گروه دخت ناور (انگلیسی: Dacht-i-Navar Group) یک میدان آتشفشانی در افغانستان است. شامل گروهی از گنبدهای گدازه‌ای و آتشفشان‌های چینه‌ای در انتهای جنوبی گودال دخت ناوار که تا حدی در شمال همان فرورفتگی امتداد دارد. این گروه در دوران پلیوسن و پلیستوسن فعال بودند.

فرورفتگی که دخت ناور در آن قرار دارد، قسمت سمت راست بالای تصویر را تشکیل می‌دهد.

جغرافیا و زمین‌شناسی

ویرایش

دخت ناور در جنوب غربی کابل و حدود یک سوم راه به قندهار قرار دارد.[۱] شهر غزنی در حدود ۵۰ کیلومتری (۳۱ مایلی) شرق دخت ناور قرار دارد.[۲]

زمینه زمین‌شناسی

ویرایش

در سال ۱۹۶۹، تاریخچه آتشفشانی در افغانستان چندان شناخته شده نبود.[۳] تنها چند میدان آتشفشانی با قدمت پلیوسن-کواترنری در افغانستان وجود دارد.[۴] جدای از آتشفشان‌های مرتبط با کوه‌زایی، آتشفشان‌های معمولی در مناطق کافت نیز یافت می‌شوند. تولید ماگما از دوران پلیوسن-پلیستوسن کم بوده است و آتشفشان‌ها فقط مناطق کوچکی را پوشش می‌دهند.[۵]

میدان آتشفشانی

ویرایش

دخت ناور توسط بیش از ده آتشفشان مرکزی تشکیل شده است که صفحات گدازه‌ای و توف‌هایی را که روی هم قرار گرفته‌اند تشکیل می‌دهند.[۶][۷] این آتشفشان‌های مرکزی، آتشفشان‌های چینه‌ای به شدت تخریب شده را تشکیل می‌دهند که بزرگترین آنها مامیکالا با ۴۵۵۹ متر (۱۴۹۵۷ فوت) ارتفاع و زرکادک با ۴۳۱۲ متر (۱۴۱۴۷ فوت) ارتفاع می‌باشد. در مجموعه بیش از ۱۰ کیلومتر (۶/۲ مایل) عرض دارند.[۸][۹]

سنگ‌‌شناسی

ویرایش

میدان آندزیت و داسیت فوران کرده است. داسیت‌ها در قسمت‌های پایینی و آندزیت‌ها در قسمت بالایی نهشته‌های آتشفشانی یافت می‌شوند.

تاریخ فوران

ویرایش

تاریخ‌گذاری پتاسیم و آرگون ۲/۷-۲/۸ میلیون سال پیش برای داسیت‌ها به‌دست آمده است. آتشفشان زرکادک ۱/۶۸-۱/۵۹ میلیون سال پیش فعال بوده است.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Vikhter, B. Ya; Yeremenko, G. K.; Chmyrev, V. M.; Abdulla, D. (1978-05-01). "Pliocene-Quaternary volcanism of Afghanistan". International Geology Review. 20 (5): 525–536.
  2. Boulanger, Matthew T.; Davis, Richard S.; Glascock, Michael D. (2012-07-01). "Preliminary characterization and regional comparison of the Dasht-i-Nawur obsidian source near Ghazni, Afghanistan". Journal of Archaeological Science. 39.
  3. Bordet, P. (1969). "A propos du volcanisme d'âge plio-quaternaire d'Afghanistan central: ignimbrites et brèches de nuées péléennes". Bulletin Volcanologique (in French). 33 (4).
  4. Vikhter, B. Ya; Yeremenko, G. K.; Chmyrev, V. M.; Abdulla, D. (1978-05-01). "Pliocene-Quaternary volcanism of Afghanistan". International Geology Review. 20 (5): 525–536.
  5. Vikhter, B. Ya; Yeremenko, G. K.; Chmyrev, V. M.; Abdulla, D. (1978-05-01). "Pliocene-Quaternary volcanism of Afghanistan". International Geology Review. 20 (5): 525–536.
  6. Bordet, P. (1969-12-01). "A propos du volcanisme d'âge plio-quaternaire d'Afghanistan central: ignimbrites et brèches de nuées péléennes". Bulletin of Volcanology. 33: 1220–1228. doi:10.1007/BF02597717. ISSN 0258-8900.
  7. Bordet, P. (1969). "A propos du volcanisme d'âge plio-quaternaire d'Afghanistan central: ignimbrites et brèches de nuées péléennes". Bulletin Volcanologique (in French). 33 (4): 1220–1228.
  8. Vikhter, B. Ya; Yeremenko, G. K.; Chmyrev, V. M.; Abdulla, D. (1978-05-01). "Pliocene-Quaternary volcanism of Afghanistan". International Geology Review. 20 (5): 525–536.
  9. Vikhter, B. Ya.; Yeremenko, G. K.; Chmyrev, V. M.; Abdulla, D. (1978-05-01). "Pliocene-Quaternary volcanism of Afghanistan". International Geology Review. 20: 525–536. doi:10.1080/00206817809471419.