ارج
ارج یک سازندهٔ لوازم خانگی در ایران است.[۱] این شرکت از سال ۱۳۱۶ مشغول به تولید شد و با قدمتی ۸۶ ساله قدیمی‌ترین سازندهٔ لوازم خانگی در ایران و خاورمیانه است.
 | |
| نوع | سهامی عام |
|---|---|
| بنا نهاده | ۱۳۱۶ |
| بنیانگذاران | خلیل ارجمند |
| دفتر مرکزی | تهران، ایران  |
| وبگاه | |
ارج در نخستین دورانش، صندلی‌های تاشو می‌ساخت و در دههٔ ۱۳۵۰، در گسترشی قابل توجه، به ساخت لوازم خانگی، از جمله آب‌گرم‌کن برقی، آب‌گرم‌کن نفتی، یخچال، بخاری، ماشین لباسشویی و کولر های آبی روی آورد.[۲] تا سال ۱۳۵۷، ارج شمار کارکنانش را به نزدیک سه هزار نفر افزایش داد و به بزرگ‌ترین کارخانه صنعتی خاورمیانه تبدیل شد.[۳][۴]
پس از انقلاب ۱۳۵۷، در جریان مصادرهٔ اموال و دارایی‌ها، این کارخانهٔ متعلق به خانواده ارجمند، که بهائی بودند[۵]، بابت بدهی به سازمان صنایع ملی ایران منتقل گردید.[۶][۳][۷][۸] این کارخانه به مرور دچار ضرر و زیان شد و در دههٔ ۱۳۷۰ با یک اختلاس ۲۰ میلیارد تومانی نیز مواجه شد و پس از مشکلات دیگری، همچون عدم به‌روزرسانی کارخانه، در ۲۴ خرداد ۱۳۹۵ با پلمب قضایی انبار ارج، کارخانهٔ ۷۹ ساله این شرکت رسماً تعطیل شد.[۹] در اردیبهشت ۱۴۰۰ اعلام شد که برند ارج، به‌فروش رفته‌است و با کالاهایی نوین، شروع به کار خواهد کرد.[۱۰]
نام‌شناسی و برند ویرایش
گزینش نام ارج برای قدیمی‌ترین تولیدکنندهٔ لوازم خانگی ایران، افزون بر اینکه از اول نام خانوادگی خلیل ارجمند گرفته شده بود، نشانگر سه واژهٔ آهنگری، ریخته‌گری و جوشکاری است.[۱۱][۱۲]
برند این شرکت در رسانه‌ها، آوازه دارد و تبلیغاتش با عنوان «ارج؛ نامی که می‌شناسید و به آن اطمینان دارید» نیز شهرتی داشت. ارج به‌عنوان یک سازندهٔ بزرگ محصولات لوازم خانگی در ایران، شناخته شده‌است.[۱۳]
پیشینه ویرایش
کارخانه ارج در سال ۱۳۱۶ در یک کارگاه کوچک درون خیابان سی متری تهران، پایتخت ایران، به همراه ۸ کارگر با هدایت خلیل ارجمند، استاد دانشکده فنی دانشگاه تهران، به صنایع غیردولتی ایران پیوست.[۱۴] پس از درگذشت خلیل ارجمند، مدیریت این کارخانه تا انقلاب اسلامی، بر عهده برادران ارجمند قرار گرفت و توانست به موفقیت‌های چشم‌گیری برسد.[۱۲]
ارج در نخستین دورانش، صندلی‌های تاشو می‌ساخت و کارهای آهنگری، ریخته‌گری و جوشکاری نیز انجام می‌داد. در دههٔ ۱۳۵۰، در گسترش و پیشرفتی قابل توجه، به ساخت لوازم خانگی، از جمله آب‌گرم‌کن برقی، یخچال، بخاری، ماشین رخت‌شویی و کولر روی آورد.[۲][۱۳]
پس از انقلاب ۱۳۵۷ ویرایش
پس از انقلاب کارخانهٔ ارج، بابت بدهی به سازمان صنایع ملی ایران منتقل گردید و پس از آن به سوی ورشکستگی قدم‌ها را به سرعت برداشت.[۱۵]
این شرکت در دههٔ ۱۳۷۰ با یک اختلاس ۲۰ میلیارد تومانی نیز مواجه شد. در پی مشکلات مالی، کارخانهٔ ارج رو به سقوط گذاشت تا سرانجام در روز ۲۴ خرداد ۱۳۹۵ با پلمب قضایی انبار ارج، پس از ۷۹ سال به‌طور رسمی تعطیل شد و میان سهام‌داران پرشماری دست‌به‌دست گشت.[۹]
نبود به‌روزرسانی و ورشکستگی ویرایش
خبرگزاری تسنیم در گزارشی در ۲۰۱۶، اعلام کرده بود که شرکت ارج در سال‌های اخیر، با رخ دادن مشکلات مالی و واردات کالاهای برندهای خارجی، سهم قابل توجهی در بازار نداشت و با نبود به‌روزرسانی و ماشین‌آلات کهنه‌اش، دیگر توان تولید کالاهای متنوع در ردهٔ لوازم خانگی را نداشته‌است.[۲]
در اردیبهشت ۱۳۹۶ اعلام شد که مساحت زمین خود کارخانهٔ ارج، ۱۰۰ هزار متر مربع است و قیمت اعلامی آن نیز برای هر متر، ۸۰۰ تا ۹۰۰ هزار تومان، اعلام شد. پیش از این، گفته شده بود که این شرکت تنها به نزدیک ۵۰ میلیون دلار جذب سرمایه نیاز داشته‌است. همچنین اعلام شده بود که از هنگامی که این کارخانه در اختیار دستگاه‌های دولتی و شبه‌دولتی جمهوری اسلامی قرار گرفت، رو به افول رفت و ماشین‌آلات و تکنولوژی آن، به‌روز نشد.[۱۶] در پی مشکلات مالی و مشکلاتی که از پیشتر گریبانگیر آن شده بود، کارخانهٔ ارج دچار مشکلات زیادی شد و حتی ماشین‌آلات کهنه‌اش در کارخانه نیز به‌فروش گذاشته شدند.[۱۷][۱۸]
در ۲۱ خرداد ۱۳۹۵ خبر تعطیلی این شرکت در میان برخی وبگاه‌های ایرانی منتشر شد که مدیران این شرکت آن را رد کردند؛ اما در ۲۴ خرداد ۱۳۹۵ با پلمب قضایی انبار ارج، این کارخانهٔ ۷۹ ساله به شکل رسمی تعطیل گردید.[۱۹]
شروع و پدیداری دوباره ویرایش
در اردیبهشت ۱۴۰۰ اعلام شد که برند ارج، به‌فروش رفته‌است و سرمایه‌گذار جدید، به‌دنبال زمین و تجهیزات برای خط تولید لوازم خانگی بوده‌است.[۲۰] در همین ماه، معاون قضایی دادستان کل کشور ایران گفت: «کارخانه ارج با ۴ محصول خوب و با آخرین تکنولوژی روز شروع به کار خواهد کرد و مقدمات آن در حال اجراست».[۲۱] که در تیر همان سال اعلام شد که با اقدامات قضایی این کارخانه احیا شده‌است.[۲۲]
منابع ویرایش
- ↑ کارخانه قدیمی «ارج» در ایران تعطیل شد، رادیو زمانه
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ «تجمع کارگران «ارج»: کارخانه مدت‌هاست تعطیل شده‌است». رادیوزمانه. ۲۳ خرداد ۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ خرداد ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «کارخانه ارج از ظهور تا سقوط». هفته نامه تجارت فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۲.
- ↑ «میراث ارجمند». هفته نامه تجارت فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۱.
- ↑ https://iranicaonline.org/articles/arjomand-kalil-1910-1944
- ↑ 10 (۲۰۱۹-۰۲-۱۲). «پشت پرده «مصادره»». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۹.
- ↑ ««ارج» تعطیل شد؟ یا تعطیل بود؟». ایسنا. ۲۰۱۶-۰۶-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۲.
- ↑ «مصادره اموال سرمایه‌داران؛ فهرست اشتباه و تلاش ناکام». تاریخ ایرانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۲.
- ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ www.asriran.com https://www.asriran.com/fa/news/744952/سرنوشت-تلخ-۶-کارخانه-مشهور-ایرانی-از-ارج-تا-تولی-پرس. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۲. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ «کارخانه ارج با ۴ محصول خوب شروع به کار خواهد کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۵.
- ↑ خاطرات وحید ارجمند، شماره ۱۳، آبان ۱۳۵۱، ص ۱۰۹ – ۱۱۰
- ↑ ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ «داستان کارخانه «ارج» و سه برادری که آن را «ارجمند» کردند». رادیو زمانه. ۲۰۱۶-۰۶-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۳.
- ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ «سرنوشت تلخ ۶ کارخانه مشهور ایرانی: از "ارج" تا "تولی پرس"». www.asriran.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ دسامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۵.
- ↑ شرکت ارج. «وبگاه شرکت ارج». وبگاه ارج.
- ↑ «ارج، کارخانه خاطره ها». اقتصاد ایرانی. ۳۱ تیر ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ «کارخانه «ارج» واگذار می‌شود؟». www.tabnak.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۵.
- ↑ «"ارج" رسماً تعطیل شد/ماشین‌آلات کهنه روی میز فروش». تسنیم. ۲۱ خرداد ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ «شرکت «ارج» به‌طور کامل تعطیل شد». وبگاه فرارو. ۲۱ خرداد ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ «تعطیلی کارخانه ارج تکذیب شد». ایرنا. ۲۱ خرداد ۱۳۹۵. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۶.
- ↑ «برند شرکت ارج خریداری شد». snn.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۵.
- ↑ «کارخانه ارج با ۴ محصول خوب شروع به کار خواهد کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۰۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۰۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۰۵.
- ↑ «احیای کارخانه «ارج» در پی اقدامات دستگاه قضایی». جامعه خبری تحلیلی الف. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۰۵.
- «تاریخچه ارج». شرکت ارج. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژوئن ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۶.
- سید (۲۰۱۶-۰۶-۱۲). «کره ای‌ها پس از ارج بازار را قبضه می‌کنند». ساعت24. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۶-۱۵.