ویکی‌پدیا:راهنمای دوام آوردن در ویکی‌پدیای فارسی
 | این صفحه حاوی یک انشا است. این انشا شامل توضیحات و توصیه‌های یک یا چند مشارکت‌کنندهٔ ویکی‌پدیا است. انشاها جزو مقاله‌های دانشنامه یا سیاست‌ها یا رهنمودهای ویکی‌پدیا نیستند؛ چرا که به‌طور کامل توسط جامعه مورد بررسی قرار نگرفته‌اند. بعضی از انشاها هنجارهای متداول را بیان می‌کنند؛ در حالی که سایر انشاها فقط دربردارندهٔ دیدگاه‌های اقلیت هستند. |
برخی کاربران برای بیش از یک دهه در ویکی‌پدیا فارسی مشارکت داشته‌اند و بخشی از آنها همچنان در ویکی ویرایش می‌کنند. شاید شما هم دوست داشته باشید که یک روز بتوانید ده سال فعالیت مداوم در ویکی را تجربه کنید. بخشی از آن برمی‌گردد به بدیهیاتی مثل این که ویکی زمانبر است و باید برایش وقت داشته باشید، یا این که ویکی یک پروژهٔ گروهی است و باید تک‌روی را کنار بگذارید، ولی این انشا قصدش تأکید بر روی مواردی دیگری است که شاید بدیهی نباشند.
یک: مشکل با مفاهیم است، نه با ویرایشگران ویرایش
باید بدانیم که مشکل با مفاهیم است، نه با ویرایشگران. این را خود سیاست‌های ویکی‌پدیا هم می‌گویند (مثلاً حمله می‌گوید: «راجع به واقعیات و شیوهٔ بیان آنها بحث کنید، نه راجع به صفات اشخاص»). وقتی راجع به اشخاص صحبت کنید، بحث را شخصی می‌کنید و موجبات دلخوری و مشکلات درون‌گروهی را فراهم می‌آورید. ویکی‌پدیا یک پروژهٔ گروهیِ داوطلبانه است و باید تک‌تک‌مان مراقب باشیم فضای منفی بر آن حاکم نشود. هرچه میزان اصطکاکی که با دیگران ایجاد می‌کنیم، کمتر باشد، شانس بقای خودمان بالاتر است. اصطکاک منجر به فرسودگی و از بین رفتن انگیزه می‌شود که نهایتاً به ترک پروژه منتهی می‌شود.
دو: کلونی ایجاد کنید ویرایش
کاربرانی را پیدا کنید که با شما علایق یا دیدگاه‌های مشترک دارند و در ویکی هم مورد احترامند. بعد به‌طور فعال با آنها رابطه برقرار کنید. حواستان باشد که باندبازی نکنید (مثلاً، اگر مقاله‌تان دارد حذف می‌شود، از کلونی‌تان برای رأی مخالف دادن کمک نگیرید!) اما، در عین حال، حواستان باشد که برای گفتگو با افرادی که به شما ایده‌های بهتر، آرامش فکری، و بازخورد مثبت می‌دهند باید به‌طور فعال موضوع پیدا کنید؛ مثلاً، اگر از کاربر:λ خوشتان می‌آید، روی مقاله‌ها و پروژه‌هایی که او دوست دارد، کار کنید. حتی ویرایش‌های جزئی (مثل اصلاح اشکالات املایی و انشایی مقاله‌های مورد توجه آن کاربر) می‌تواند باعث ایجاد رابطهٔ مثبت و مؤثری بین شما و ایشان بشود. این‌طوری، خودبه‌خود زمینهٔ گفتگو پیش می‌آید و کلونی‌تان قوی‌تر و روحیه‌تان مثبت‌تر می‌شود. یادتان باشد: برخورد بین شما و آن کاربرانی که از نظر شما اشتباه می‌کنند، به‌طور خودبه‌خود رخ می‌دهد؛ اما میان‌کنش بین شما و کسانی که شما قبولشان دارید، کمتر خودبه‌خود پیش می‌آید و باید زمینه‌اش را ایجاد کنید.
سه: از جنگ قدرت‌های درون‌ویکی‌پدیایی دوری کنید ویرایش
اگر می‌بینید دو نفر یا دو گروه مشغول زورآزمایی هستند، کار اشتباه آن است که طرف یکی‌شان را سفت و سخت بگیرید. شاید فکر کنید آن شخص یا اشخاص بدهکار شما خواهند شد و زمانی دیگر به کمک شما خواهند آمد؛ اما در اشتباهید! در ویکی، همه این پتانسیل را دارند که به هم از پشت خنجر بزنند یا اساساً فراموش‌کار باشند. به خود متکی باشید و دنبال باندبازی نروید. اگر عاشق درگیر شدن در جنگ قدرت هستید، بروید ویدئو گیم بازی کنید!
