اعراف (سوره)

سورهٔ اعراف سورهٔ ۷ام قرآن است و ۲۰۶ آیه دارد. همانند دیگر سوره‌های مکی، محتوای این سوره پیرامون اعتقادات اساسی اسلام مانند مبدأ و معاد، توحید، مبارزه با شرک و بت‌پرستی، و بیان جایگاه انسان در جهان است. سوره سرگذشت اقوام پیشین و پیامبران آنان را نیز شرح می‌دهد. اعراف محلی است که در قیامت گروهی از افراد که نه شایسته بهشت و نه مستحق جهنم هستند در آن جای داده می‌شوند.

سورهٔ ۷ قرآن

اعراف
دسته‌بندی	مکی
اطلاعات آماری
شمارهٔ نزول	۳۹
جزء	۸ و ۹
شمار آیه‌ها	۲۰۶
شمار واژه‌ها	۳۲۶۰
شمار حرف‌ها	۱۴۷۴۹
متن سوره
ترجمهٔ فارسی
انعام انعام	انفال انفال

نسخه خطی آیات ۳۸ تا ۴۱ سوره اعراف به خط کوفی، متعلق به قرن سوم هجری دوران خلافت عباسیان

در این سوره مبارکه داستان سجده نکردن شیطان در آیه‌های ۱۱ الی ۲۵ آمده است. بعد از این داستان در چند آیه انسان مورد خطاب قرار گرفته‌است، اما نه با لفظ یا «ایهاالانسان»، بلکه با لفط یا «بنی آدم». برای این بنی آدم بکار برده شده‌است که اولا تنها مومنین و مسلمین مخاطب نیستند، ثانیا شما انسان‌ها همه فرزند یک پدر هستید و ممکن است، همان چیزی که برای پدر شما اتفاق افتاد، برای شما هم اتفاق بیافتد.

همه ملائکه به انسان سجده کردند، جز شیطان. سجده در لغت به معنی خدمت کردن و آماده خدمت بودن است. خداوند از طریق ملائکه عالم را تدبیر می‌کند. پس همه ملائکه یعنی همه عالم آمادگی خود را برای خدمت کردن به انسان اعلام نمودند. فقط شیطان اعلام آمادگی نکرد. او هرگز جزو خادمین نبوده‌است.

در آیه ۲۶ الی ۳۲ سه بار خطاب «یا بنی آدم» آمده است.

ای فرزندان آمدم حقیقتا ما برای شما لباسی فرستادیم که زشتی‌های شما را بپوشاند وآن لباس تقوی و خود مراقبتی است. ای فرزندان آدم، شیطان شما را فریب ندهد و همانطور که این لباس را از تن پدر شما کند و او را از بهشت بیرون کرد.شما را هم بیرون کند. یعنی همانطور که او را از راحتی و خوشی به دردسر و گرفتاری کشانید، شما را هم بکشاند. او و هم پیمان‌های او شما را از جایی می‌بینند که شما آن‌ها را از آنجا  نمی‌بینید. (آیه ۲۶)

ای فرزندان آدم، وقتی موقعیتی برای خدمت پیش می آید، زیبایی‌های خود را (برای خدمت به خود و به دیگران) نمایان کنید. (خذوا زینتکم عند کل مسجد). بخورید و بیاشامید، اما مصرفتان بیهوده نباشد. خداوند کسانی را که بیهوده مصرف می‌کنند،  دوست ندارد(۳۱). بگو چه کسی زیبایی‌های خداوند را که برای بندگانش ظاهر کرده و روزی‌های پاکیزه را که برای بندگانش مهیا کرده‌است، حرام کرده‌است؟! و ... (۳۲)

در آیه ۵۰ درخواست جهنمیان از بهشتیان و جواب آن‌ها اینچنین آمده‌است.

جهنمیان به بهشتیان ندا می‌دهند که روی ما آب بریزید و از آنچه به شما داده شده به ما هم بدهید. بهشتیان در پاسخ آن‌ها می‌گویند که خداوند این‌ها را برای کافران حرام کرده‌استدرآیه ۵۱ گفته شده‌است که منظور از کافران کیست؟ گفته شده آن‌ها کسانی هستند که دینشان را بازیچه خود قرار دادند و زندگی دنیا آنان را فریب داده‌است. نگفته شده‌است که کافران بی دینان بوده‌اند.

آیه ۵۲ الی ۹۳ بازیچه قرار دادن دین و فریب دنیا را در جامعه‌هایی که یکی پس از هلاکت دیگری شکل گرفته‌است، توضیح می‌دهد. این جوامع به ترتیب عبارتند از قوم نوح، عاد، ثمود، لوط و شعیب. توجه کنید که انسان‌های خوب و مؤمنین واقعی باقی‌مانده از قوم نوح، بعدها قوم عاد را به وجود آوردند، و باقیمانده‌های خوب قوم عاد، قوم ثمود را و …

پاسخ‌هایی که این اقوام به پیامبرشان داده‌اند، نشان می‌دهد هر کدام از چه زاویه ای فریب دنیا را خورده‌اند

به نوح گفتند که تو راه را گم کرده‌ای و مسیر درست را اشتباه گرفتی

به عاد گفتند، تو نادان، سفیه و بی عقل هستی

ابتدا به ثمود گفتند ما به تو تردید داریم و در ادامه، علی‌رغم اینکه خیر خواهی او را فهمیدند، لجبازی کردند.

قوم لوط پاکان را از این جهت که خودشان را از یک لذت غیرطبیعی محروم کرده بودند، مسخره کردند.

شعیب به آن‌ها گفت کم فروشی نکنید، وضعیت درست شده و خوب جامعه را دوباره خراب نکنید، وعده بیخود ندهید، سد راه درست نشوید. اگر هم یه عده ای از شما حرف‌های من را قبول دارید و یه عده ای هم قبول ندارید. به هم کاری نداشته باشید، چون هم شما خدا را قبول دارید و هم آنها. پس بالاخره خدا بین شما داوری خواهد کرد. اما آن‌ها نپذیرفتند و به شعیب گفتند یا تبعیدت می‌کنیم یا روش ما را قبول کن.

پیوند به بیرون

• متن سوره به همراه ترجمهٔ فارسی
• فضیلت و خواص سوره اعراف
• آیاتی از سوره اعراف