید، چاه های عمیق جانشین قنات گردید و استفاده از موتور پمپ به تدریج رایج شد و تمامی مناطق ایران را در بر گرفت. احداث چاه های عمیق بدون برنامه ریزی خود باعث خشک شدن 90 درصد از قنوات گردیده است.[۱]

ویژگی طرح قنات بهاء الدین آباد در اردکان

اخیرا به همت میراث باستانی و گردشگری شهرستان قنات بهاء الدین آباد برای گردشگران بازسازی نموده است . طرح مذکور در طول تقریبی به متراژ 695 متر در ابنیه تاریخی محله تیران اردکان از جمله خانه تقدیریان، خانه تقدیری، خانه طباطبایی، آب انبار آخوند، آب انبار حاجی نوت، خانه مظلوم و... با لایروبی مسیر قنات، مرمت، بازسازی و ساماندهی آماده سازی شده است، که شامل بخش های زیر است: مسیر قنات، گنجینه قنات، ایستگاه های استراحت، پایاب ها و پاکنه های دسترسی، سردخانه های زیرزمینی و آب انبارها. در این طرح تمهیداتی جهت ارائه فرهنگ انتقال و استفاده از آب با علم گذشتگان در نظر گرفته شده که سبب جذب مهمانان و گردشگران شده است. این پروژه با ایجاد محیطی علمی و هنری برای حفظ و اشاعه ی فنون گذشتگان و در کنار آن محلی امن و جذاب جهت گذراندن اوقات فراغت فراهم است.

  1. www.chtn.ir/x3hCn