چهار: سر به سر شیفتگان ویکی‌پدیا نگذارید ویرایش
شیفتگان ویکی‌پدیا کسانی هستند که به‌طور مقطعی، ویکی تمام زندگی‌شان می‌شود. مقطعش می‌تواند چند هفته باشد یا چند سال، اما بالاخره تمام می‌شود! البته شما درست فکر می‌کنید؛ هیچ‌کس نباید تمام زندگی‌اش بشود ویکی‌پدیا. با این حال، شما موظف نیستید همهٔ شیفتگان ویکی‌پدیا را به راه راست هدایت کنید!
پنج: ویکی‌پدیا را جدی نگیرید ویرایش
اقتضای طبیعت ویکی آن است که اگرچه از بیرون پروژه‌ای عظیم و سرشار از فایده است، اما از درون یک کار گروهی نامنظم و پر از اشکال است که کلی اصطکاک در آن وجود دارد. نگذارید این بی‌نظمی‌ها و اصطکاک‌ها روی اعصابتان برود؛ اگر این چنین شد، چند روزی به مرخصی بروید. کل مقاله‌های ویکی‌پدیا ارزش یک لحظه ناراحتی شما را ندارند.
شش: «خودِ» ویکی‌پدیایی‌تان را جدی نگیرید! ویرایش
هیچ‌کدام از ما (اعم از این که یک ویرایش کرده باشیم، ده سال ویرایش کرده باشیم، بنیانگذار ویکی‌پدیای فارسی بوده باشیم، و…) در این دریای عظیم مشارکت‌کنندگان ویکی قطره‌ای بیش نیستیم. نگذارید این فکر به ذهنتان راه پیدا کند که شما برای ویکی به طرز ویژه‌ای مهم هستید، یا تأثیرتان بر ویکی از دیگران بیشتر است. همیشه به خاطر داشته باشید که ما فقط یک مشت آدم هستیم که وقت‌های فراغتمان را به شکلی که خودمان فکر می‌کنیم خیلی باحال است، داریم روی ویکی صرف می‌کنیم! اما آخرش یک سری آدم با وقت اضافه هستیم.
هفت: مشارکت در ویکی‌پدیا اختیاری است ویرایش
مشارکت در ویکی‌پدیا اختیاری است؛ در همهٔ سطوح، حتی مدیریتش. اگر در ویکی‌پدیا دسترسی خاصی دارید، استفاده از آن اجباری نیست. اگر دسترسی گشت‌زن گرفته‌اید، مجبور نیستید همهٔ وقتی را که به ویکی‌پدیا اختصاص می‌دهید صرف گشت‌زنی در مقالات کنید. می‌توانید قسمتی از وقتتان را به مقاله‌نویسی اختصاص دهید. در دسترسی‌های حساس‌تر، تا موقعی که در قبال کنشی به اطمینان صد درصدی نرسیده‌اید، انجامش ندهید. اگر مدیر هستید، اجباری نیست به همهٔ شکایات در تابلوی اعلانات مدیران رسیدگی کنید؛ تنها در مواردی که به اطمینان رسیده‌اید، ورود کنید. وظیفهٔ شما نیست همهٔ درخواست‌های تلنبارشده در تام را بررسی کنید؛ وظیفهٔ اجتماع ویکی‌پدیا است که مدیران تازه به سامانه معرفی کند.
هشت: از نابودگران تمام‌عیار ترول‌ها شوید! ویرایش
اگر کاربری با ویکی‌پدیا — به هر دلیلی — دشمنی دارد و می‌خواهد دخلش را بیاورد، موارد ۱ تا ۵ را برعکس می‌کند تا تبدیل به یک ترول تمام‌عیار شود! با ویرایشگران درگیر می‌شود؛ با کسانی که می‌داند اخلال‌گرند، کلونی می‌سازد؛ باندبازی می‌کند؛ در جنگ‌های قدرت خودش را نخود هر آش می‌کند و دَم پَرِ شیفتگان ویکی می‌گذارد! اما یادتان باشد که شکست خواهد خورد؛ چون همیشه سر و کلهٔ نابودگران تمام‌عیار ترول‌ها پیدا می‌شود که مچ ترول را باز کنند و چهار تا از ترفندهایی را که بالا ننوشته، به کار بگیرند و عمر خودشان (و پروژه) را از عمر ترول طولانی‌تر کنند.