امپراتوری برونئی

یک سلطان‌نشین اسلامی در جنوب شرق آسیا

امپراتوری برونئی (به مالایی: Empayar Brunei) یا سلطان‌نشین برونئی یک سلطان‌نشین مالایی واقع در برونئی در ساحل شمالی جزیره بورنئو در جنوب شرق آسیا بود. برونئی در حدود قرن پانزدهم میلادی همزمان با سقوط ملاکا به دست پرتغالی‌ها به رشد قابل توجهی دست یافت و حاکمان آن به اسلام گرویدند. این امپراتوری تا پیش از انحطاطش در قرن هفدهم، در مناطق ساحلی بورنئو و فیلیپین گسترش یافته بود.

امپراتوری برونئی
سلطان‌نشین برونئی

Empayar Brunei
امپراتوری برونئی
۱۳۶۸–۱۸۸۸
پرچم امپراتوری برونئی
پرچم
امپراتوری برونئی در اوج خود در قرن شانزدهم
امپراتوری برونئی در اوج خود در قرن شانزدهم
وضعیتخراج‌گذار امپراتوری مینگ (۱۳۷۰–۱۴۲۵)
تابع ماجاپاهیت (۱۳۶۸–۱۴۲۵)
کشور مستقل (۱۴۲۵–۱۸۸۸)
پایتختکوتا باتو
کامپونگ آیر
شهر برونئی
زبان(های) رایجزبان‌های مالایی برونئیایی، مالایی باستان، تاگالوگ باستان، عربی و برونئویی
دین(ها)
سنی
حکومتپادشاهی
سلطان (تا واپسین امپراتور) 
• ۱۳۶۸–۱۴۰۲
سلطان محمد شاه
• ۱۴۲۵–۱۴۳۲
شریف علی
• ۱۴۸۵–۱۵۲۴
بولکیاه
• ۱۵۸۲–۱۵۹۸
محمد حسن
• ۱۸۲۸–۱۸۵۲
عمر علی شریف‌الدین دوم
• ۱۸۸۵–۱۹۰۶
هاشم جلیل‌العالم اقام‌الدین
تاریخ 
• بنیان‌گذاری سلطنت
۱۳۶۸
۱۸۸۸
واحد پولدادوستد پایاپای، سپیدمهره، Piloncitos و بعد Brunei pitis
پیشین
پسین
پیشاسلطنت
ماجاپاهیت
سلطان‌نشین سولو
سلطان‌نشین ساراواک
هند شرقی اسپانیا
هند شرقی هلند
راج ساراکواک
مستعمره شاهی لابوآن
برونئوی شمالی
برونئی
امروز بخشی از برونئی
 اندونزی
 مالزی
 فیلیپین

در اواخر قرن هفدهم، برونئی وارد دوره افول شد که ناشی از نزاع داخلی بر سر جانشینی، گسترش استعمار قدرت‌های اروپایی و دزدی دریایی بود. این امپراتوری به دلیل ورود قدرت‌های غربی مانند اسپانیایی‌ها به فیلیپین، هلندی‌ها در جنوب بورنئو و انگلیسی‌ها در لابوآن، ساراواک و شمال بورنئو قسمت عمده‌ای از سرزمین خود را از دست داد. تا سال ۱۷۲۵، بسیاری از مسیرهای تأمین برونئی توسط سلطان‌نشین سولو تصرف شده بودند.

در سال ۱۸۸۸، سلطان هاشم جلیل‌العالم اقام‌الدین از انگلیس درخواست کرد تا دست‌درازی‌های بعدی را متوقف کند. انگلیس در همان سال «پیمان حفاظت» را با برونئی امضا کرد و این کشور تا زمان استقلالش در سال ۱۹۸۴، به یک کشور تحت‌الحمایه انگلیس تبدیل شد.

تغییرات امپراتوری از سال ۱۴۰۰ تا ۱۸۹۰

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش