آنتی‌بیوتیک‌های بتا-لاکتام

آنتی‌بیوتیک‌های بتا-لاکتام (به انگلیسی: β-Lactam antibiotic) گروه گسترده‌ای از آنتی‌بیوتیک‌ها هستند که در ساختمان مولکولیشان حلقه بتالاکتام وجود دارد[۱] از آنتی‌بیوتیک‌های بکاربرنده این ترکیب می‌توان به پنی سیلین‌ها، سفالوسپورین‌ها، مونوباکتام‌ها و کارباپنم‌ها اشاره نمود.

آنتی‌بیوتیک بتا-لاکتام
کلاس دارویی
هسته ساختاری پنی‌سیلین (بالا) و سفالوسپورین (پایین). حلقه بتا-لاکتام برنگ سرخ مشخص شده.
شناسه‌های دسته‌بندی
موارد مصرفعفونت‌های باکتریایی
کد ای‌تی‌سیJ01C
هدف زیستیپروتئین بایندینگ پنی‌سیلین
پیوند به بیرونی
سمپD047090
در ویکی‌داده

اغلب آنتی‌بیوتیک‌های بتا-لاکتام با اثر بر دیواره سلولی باکتری‌ها اثر می‌کنند.[۲] ساخت آنزیم بتالاکتاماز توسط باکتری‌ها یکی از راه‌های دفاعی برضد دارو و همچنین از دلایل ایجاد مقاومت به این گروه از آنتی‌بیوتیک‌ها است.

مکانیزم اثر

ویرایش

یکی از معمولترین روشهای عملکرد بتالاکتامها به شرح زیر است:[۳]

  1. اتصال به پروتئین‌هایی در دیواره سلولی باکتری به نام پروتئین متصل شونده به پنی‌سیلین (PBP).
  2. مهار ترانس پپتیدازها می‌شوند در نتیجه ترانس‌پپتیداسیون که به معنی ایجاد اتصال متقاطع در ساخت پپتیدوگلیکانهای دیواره سلولی باکتری است مختل می‌شود.
  3. در نهایت آنزیم‌های اتولیتیک که هیدرولازهای مورین نام دارند، (مورین مترداف پپتیدو گلیکان می‌باشد) و در باکتری‌هایی که در معرض پنی سیلین قرار گرفته‌اند فعّال شده و موجب تخریب پپتیدو گلیکان می‌شوند.

نتیجه این فرایند تخریب دیواره باکتری و از بین رفتن سلول باکتری است.[۴]

مقاومت به پنی‌سیلین

ویرایش
  1. بتالاکتاماز: برخی از باکتری‌ها توانایی تولید این آنزیم که باعث تخریب حلقه بتالاکتام است را دارند یا به دست آورده‌اند. شامل گونه‌های استافیلوکوک اورئوس، گونوکوک، هموفیلوسها و کولیفرمها
  2. فقدان پروتئین متصل شونده به پنی‌سیلین یا نفوذناپذیری دیواره سلولی، که در انواع مقاوم پنوموکوک، استافهای مقاوم به متی‌سیلین و انتروکک دیده می‌شود.
  3. نقص در عملکرد آنزیمهای اتولیتیک که عامل مقاومت در گونه‌هایی از استافیلوکوک و استرپتوکوک گروه B است.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. Holten KB, Onusko EM (August 2000). "Appropriate prescribing of oral beta-lactam antibiotics". American Family Physician. 62 (3): 611–20. PMID 10950216. Archived from the original on 6 June 2011. Retrieved 26 February 2015.
  2. Elander RP (June 2003). "Industrial production of beta-lactam antibiotics". Appl. Microbiol. Biotechnol. 61 (5–6): 385–92. doi:10.1007/s00253-003-1274-y. PMID 12679848.
  3. Fisher JF, Meroueh SO, Mobashery S (February 2005). "Bacterial resistance to beta-lactam antibiotics: compelling opportunism, compelling opportunity". Chem. Rev. 105 (2): 395–424. doi:10.1021/cr030102i. PMID 15700950.
  4. Britta Kasten und Ralf Reski (1997): β-lactam antibiotics inhibit chloroplast division in a moss (Physcomitrella patens) but not in tomato (Lycopersicon esculentum). Journal of Plant Physiology 150, 137-140 [۱] بایگانی‌شده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine