پیش‌نویس:گئورگ تر-هوهانیسیان

گئورگ تر-هوهانیسیان
زاده۱۷۳۷
کنستانتینوپل، امپراتوری عثمانی
درگذشته۱۸۱۲ (۷۵ سال)
کنستانتینوپل، امپراتوری عثمانی
پیشه[[]], [[]], [[]]պատմաբան(⎘ مورخ), թարգմանիչ(⎘ ترجمه) և բառարանագիր(⎘ فرهنگ‌نویسی)
ملیتمردم ارمنی

گئورگ تر-هوهانیسیان (ارمنی: Գեորգ Դպիր Պալատացի (Տեր-Հովհաննիսյան)؛ انگلیسی: Ter Hovansiyan; ۱۷۳۷ ۱۸۱۲) [[]] اهل ارمنستان است

Տիրապետում է լեզուներին հայերեն(⎘ زبان ارمنی), թուրքերեն(⎘ زبان ترکی استانبولی), եբրայերեն(⎘ زبان عبری)[۱], հունարեն(⎘ زبان یونانی)[۱], լատիներեն(⎘ لاتین)[۱], արաբերեն(⎘ زبان عربی)[۱] և պարսկերեն(⎘ زبان فارسی

زندگی‌نامه

ویرایش

وی در در [[]] به دنیا آمد و از [[]] فارغ‌التحصیل گشت. وی برنده جوایزی همچون [[]] شد.

گئورگ دبیر پالاتی تر-هوانسیان ۱۷۳۷–۱۸۱۲ خاورشناس و ایران‌شناس ارمنی. گنجینهٔ ادبی ارزشمندی که از او به یادگار مانده در تاریخ خاورشناسی ارمنی بی مانند است. از جمله آثار علمی ارزشمند وی، فرهنگ فارسی-ارمنی است که نخستین واژه‌نامه در نوع خود است. از ویژگی‌های این فرهنگ یکی آن است که آگاهی‌های فراوانی دربارهٔ خدایان باستان، افسانه‌ها، امثال و حکم و قهرمانان اساطیری ایران در آن آمده‌است. در این فرهنگ برای هر واژه معانی گوناگون داده شده‌است. افزون بر آن، نمونه‌هایی از اشعار شاعران قدیم ایران نیز به فارسی و با حاروف ارمنی در آن آمده‌است که در به دست دادن نمونه‌های شعر پارسی همراه با مجموعه‌ای از ترجمهٔ این آثار به ارمنی که غالباً نخستین بار به ادب‌دوستان ارمنی معرفی گردیده در نوع خود بی‌مانند است؛ مثلاً در این فرهنگ برای نخستین بار ترجمهٔ آثاری از سعدی به ارمنی آمده‌است. همچنین گئورگ دبیر به تدوین کتب درسی زبان‌های فارسی و عربی، دستور زبان فارسی و کتب تاریخی همت گماشته‌است. وی در اواخر سدهٔ هجدهم میلادی ایران‌شناسی نوین را در میان ارمنی‌ها به راه انداخت و زمینه را برای پیشرفت آن در سدهٔ نوزدهم میلادی آماده ساخت. از دیگرش آثارش: ترجمهٔ کتاب تنسوخ‌نامهٔ ایلخانی تألیف خواجه نصیرالدین توسی (۶۷۲ ق) که دارای آگاهی‌های فراوان دربارهٔ واحدهاهی اندازه‌گیری و اوزان ایران، سنگ‌های گران‌بها، سکه‌ها و … است؛ کلید ستارگان که ترجمه‌ای از کتاب عبدالعزیز بن عبدالرحمان تبریزی (ستاره‌شناس و گاهنامه‌شناس ایرانی در سدهٔ پانزدهم میلادی) است.

جستارهای وابسته

ویرایش
  • فهرست نویسندگان ارمنی

منابع

ویرایش
  • انوشه، حسن (۱۳۸۲). دانشنامهٔ ادب فارسی: ادب فارسی در قفقاز (آذربایجان، ارمنستان، گرجستان و جمهوری خودمختار داغستان. ج. پنجم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛ سازمان چاپ و انتشارات. ص. ۶۲۴. شابک ۹۶۴-۴۲۲-۴۶۵-۵.
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای ارمنی .
  • جهان ایران‌شناسی؛ ۷۴۶; زبان فارسی در جهان، ۱۴/۱۳۸; واهان بایبوردیان، «ایران‌شناسی در منابع ارمنی»، پیمان، شمارهٔ ۵ و ۶, بهار و تابستان ۱۳۷۶ ش، صص ۵۹–۶۰
  • [۱] at Avproduction.am بایگانی‌شده در ۶ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine
  • Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modernb Armenian Literature, 1500-1920. Detroit: Wayne State University Press. pp. ؟؟؟-؟.
  • Armenian Soviet Encyclopedia. Vol. 3. Yerevan. p. 15.
  • Այվազյան, Հ. Մ. (2007). Ով ով է. հայեր (կենսագրական հանրագիտարան: Երկու հատորով). Vol. երկրորդ. Երևան: Հայկական հանրագիտարան հրատ.
  • Արծվի Բախչինյան (2002). Հայազգի գործիչներ.
  • Hacikyan, A. J.; Basmajian, Gabriel; Franchuk, Edward S.; Ouzounian, Nourhan (2005). The Heritage of Armenian Literature: From the Eighteenth Century to Modern Times. Detroit: Wayne State University Press. ISBN 978-0-8143-3221-4.
  • Thomson, Robert (1997). Hovannisian, Richard G. (ed.). The Armenian People From Ancient to Modern Times. p. ؟؟؟-؟.
  • Խուդավերդյան, Կոստանդին (1990). Հայկական համառոտ հանրագիտարան (به ارمنی). Vol. 3. Երևան: Հայկական Հանրագիտարան հրատարակչություն ՊՈԱԿ.