اسیر جنگی به شخصی نظامی یا غیرنظامی می‌گویند که در طول یک جنگ یا بلافاصله پس از پایان یک جنگ توسط نیروهای طرف مقابل دستگیر و به اسارت گرفته می‌شود.

عکس از یک بازمانده زندان اندرسون پس از جنگ داخلی آمریکا در مه ۱۸۶۵

اسیران جنگی دارای حقوقی هستند که در فصل دوم از ضمیمهٔ کنوانسیون ۱۹۰۷ لاهه به جزئیات رفتار با اسیران جنگی اشاره شده‌است. همچنین این حقوق در کنوانسیون سوم ژنو در سال ۱۹۲۹ و تجدید نظر آن در سال ۱۹۴۹ مفصل‌تر گردیده‌است. مادهٔ چهارم کنوانسیون ژنو به محافظت از افراد نظامی، برخی از جنگجویان چریکی و افراد خاص اشاره دارد که این محافظت از زمان اعلام آنها به عنوان اسیر تا عودت آنها به کشور خود ادامه دارد. یکی از اصلی‌ترین مفاد این قرارداد مبنی بر غیرقانونی بودن شکنجه اسرای جنگی می‌باشد و یک اسیر تنها لازم است نام، تاریخ تولد، رتبه و شماره سرویس (در صورت اطلاق) را اعلام کند.

با وجود این در کشورهای مختلف این تعهد بارها نادیده انگاشته شده و اسیران بسیاری شکنجه و مورد بدرفتاری قرار گرفته‌اند.[۱]

در طول تاریخ گاهی پادشاهان در جنگ‌ها اسیر می‌شدند، مثلاً در سال ۱۴۰ پیش از میلاد دیمتریوس دوم سلوکی به قوای مهرداد یکم اشکانی حمله می‌کند ولی شکست خورده و اسیر می‌گردد.[۲]

زمان قدیم ویرایش

 
نقش کنده کاری شده اسیران جنگی در قرن سیزدهم در مصر

در بیشتر تاریخ بشر، بسته به فرهنگ و خلق و خوی فاتحین نبرد، طرف بازنده که خود را تسلیم می‌کردند و به عنوان اسیر جنگی گرفته می‌شدند همواره انتظار داشتند که یا به قتل برسند یا به بردگی گرفته شوند.[۳]

در روم باستان نیز گلادیاتورها می‌توانستند اسیر جنگی باشند. آنها بر اساس ریشه قومیت شان دسته‌بندی می‌شدند.[۴]

قرون وسطی و رنسانس ویرایش

در محاصره پاریس در سال ۴۶۴ در دوران شیلدریک یکم جنویو مقدس از پادشاه خواهان وضعیت بهتر برای زندانیان جنگی شد و پاسخ نیکو گرفت. کلوویس یکم بخاطر او زندانیان را آزاد کرد.

 
بازجویی اسیران روسی و ژاپنی توسط چینی‌ها در شورش مشتزن‌ها

دوران جدید ویرایش

پیمان صلح ۱۶۴۸ پیمان وستفالی که به جنگ سی ساله خاتمه داد این قانون را بنا نهاد که در پایان دوران تخاصم اسیران جنگی می‌بایست بدون هرگونه بها یا فدیه آزاد شوند. آنها باید بتوانند به وطن خود بازگردند.[۵]

منابع ویرایش

  1. مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Prisoner of war». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۶ مارس ۲۰۱۱.
  2. CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
  3. Wickham, Jason (2014) The Enslavement of War Captives by the Romans up to 146 BC, University of Liverpool PhD Dissertation. "Archived copy" (PDF). Archived from the original (PDF) on 24 May 2015. Retrieved 24 May 2015.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link) Wickham 2014 notes that for Roman warfare the outcome of capture could lead to release, ransom, execution or enslavement.
  4. "The Roman Gladiator", The University of Chicago – "Originally, captured soldiers had been made to fight with their own weapons and in their particular style of combat. It was from these conscripted prisoners of war that the gladiators acquired their exotic appearance, a distinction being made between the weapons imagined to be used by defeated enemies and those of their Roman conquerors. The Samnites (a tribe from Campania which the Romans had fought in the fourth and third centuries BC) were the prototype for Rome's professional gladiators, and it was their equipment that first was used and later adopted for the arena. [...] Two other gladiatorial categories also took their name from defeated tribes, the Galli (Gauls) and Thraeces (Thracians)."
  5. "Prisoner of war", Encyclopædia Britannica