اگزناتید که با نام تجاری Byetta و Bydureon و دیگر نام‌ها فروخته می‌شود، داروییست که برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود.[۵] این دارو همراه با رژیم غذایی، ورزش و احتمالاً سایر داروهای ضد دیابت استفاده می‌شود.[۵] اگزناتید گزینه درمانی پس از متفورمین و سولفونیل اوره است.[۶] این دارو به صورت تزریق زیرجلدی یک ساعت قبل از اولین و آخرین وعده غذایی در روز تزریق می‌شود.[۵] شکل تزریقی یک بار در هفته این دارو نیز موجود است.[۵]

اگزناتید
داده‌های بالینی
تلفظگوش دهیدi‎/ɛɡzˈɛnətd/‎
نام‌های تجاریByetta, Bydureon, Bydureon BCise, others
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa605034
داده‌ها
رده‌بندی داروهای
بارداری
  • AU: C
روش مصرف داروتزریق زیرجلدی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمیN/A
متابولیسمپروتئولیز
نیمه‌عمر حذف۲٫۴ ساعت
دفعکلیه / پروتئولیز
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
IUPHAR/BPS
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.212.123 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC184H282N50O60S۱
جرم مولی۴۱۸۶٫۶۳ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • [H]/N=C(\N)/NCCC[C@@H](C(=O)N[C@@H](CC(C)C)C(=O)N[C@@H](Cc1ccccc1)C(=O)N[C@@H]([C@@H](C)CC)C(=O)N[C@@H](CCC(=O)O)C(=O)N[C@@H](Cc2c[nH]c3c2cccc3)C(=O)N[C@@H](CC(C)C)C(=O)N[C@@H](CCCCN)C(=O)N[C@@H](CC(=O)N)C(=O)NCC(=O)NCC(=O)N4CCC[C@H]4C(=O)N[C@@H](CO)C(=O)N[C@@H](CO)C(=O)NCC(=O)N[C@@H](C)C(=O)N5CCC[C@H]5C(=O)N6CCC[C@H]6C(=O)N7CCC[C@H]7C(=O)N[C@@H](CO)C(=O)N)NC(=O)[C@H](C(C)C)NC(=O)[C@H](C)NC(=O)[C@H](CCC(=O)O)NC(=O)[C@H](CCC(=O)O)NC(=O)[C@H](CCC(=O)O)NC(=O)[C@H](CCSC)NC(=O)[C@H](CCC(=O)N)NC(=O)[C@H](CCCCN)NC(=O)[C@H](CO)NC(=O)[C@H](CC(C)C)NC(=O)[C@H](CC(=O)O)NC(=O)[C@H](CO)NC(=O)[C@H]([C@@H](C)O)NC(=O)[C@H](Cc8ccccc8)NC(=O)[C@H]([C@@H](C)O)NC(=O)CNC(=O)[C@H](CCC(=O)O)NC(=O)CNC(=O)[C@H](Cc9cnc[nH]9)N
  • InChI=1S/C184H282N50O60S/c1-16-94(10)147(178(289)213-114(52-58-144(257)258)163(274)218-121(73-101-77-195-105-39-24-23-38-103(101)105)168(279)215-116(68-90(2)3)165(276)205-107(41-26-28-61-186)158(269)219-122(75-134(189)243)154(265)198-79-135(244)196-83-139(248)231-63-30-43-129(231)175(286)225-127(87-238)174(285)223-125(85-236)155(266)200-80-136(245)202-96(12)181(292)233-65-32-45-131(233)183(294)234-66-33-46-132(234)182(293)232-64-31-44-130(232)176(287)222-124(84-235)150(190)261)229-170(281)119(71-99-34-19-17-20-35-99)217-166(277)117(69-91(4)5)214-159(270)108(42-29-62-194-184(191)192)212-177(288)146(93(8)9)228-151(262)95(11)203-156(267)111(49-55-141(251)252)208-161(272)112(50-56-142(253)254)209-162(273)113(51-57-143(255)256)210-164(275)115(59-67-295-15)211-160(271)110(47-53-133(188)242)207-157(268)106(40-25-27-60-185)206-172(283)126(86-237)224-167(278)118(70-92(6)7)216-169(280)123(76-145(259)260)220-173(284)128(88-239)226-180(291)149(98(14)241)230-171(282)120(72-100-36-21-18-22-37-100)221-179(290)148(97(13)240)227-138(247)82-199-153(264)109(48-54-140(249)250)204-137(246)81-197-152(263)104(187)74-102-78-193-89-201-102/h17-24,34-39,77-78,89-98,104,106-132,146-149,195,235-241H,16,25-33,40-76,79-88,185-187H2,1-15H3,(H2,188,242)(H2,189,243)(H2,190,261)(H,193,201)(H,196,244)(H,197,263)(H,198,265)(H,199,264)(H,200,266)(H,202,245)(H,203,267)(H,204,246)(H,205,276)(H,206,283)(H,207,268)(H,208,272)(H,209,273)(H,210,275)(H,211,271)(H,212,288)(H,213,289)(H,214,270)(H,215,279)(H,216,280)(H,217,277)(H,218,274)(H,219,269)(H,220,284)(H,221,290)(H,222,287)(H,223,285)(H,224,278)(H,225,286)(H,226,291)(H,227,247)(H,228,262)(H,229,281)(H,230,282)(H,249,250)(H,251,252)(H,253,254)(H,255,256)(H,257,258)(H,259,260)(H4,191,192,194)/t94-,95-,96-,97+,98+,104-,106-,107-,108-,109-,110-,111-,112-,113-,114-,115-,116-,117-,118-,119-,120-,121-,122-,123-,124-,125-,126-,127-,128-,129-,130-,131-,132-,146-,147-,148-,149-/m0/s1 N
  • Key:HTQBXNHDCUEHJF-XWLPCZSASA-N N
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

