الفبای عربستانی جنوبی
الفبای عربستانی جنوبی باستان یا یمنی باستان یا المُسنَد شاخه‌ای از الفبای نیاسینایی می‌باشد که در سده ۹ (پیش از میلاد) پدیدآمد.
| الفبای عربی جنوبی باستان | |
|---|---|
 کتیبه‌ای مرمری به خط المسند، الفبای باستانی پادشاهی یمنی سباء | |
| نوع | ابجد |
| زبان‌ها | گعز، عربی جنوبی باستان |
| دورهٔ زمانی | سده‌های ۹ پیش از میلاد تا ۷ پس از میلاد |
| سامانهٔ مادر |
هیروگلیف مصری
|
| سامانهٔ فرزند | گعزخطای یادکرد: برچسب <ref> غیرمجاز؛ نام‌های غیرمجاز یا بیش از اندازه (). [۱] |
| سامانهٔ خواهر | الفبای فنیقی |
| ISO 15924 | Sarb, 105 |
| جهت | Right-to-left |
| مخفف یونیکد | Old South Arabian |
| دامنه یونیکد | U+1BC0–U+10A7F |
این الفبا در زمان باستان برای نگارش زبان عربی جنوبی در یمن و گویش‌های صبایی، قطبانی، حدرامی، مینایی، حمیاری و زبان نیاحبشی-سامی در دمت به کار برده‌می‌شد. این دبیره در آغاز در سده نهم پیش از میلاد در اکله گزی در اریتره و در سده ۸ (پیش از میلاد) در یمن و بابل پدیدار گشت. این دبیره در ۵۰۰ (پیش از میلاد) به برنایی رسید و تا سده ۷ (میلادی) به کار می‌رفت. در این زمان الفبای عربی جایگزین آن شد. در اتیوپی این الفبا برناتر شده و الفبای گعز را ساخت. ریخت شکسته این دبیره با نام خط زبور حروف کوچک عربی جنوبی برای نگارش روزانه بر روی چوب کاربرد داشت.
محتویات
ویژگی‌هاویرایش
از ویژگی‌های این الفبا چنین است که[۲]:
دارای ۲۹ حرف می‌باشد.
از راست به چپ و همچنین بر عکس نیز نوشته می‌شود
حروف الفبا به صورت منفصل نوشته می‌شوند
شکل حرف الفبا در هر موضعی از کلمه یکسان است و تغییر نمی‌کند
برای فاصله انداختن بین واژگان از یک خط عمود استفاده می‌شود
در هنگام تشدید حرف دو بار نوشته می‌شود
حروف الفبا بدون نقطه و حرکت هستند
الفباویرایش
| الفبای عربی جنوبی | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| نماد واج‌نویسی IPA آوا |
 h [h] ه |
 l [l] ل |
 ḥ [ħ] ح |
 m [m] م |
 q [q] ق |
 w [w] و |
 s2 (š) [ɬ] ش |
 r [r] ر |
 b [b] ب |
 t [t] ت |
 s1 (s) [s] س |
 k [k] ک |
 n [n] ن |
 ḫ [x] خ |
 s3 (ś) [s̪] — |
 f [f] ف |
 ʾ [ʔ] الف |
 ʿ [ʕ] ع |
 ḍ [ɬʼ] ض |
 g [g] ج |
 d [d] د |
 ġ [ɣ] غ |
 ṭ [tʼ] ط |
 z [z] ز |
 ḏ [ð] ذ |
 y [j] ی |
 ṯ [θ] ث |
 ṣ [tˢʼ] ص |
 ẓ [θʼ] ظ | |||
نگارخانهویرایش
منابعویرایش
- ↑ Gragg, Gene (2004). "Ge'ez (Aksum)". In Woodard, Roger D. The Cambridge Encyclopedia of the World's Ancient Languages. Cambridge University Press. p. 431. ISBN 0-521-56256-2.
- ↑ «خط المسند - een knol van sultan maqtari». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ نوامبر ۲۰۱۰. دریافت‌شده در ۱۴ اکتبر ۲۰۱۱.
- نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، South Arabian alphabet. (نسخه ۱۷ مارس ۲۰۰۷)
| در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ الفبای عربستانی جنوبی موجود است. |