گُرازه یکی از پهلوانان دربار کیکاووس و کی‌خسرو است. او در جنگ دوازده رخ سیامک را در نبرد تن به تن کشت.

گرازه
نگاره گرازه در شاهنامه تهماسبی
پهلوان شاهنامه‌ای
نامگرازه
منصبنگهبان تاج و تخت
لقبفروهل
درفشگراز پیکر
از فرماندهان کیکاووس
نبرد اولجنگ سهراب
نبرد دومجنگ بزرگ کیخسرو با افراسیاب
نبرد سومجنگ دوازده‌رخ

گرازه یعنی به نیرو و دلیری گراز.

نـشان گرازه

ویرایش

سهراب زمانی‌که از پدرش رستم جدا گشت در زادگاه مادریش توران رشد نمود و اینک بجنگ کیکاووس آمده اما می‌خواهد از هجیر که گرفتار اوست و از بالای تپه‌ای اردوگاه ایرانیان را می‌نگرند نشانی از پدر یابد اما هجیر عمداً سهراب را گمراه می‌نماید و رستم را معرفی نمی‌نماید[۱].

در میان پرس‌و‌جوهایی که سهراب از هجیر برای پیدا کردن پدرش می‌کند او نشان گرازه را هم بیان می‌کند. خیمه‌گاه گرازه زرد یا سرخ است و پرچمش سفید است و شامل یک گراز که بالای آن ماه قرار دارد.

بپرسید کان زرد[۲] پرده‌سرایبه دهلیز چندی پیاده به پای
به گرد اندرش سرخ و زرد و بنفشز هر گونه‌ای بر کشیده درفش
درفشی پس پشت پیکر گرازسرش ماه زرّین و بالا دراز
چنین گفت کاو را گرازست نامکه در جنگ شیران ندارد لگام
هشیوار وز تخمهٔ گیوکانکه بر درد و سختی نگردد ژگان[۳]
..
ز تخم گرازه صد و پنج گردنگهبان ایشان هم او را سپرد[۴]
..
گرازه برون آمد و گستهمابا بُرته و زنگهٔ یل به هم
بخوردند سوگندهای گرانکه پیمان شکستن نبود اندر آن
وززان جایگه ران بیفشاردندبه رزم اندرون گرز بگذاردند[۵]
..
گرازه سر گیوگان با نهلدو گرد گران مایهٔ شیردل

پانویس

ویرایش
  1. گرازه از فرزندان گیو بوده است البته نه همان گیو معروف شاهنامه
  2. در بعضی از نسخه‌ها واژه سرخ آمده است
  3. شاهنامه. جلد دوم. سرفصل سهراب، صفحه ۱۰۷
  4. شاهنامه. جلد چهارم. سرفصل کیخسرو، صفحه ۱۷۹
  5. شاهنامه. جلد چهارم. سرفصل کیخسرو صفحه ۱۹۵

منابع

ویرایش
  • حسین، الهی قمشه‌ای (۱۳۸۶). شاهنامه فردوسی. ترجمهٔ ناهید فرشادمهر. تهران: نشر محمد. شابک ۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵.