چمچمال

شهری در عراق

چَمچَمال نام شهری در شمال عراق است. این شهر در خاور شهر کرکوک و در جاده کرکوک به سلیمانیه واقع شده‌است. در شمال شهر چمچمال رشته‌کوه دربند بازیان و در خاور آن رود باسَره قرار دارد.

چمچمال
چمچمال در کردستان عراق واقع شده
چمچمال
چمچمال
چمچمال در عراق واقع شده
چمچمال
چمچمال
مختصات: ۳۵°۳۲′۰″ شمالی ۴۴°۵۰′۰″ شرقی / ۳۵٫۵۳۳۳۳°شمالی ۴۴٫۸۳۳۳۳°شرقی / 35.53333; 44.83333
استانسلیمانیه
شهرستانچمچمال
ارتفاع
۷۰۲ متر (۲۳۰۳ فوت)
جمعیت
۷۵۶۳۴

جمعیت این شهر ۷۵۶۳۴ نفر است.[۱]

منطقه شهرستان چمچمال در ۴۸ کیلومتری شرق کرکوک واقع می‌باشد و ۸ شهرستان و حدود ۴۰۰ روستا از توابع این شهرستان می‌باشند.

پیشهٔ بیشتر مردم این شهر کشاورزی است. بیشتر داد و ستد مردم این شهر با کرکوک است. در پیرامون این شهر معادن گاز طبیعی وجود دارد.

وجه تسمیه

ویرایش

احتمال می‌رود که نام این شهر نیز همانند دشت هم‌نام آن در استان کرمانشاه ایران از دو واژه چَم (در کردی به معنای رود) و جمال (نام شخص) تشکیل شده‌باشد.[۲]

پیشینه

ویرایش

برخی آثار از دوره ساسانی در این شهر و پیرامونش موجود است. این شهر در زمان فرمانروایان محلی بابان از توابع سلیمانیه بود و از زمان حکمرانی بریتانیا بر عراق، چمچمال در بخش کرکوک قرار گرفت.

یکی از قائم‌مقام‌های عثمانی در سال ۱۸۰۱ میلادی منطقه چمچمال را به شهرستان ارتقاء داد. این منطقه پس از آن از توابع ناحیه بازیان شد و در سال ۱۹۲۲ از نو تبدیل به شهرستان شد. بر پایهٔ نتایج اولیه یک نظرسنجی که در سال ۲۰۰۹ میلادی انجام شد، ۵۱ درصد از مردم شهرستان چمچمال خواستار الحاق شهرستان چمچمال به استان کرکوک هستند.[۳] یازده درصد مردم این شهر در این نظرسنجی، امنیت شهر را مطلوب توصیف کردند.[۴]

طایفه‌های اصلی چمچمال

ویرایش
  1. شوان
  2. هموند
  3. زنگنه
  4. شیخ‌بزینی
  5. کاکه‌ای
  6. جاف
  7. شیخ اسماعیلی
  8. شیخان
  9. کاه‌فروشی
  10. طالبانی
  11. دَلو
  12. کیژ
  13. لَک
  14. خزل
  15. سارت

محله‌ها

ویرایش

نام محلات شهر چمچمال.[۵] در نام این محله‌ها واژه‌های کردی، عربی، ترکی و فارسی دیده می‌شود.

  • آب باریک
  • ابراهیم‌آغا
  • ادریس
  • اسماعیل‌بیگی
  • اَلبوتپه
  • ایلنجاق
  • بَزوک
  • بنای (بالا و پایین)
  • بیبان
  • بیر اصفهان (بزرگ و کوچک)
  • بیرالک
  • پلکانه
  • پلکه رش
  • تَبه‌کوره (بالا و پایین)
  • تَرقه
  • ترکمان‌باغ
  • تُرکه
  • توبززاوه
  • توراغ
  • تومرا
  • جان‌قزی
  • جُلحان
  • جَوه‌جَوه
  • چراغ
  • چوخلیجه
  • حاجی‌بی‌خان
  • حسن قباغ
  • حصار بزرگ
  • حصار طه
  • دارَمان
  • درمان‌آب
  • دلو
  • ده خان (انجیره)
  • دوبزنی
  • دوشیوان
  • روژبیان
  • روستای شیرکوه
  • ریدار
  • زردک
  • ساتی
  • سربیر
  • سقِزلی
  • سه‌کانیان
  • سوره‌ده (بالا و پایین)
  • سیدان میانی
  • شاه‌نشین
  • شوریجه
  • علی موسی
  • علی‌بیان
  • علی‌بیگ
  • عمدون
  • عمر بیگ
  • عُمَرمَندان
  • غضنفر
  • غلی میکائیل
  • فقیه میرزا
  • قادر زیاده
  • قادرباغر
  • قادرعلی
  • قره‌سالم
  • کارگاه روغن
  • کاریز
  • کاریزهٔ خالخالان
  • کاوله‌سوار
  • کَرَدی
  • کلاوقوت
  • کلور
  • کمند
  • کوچک
  • گرزیی
  • گُرگان
  • گُلدره (بزرگ و کوچک)
  • گوران
  • گورگه خاصه
  • گورگه خان
  • گوگجه
  • گَوَنی
  • مام رش
  • محمودخانه
  • ممان
  • موزیخه (بالا و پایین)
  • ناروجه (بزرگ و کوچک)
  • نَیبه‌سَره
  • هیبه
  • ولی‌پاشایی
  • یارمجه
  • یارولی
  • یخته‌خان

منابع

ویرایش
  1. «Population of Chamchamal, Iraq». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ نوامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۲ سپتامبر ۲۰۰۹.
  2. دانشنامهٔ جهان اسلام، سرواژهٔ چمچمال، بازدید: سپتامبر ۲۰۰۹.
  3. آکانیوز[پیوند مرده] (فارسی)، بازدید: سپتامبر ۲۰۰۹.
  4. همان.
  5. نقشه محله‌های شهر چمچمال[پیوند مرده]