یحیی بن مَعین بن عون بن زیاد بن بسطام با کنیهٔ أبو زکریا (۱۵۸هـ. ق. /۷۷۵م در نزدیکی الانبار— ۲۳۳هـ. ق/۸۴۷م در مدینه) محدث و رجالی در قرون اولیهٔ پس از اسلام بود. او یکی از سخت‌گیرترین ناقدان حدیث بود و بسیاری از راویان ضعیف را افشا کرده است.[۱]

یحیی بن معین
زادهٔ۱۵۸هـ. ق. /۷۷۵م
استان انبار
درگذشت۲۳۳هـ. ق/۸۴۷م
مدینه
دورهقرون آغازین اسلام
مکتبحنفی
تأثیرگرفته از

او ثروت فراوانی به ارث برد و همهٔ آن را در راه گردآوری حدیث صرف کرد. از استادان او سفیان بن عیینه و ابن المبارک را می‌توان نام برد. گفته شده راویانی مانند احمد بن حنبل، محمد بخاری، و ابن سعد از شاگردان او بوده‌اند.[۱]

در واقعهٔ خلق قرآن، مأمون عباسی او را به دربارش دعوت کرد و پس از تهدید به مرگ او راضی شد که به خلق‌شده بودن قرآن اعتراف کند. این واقعه بازتاب فراوانی داشت و باعث شد که احمد بن حنبل دیگر با او حرف نزند.[۱]

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ Leemhuis, F.. "Yaḥyā b. Maʿīn." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel, W.P. Heinrichs. Brill Online, 2015.