کاکاپو

برای دیگر کاربردها، کاکاپو (ابهام‌زدایی) را ببینید.

کاکاپو (به زبان مائوری: kākāpō به معنی طوطی شب) نام پرنده‌ای است که بومی جزیره نیوزلند می‌باشد. این پرنده پرواز نمی‌کند و بر روی زمین و معمولاً در شب به بیرون از لانه خود می‌آید. این پرنده به شدت در معرض انقراض قرار دارد به‌طوری‌که هم‌اکنون چیزی در حدود شصت و پنج عدد از این پرنده وجود دارد. در گذشته به علت اینکه هیچ دشمن طبیعی نداشت تعداد آن‌ها زیاد بود ولی هم‌اکنون و پس از ورود اروپاییان که با خود حیواناتی همانند سگ و گربه آورده‌اند نسل این حیوانات در خطر انقراض قرار دارد. این پرنده معمولاً تنها زندگی می‌کند. این پرنده در هنگام شب به ارتفاعات کوهستان می‌رود و در طول مسیر خود چاله‌های کم عمقی حفر می‌کند. کاکاپو داخل این چاله‌ها می‌نشیند و به کمک کیسه هوایی که در سینه دارد صدای بسیار بلند و پر حجمی تولید می‌نماید. این صدا در تمام کوهستان و دره‌های آن پیچیده و باعث جذب طوطی ماده می‌گردد.

کاکاپو
وضعیت حفاظت
در بحران انقراض  (IUCN 3.1)
رده‌بندی علمی
فرمانرو:	جانوران
شاخه:	طنابداران
رده:	پرندگان
نام دوبخشی
Strigops habroptila

ویژگی‌ها

طوطی کاکاپو مدت طولانی در کرهٔ زمین زندگی می‌کند. این پرنده کوچک حدود ۶۰ سانتی‌متر طول دارد. وزن آن تا چهار کیلوگرم است. قسمت بالای بدن با لکه‌های سبز-زرد پوشیده شده است، و شکم و سینه پرنده کمی سبک‌تر است. این پرنده دارای یک نوک بزرگ خاکستری و پنجه‌های عظیم است. کاکاپو بسیار شبیه به جغد است. اما بال این طوطی بسیار کوچک است. در آماده‌سازی برای فرایند پرورش، پرندگان سوراخ‌هایی را در نخاله‌های پوسیده یا درختان و همچنین در شکافهای سنگ‌ها حفر می‌کنند. این سوراخ‌ها دارای دو ورودی و چندین شاخه هستند. معمولاً کاکاپو ماده در اواسط ژانویه دو تخم می‌گذارد. وقتی نوزادان به دنیا می‌آیند، مادرشان منحصراً درگیر تربیت آن‌ها است و نرها در این امر مشارکتی ندارند.

در حال حاضر، دانشمندان بر این باورند که در طبیعت برای این پرندگان غیرمعمول، عملاً هیچ جایی مانده است. دلیل این امر تهدید مداوم شکارچیان (موش، گربه و دیگران) و همچنین تأثیر انسان بر زیستگاه آن‌ها است. کاکاپو متفاوت‌ترین طوطی اصالتاً اهل زلاندنو است. او منحصر به فردترین پرندگان محسوب می‌شود. مردم محلی مائوری او را «طوطی در تاریکی» می‌نامند، زیرا او شیوه زندگی شبانه را برگزیده است.

ویژگی بارز این است که به هیچ وجه پرواز نمی‌کند. او بال دارد اما فاقد قابلیت پرواز است.

دانشمندان کاکاپو را یکی از قدیمی‌ترین پرندگانی می‌دانند که هم‌اکنون روی زمین زندگی می‌کنند. این پرنده در حال حاضر در آستانه انقراض است. کاکاپو بیش از نیم متر طول دارد و وزن آن به ۴ کیلوگرم می‌رسد.

این پرندگان دارای سیستم چند همسری هستند و یک نر در یک فصل می‌تواند چندین ماده داشته باشد.

شخصیت و سبک زندگی کاکاپو

کاکاپو بسیار اجتماعی و خوش‌اخلاق است. او به راحتی با افراد ارتباط برقرار می‌کند. موردی رخ داد که یک کاکاپو نر رقص جفت‌گیری خود را برای یک نگهبان باغ وحش انجام داد.

این پرنده پرواز نمی‌کند، اما این بدان معنی نیست که آنها مرتباً روی زمین می‌نشینند. آنها کوهنوردان عالی هستند و می‌توانند از درختان بسیار بلند صعود کنند.

آنها در جنگل زندگی می‌کنند، جایی که در طول روز در شکاف درختان پنهان می‌شوند یا برای خود سوراخ‌هایی می‌سازند. تنها راه فرار از خطر، استتار آن‌ها و عدم تحرک کامل است.

این روش به آنها کمک می‌کند در صورتی که حیوانی دیگر در همان نزدیکی باشد، متوجه این طوطی نشود. کاکاپوها شبها در جستجوی غذا یا جفت خود در مسیرهای رفت و آمد خود بیرون می‌روند و در طول شب می‌توانند مسافت حداکثر ۸ کیلومتر را طی کنند.

تغذیه طوطی کاکاپو

کاکاپوها منحصراً غذاهای گیاهی می‌خورد. آنها می‌توانند از بلندترین درختان بالا روند. آنها انواع توت‌ها و میوه‌ها را می‌خورند، گرده‌ها را خیلی دوست دارند. به عنوان وعده‌های غذایی، آنها فقط نرم‌ترین قسمت‌های چمن و ریشه را انتخاب می‌کنند و آنها را با منقار قدرتمند خود خرد می‌کنند.

در اسارت آنها غذای شیرین را ترجیح می‌دهند.

تولیدمثل و طول عمر کاکاپو

کاکاپوها در امید به زندگی قهرمان پرندگان هستند و ۹۰ الی ۹۵ سال عمر می‌کنند. آیین بسیار جالبی توسط نرها برای جذب ماده‌ها انجام می‌شود. این پرندگان عمدتاً به تنهایی زندگی می‌کنند.

طبقه‌بندی، سیستماتیک و نامگذاری

تصویری از کاکاپو از کتاب «تاریخ پرندگان نیوزیلند» نوشته:والتر لاری بولر، سال انتشار ‏۸۷۳‏۱

کاکاپو در اصل توسط پرنده‌شناس انگلیسی جرج رابرت گری در سال ۱۸۴۵‏ توصیف شد.

منابع

• ویکی‌پدیای انگلیسی