یرآذ
مردم یرآذ (به ترکی آذربایجانی: Yeraz-YER-AZ) که همچنین یرآذی (به ترکی آذربایجانی: Yerazi) نامیده می‌شوند، یک ایل از ترک‌های آذربایجانی که به عنوان طایفه‌ای متشکل مردم آذری در ارمنستان امروزی بودند. وجه تسمیه مردم یرآذ از دو واژه انگلیسی Yerevan «یر» ↔ «Yer» و Azerbaijanis «آذ» ↔ «Az» تشکیل شده است؛ که برای اهالی شهر ایروان به کار می‌رفت.[۱] یکی از پرنفوذترین طایفه‌های جمهوری آذربایجان به‌شمار می‌روند.
با توجه به تنش‌های تاریخی دیرین بین کشورهای همسایه ارمنستان و جمهوری آذربایجان، تقریباً تمام یرآذهای ارمنستان به جمهوری آذربایجان و کشورهای دیگری قبل از جنگ قره باغ منطقه را ترک کرده‌اند. از آنجا که آن‌ها با برخی از آداب و رسوم مختلف و غذاهای آذری را در جمهوری آذربایجان توسعه دادند، یرآذی‌ها از خرده فرهنگ‌های منسجم در داخل کشور نگهداری می‌کنند. با توجه به اختلاف فرهنگی بین آذری‌های جمهوری آذربایجان و آذری‌های ارمنستان در داخل جمهوری آذربایجان، اصطلاح "Yeraz" را می‌توان به عنوان یک عنوان تحقیرآمیز تفسیر کرد.[۱][۲]
تاریخچه ویرایش
جامعه آذری در ارمنستان تعداد زیادی جمعیت داشتند، اما عملاً از سال ۱۹۸۸–۱۹۹۱، زمانی که اکثریت قریب به اتفاق مردم آذری کشور را به عنوان یک نتیجه از جنگ قره باغ و جنگ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان فرار کرده و اخراج شدند. کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهندگان (UNHCR) در حال حاضر جمعیت آذری‌ها در ارمنستان را بین ۳۰ و چند صد نفر تخمین می‌زند.[۳] که اکثریت آن‌ها در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و اعضای ازدواج‌های مخلوط (عمدتاً زنان آذری به مردان ارمنی یا بالعکس)، و همچنین افراد مسن و بیمار که عدم توانایی ترک کشور را دارند، نیز در بسیاری از گزارش‌ها، مجبور به تغییر نام جهت حفظ مشخصات برای جلوگیری از تبعیض شده‌اند.[۴][۵]
قدرت سیاسی ویرایش
در جمهوری آذربایجان، یرآذ، یک طایفه سیاسی منسجم که همراه با طایفه نخجوانی، از زمان اتحاد جماهیر شوروی تحت سلطه سیاست آذربایجانی هستند.[۶][۷] اگر چه خانواده حیدر علی اف پدر رئیس جمهور فعلی، در نخجوان زاده شده بود، ولی اصالتاً نشات گرفته از اقوام آذری ارمنستان بودند.[۸] که براساس روابط خانوادگی در صحنه‌های سیاسی قدرت جمهوری آذربایجان را در دست دارند.[۹] که از دو طایفه نخجوانی و یرآذی با تشکیلات سازماندهی شده حمایت می‌کنند.[۱۰] در حال حاضر رهبر طایفه یرآذ؛ جلال علی اف، عموی الهام علی اف، رئیس جمهوری آذربایجان می‌باشد.[۹] رامیز مهدی اف، رئیس کابینه اجرایی رئیس جمهوری، از دیگر یرآذیهای صاحب مسند می‌باشد.[۸]
قبل از جلال علی اف، رهبر غیررسمی یرآذی ها؛ علی انسانوف، یکی از بنیانگذاران حزب حاکم در جمهوری آذربایجان به نام حزب آذربایجان نوین و وزیر بهداشت سابق جمهوری آذربایجان به مدت ۱۲ سال بود.[۷][۱۱]
منابع ویرایش
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Political glossary, Conciliation Resources, Accessed January 14, 2011.
- ↑ Azerbaijan: Vulnerable Stability بایگانی‌شده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine, Europe Report N°207, گروه بین‌المللی بحران، September 3, 2010, Accessed January 14, 2011.
- ↑ Second Report Submitted by Armenia Pursuant to Article 25, Paragraph 1 of the Framework Convention for the Protection of National Minorities. Received on 24 November 2004
- ↑ International Protection Considerations Regarding Armenian Asylum-Seekers and Refugees بایگانی‌شده در ۱۶ آوریل ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine. United Nations High Commissioner for Refugees. Geneva: September 2003
- ↑ Country Reports on Human Rights Practices - 2003: Armenia U.S. Department of State. Released 25 February 2004
- ↑ Azerbaijan Update بایگانی‌شده در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine, The European Forum for Democracy and Solidarity, November 24, 2006, Accessed Dec. 14, 2006.
- ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ Ben Wetherall, Azerbaijan: President Aliyev Asserts His Authority on Eve of Parliamentary Elections, Global Insight, Accessed Dec. 14, 2006.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ Azerbaijan: Turning Over a New Leaf? بایگانی‌شده در ۳ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine, Europe Report N°156, International Crisis Group, May 12, 2004, Accessed Dec. 14, 2006.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ Philip Stephens, From east to west, Financial Times, October 28, 2005, Accessed Dec. 14, 2006.
- ↑ Head of State: President Ilham Aliyev, October 2003- بایگانی‌شده در ۲۷ سپتامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine, International Crisis Group, September 22, 2004, Accessed Dec. 14, 2006.
- ↑ Rovshan Ismayilov, Azerbaijan: Two More officials Sacked بایگانی‌شده در ۶ اکتبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine, Eurasianet, October 20, 2005, Accessed Dec. 14, 2006.