عوارض جانبی شایع عبارتند از افت قند خون، حالت تهوع، سرگیجه، درد شکم و درد در محل تزریق.[۵] سایر عوارض جانبی جدی ممکن است شامل سرطان مدولاری تیروئید، آنژیوادم، پانکراتیت و آسیب به کلیه باشد.[۵] ایمنی آن برای استفاده در بارداری و شیردهی نامشخص است.[۷] اگزناتید یک آگونیست گیرنده پپتید شبه گلوکاگون ۱ (آگونیست گیرنده GLP-1) است.[۵] این دارو با افزایش ترشح انسولین از پانکراس و کاهش ترشح بیش از حد گلوکاگون عمل می‌کند.[۵]

اگزناتید در سال ۲۰۰۵ برای استفاده پزشکی در ایالات متحده تأیید شد.[۵] در سال ۲۰۱۷، با بیش از یک میلیون نسخه، دویست و شصتمین داروی رایج در ایالات متحده بود.[۸][۹]

شیمی ویرایش

اگزناتید یک پپتید ۳۹ آمینو اسیدی است. این دارو نسخه سنتزی از اگزنید-۴ است، هورمونی که در بزاق هیولای هیلا یافت می‌شود.[۱۰]

منابع ویرایش

  1. "Byetta 10 micrograms solution for injection, prefilled pen - Summary of Product Characteristics". Electronic Medicines Compendium. 30 March 2017. Retrieved 21 April 2018.
  2. "Bydureon- exenatide injection, suspension, extended release Bydureon- exenatide kit". DailyMed. 28 February 2020. Retrieved 2 December 2020.
  3. "Bydureon BCise- exenatide injection, suspension, extended release". DailyMed. 28 February 2020. Retrieved 2 December 2020.
  4. "Byetta- exenatide injection". DailyMed. 28 February 2020. Retrieved 2 December 2020.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ ۵٫۲ ۵٫۳ ۵٫۴ ۵٫۵ ۵٫۶ ۵٫۷ ۵٫۸ "Exenatide Monograph for Professionals". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 22 March 2019."Exenatide Monograph for Professionals". Drugs.com. American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved 22 March 2019.
  6. British national formulary: BNF 76 (76 ed.). Pharmaceutical Press. 2018. pp. 684–685. ISBN 9780857113382.
  7. "Exenatide Pregnancy and Breastfeeding Warnings". Drugs.com. Retrieved 3 March 2019.
  8. "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Retrieved 11 April 2020.
  9. "Exenatide - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Retrieved 11 April 2020.
  10. Raufman JP (January 1996). "Bioactive peptides from lizard venoms". Regulatory Peptides. 61 (1): 1–18. doi:10.1016/0167-0115(96)00135-8. PMID 8701022.

پیوند به بیرون ویرایش