گونگیلوس (Γογγύλος)، از ارتریا در اوبویا، یک دولتمرد یونانی قرن پنجم بود که به عنوان واسطه بین اسپارتا و خشایارشا بود، و از طرفداران او بود.[۲][۳]

گونگیلوس
نگاره احتمالی گونگیلوس، از سکه قرن پنجم پرگامون.[۱]
نام بومی
Γογγύλος
وفاداری شاهنشاهی هخامنشی
درجهفرماندار
جنگ‌ها و عملیات‌هادومین تهاجم ایرانیان به یونان در ۴۷۹ پ.م.
ضرب سکه احتمالی گونگیلوس، با آپولو در جلو، و گونگیلوس که کلاه ایرانی بر سر دارد، به عنوان فرمانروای پرگامون در شاهنشاهی هخامنشی. پرگامون، میزیا، در حدود ۴۵۰ پ.م. نام شهر (پرگامون) برای اولین بار بر روی این سکه ظاهر می‌شود، این اولین مدرک برای نام شهر است.[۲]
مکان پرگامون و نزدیک به گامبریوم، پاله گامبریوم، میرینا و گرینیوم، جایی که گونگیلیدها حکومت می‌کردند.


پس از دومین تهاجم ایرانیان به یونان در سال ۴۷۹ پ. م، گونگیلوس مجبور به فرار و پناه بردن به شاهنشاهی هخامنشی شد.[۴] در آنجا خشایارشا قلمرو پرگامون در آسیای صغیر را از حدود ۴۷۰ تا ۴۶۰ پیش از میلاد به عنوان پاداش به او اعطا کرد.[۲] نوادگان او حداقل تا سال ۴۰۰ پیش از میلاد بر شهر حکومت کردند و سلسله گونگیلیان را تشکیل دادند.[۴] گونگیلوس یکی از چندین اشراف یونانی بود که به شاهنشاهی هخامنشی پناه برد، از جمله افراد دیگر هیپیاس، دماراتوس و تمیستوکلس.[۳] او مورد استقبال شاهنشاهان هخامنشی قرار گرفت و برای حمایت او کمک‌های سرزمینی کردند و اور را بر شهرهای مختلف آسیای صغیر مسلط کردند.[۳]

به گفته گزنوفون (آناباسیس)، هنگامی که در سال ۳۹۹ پیش از میلاد به میزیا رسید، با هلاس، بیوه گونگیلوس و دختر احتمالی تمیستوکلس ملاقات کرد. ,[۵] که در پرگامون زندگی می‌کرد. دو پسر او، گورگیون و گونگیلوس کوچکتر، به ترتیب بر شهرهای گامبریوم و پالائگامبریوم برای گورگیون، و میرینا و گرینیوم برای گونگیلوس حکومت کردند. گزنفون از نوادگان گونگیلوس برای لشکرکشی به آسیای صغیر و همچنین از نوادگان دماراتوس، تبعیدی اسپارتی که او نیز در از نوادگان ساتراپ هخامنشیان بود، حمایت‌هایی دریافت کرد.[۴][۶]

گمان می‌رود که سلسله‌های یونانی پرگامون پس از صلح آنتالکیداس در سال ۳۸۶ پیش از میلاد به دلیل حمایت از یونانیان علیه هخامنشیان مجازات شدند.[۴] با این حال، در اواسط قرن چهارم پیش از میلاد، ساتراپ هخامنشی یرواند یکم دوباره به مردم پرگامون اجازه داد در آکروپلیس شهر خود ساکن شوند.[۴] این تا زمان فتوحات اسکندر ادامه داشت، تا زمانی که پرگامون بخشی از امپراتوری اسکندر شد.[۴]

منابع

ویرایش
  1. CNG: MYSIA, Pergamon. Mid 5th century BC. AR Diobol (11mm, 1.72 g, 10h).
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Dreyfus, Renée (1996). Pergamon: The Telephos Friez from the Great Altar; [exhibition, The Metrolopitan Museum of Art, New York, N. Y., 16 January - 14 April 1996...] (به انگلیسی). University of Texas Press. p. 104. ISBN 978-0-88401-089-0.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ Miller, Margaret C. (2004). Athens and Persia in the Fifth Century BC: A Study in Cultural Receptivity (به انگلیسی). Cambridge University Press. p. 98. ISBN 978-0-521-60758-2.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ ۴٫۵ Dignas, Beate; Smith, R. R. R. (2012). Historical and Religious Memory in the Ancient World (به انگلیسی). OUP Oxford. pp. 120–122. ISBN 978-0-19-957206-9.
  5. Harvey, David; Wilkins, John (2002). The Rivals of Aristophanes: Studies in Athenian Old Comedy (به انگلیسی). ISD LLC. p. 199-201. ISBN 978-1-910589-59-5.
  6. Roller, Duane W. (2018). Cleopatra's Daughter: and Other Royal Women of the Augustan Era (به انگلیسی). Oxford University Press. p. 29. ISBN 978-0-19-061884-1.