پیش‌نویس:هاروتون تیریاکیان
هاروتون تیریاکیان | |
|---|---|
| پرونده:Harutyun Tiryaqyan.jpg | |
| زاده | ۲۵ فوریهٔ ۱۸۴۵ تالاس، ترکیه، [[]]، |
| درگذشته | ۲ مارس ۱۹۱۹ (۷۴ سال) نیویورک سیتی، [[]] |
| پیشه | [[]]، [[]] و [[]] |
| ملیت |  ارمنی |
هاروتون تیریاکیان (ارمنی: Հարություն Բարսեղի Թիրյաքյան؛ انگلیسی: Harutyun Tiryakyan زادهٔ ۱۸۴۵ - درگذشته ۱۹۱۹) نویسنده، [[]] اهل ارمنستان بود.
زندگی‌نامه ویرایش
وی در در تالاس کساریا به دنیا آمد و در فارغ‌التحصیل گشت. همچنین برندهٔ جوایزی همچون [[]] شده‌است. وی در در سن سالگی در نیویورک درگذشت. تالاس کساریا در ترکیه ۱۸۴۵ - نیویورک ۱۹۱۹, پزشک، ایران‌شناس و مترجم ارمنی. در ۱۸۷۸م تحصیلات خود را در رشتهٔ پزشکی در پاریس به پایان رساند. سپس در بیمارستانی در استانبول سرگرم کار شد. در ۱۸۹۰م به سبب شرکت در تظاهرات ضددولتی بازداشت شد. در ۱۸۹۶م با خانواده‌اش به ایران کوچید و در گیلان سکونت گزید. هاروتون چهار پنج سال در رشت به درمان بیماران سرگرم بود و پس از آن به تهران رفت و یکی از پزشکان دربار گردید و لقب خان گرفت. وی در ۱۹۰۷م به کشورهای متحد آمریکا کوچید. هاروتون از پزشکان نامی و پژوهشگران پرکار ارمنی بود. در زمینهٔ پیوستگی گویش گیلکی به زبان پهلوی پژوهش می‌کرد و به پاس کوشش‌های علمی پرثمر وی، پهلوی‌شناسی در بین ارمنیان پیشرفت چشمگیری کرد. تیریاکیان به زبان‌های فارسی، پهلوی، روسی و فرانسه و گویش محلی گیلان آشنا بود. وی افزون بر مطالعات پهلوی‌شناسی، به ترجمهٔ کتیبه‌هایی از پهلوی پرداخته و مقدمه و حواشی علمی بر آن‌ها نوشته‌است. از آثارش: ترجمهٔ گلستان سعدی به ارمنی (۱۹۱۸م); ترجمهٔ شاهنامهٔ فردوسی به ارمنی؛ ترجمهٔ کارنامهٔ اردشیر بابکان به ارمنی؛ لغت‌نامهٔ زبان آریایی و ارمنی که در آن لغات ارمنی دارای ریشهٔ پهلوی و فارسی باستان یاد شده‌است.
آثار ویرایش
جستارهای وابسته ویرایش
منابع ویرایش
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Հարություն Թիրյաքյան». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای ارمنی .
- انوشه، حسن (۱۳۸۲). دانشنامهٔ ادب فارسی: ادب فارسی در قفقاز (آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و جمهوری خودمختار داغستان. ج. پنجم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات. ص. ۱۷۲. شابک ۹۶۴-۴۲۲-۴۶۵-۵.
- ارمنیان گیلان، ۲۶۲
- زبان فارسی در جهان ۱۵۴/۱۲
- واهان بایبوردیان، «ایرانشناسی در منابع ارمنی»، پیمان شمارهٔ ۵ و ۶, بهار و تابستان ۱۳۷۶ش ص ۷۰
- ادیک گرمانیک، «نگرشی بر تاریخ ایرانشناسی ارمنیان»، نامهٔ فرهنگ ایران، دفتر سوم، ص ۲۵۴
- بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine Հարություն Թիրյաքյան at Avproduction.am
- Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modernb Armenian Literature, 1500-1920. Detroit: Wayne State University Press. pp. ؟؟؟-؟.
- Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 4. Yerevan. p. 189.
- Այվազյան, Հ. Մ. (2005). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. առաջին. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
- Hacikyan, A. J.; Basmajian, Gabriel; Franchuk, Edward S.; Ouzounian, Nourhan (2005). The Heritage of Armenian Literature: From the Eighteenth Century to Modern Times. Detroit: Wayne State University Press. ISBN 978-0-8143-3221-4.
- Հայկական համառոտ հանրագիտարան. Երևան.
- Արծվի Բախչինյան (2002). Հայազգի գործիչներ.
پیوند به بیرون ویرایش
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ هاروتون تیریاکیان موجود است. |
  | این یک مقالهٔ خرد درباره یک مترجم اهل ارمنستان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
  | این یک مقالهٔ خرد درباره یک پزشک ارمنی است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |