ایرج کابلی

ایرج کابلی (زاده ۲۳ فروردین ۱۳۱۷ در کرمان - درگذشته ۲۹ بهمن ۱۳۹۹ در تهران)، نویسنده، زبان‌شناس، و مترجم ایرانی بود.

ایرج کابلی
در تابستان ۱۳۷۶
زادهٔ	۲۳ فروردین ۱۳۱۷ کرمان
درگذشت	۲۹ بهمن ۱۳۹۹ (۸۲ سال) تهران
پیشه(ها)	نویسنده، مترجم

زندگی

ایرج کابلی در ۲۳ فروردین ۱۳۱۷ در خانواده‌ای زرتشتی در کرمان زاده شد. او برای آموزش متوسطه به تهران رفت و در دبیرستان البرز تحصیل کرد. ایرج کابلی در دانشگاه در رشتهٔ معماری درس خواند؛ ولی هرگز کار جدی و پیگری در زمینه معماری انجام نداد. دلبستگی او به زبان‌آموزی موجب شد چندین زبان را بیاموزد و به زبان انگلیسی و روسی دست به برگردان بزند. آشنایی و همکاری با احمد شاملو و عضویتش در هیئت دبیران کانون نویسندگان ایران و عضویت در شورای بازنگری در شیوهٔ نگارش و خط فارسی و ارائه شیوهٔ نوینی برای تقطیع وزن‌های عروضی از دیگر کارهای او هستند.

ایرج کابلی عضو هیئت امنای بنیاد هوشنگ گلشیری بود. او در ۲۹ بهمن ۱۳۹۹ درگذشت.

آثار

پژوهش و نویسندگی

• ۱۳۷۶ - وزن‌شناسی و عروض، انتشارات آگه
• ۱۳۸۴ - درست‌نویسی‌یِ خطِ فارسی، انتشارات بازتاب‌نگار
• ۱۳۹۵ - راهِ نظم‌بندی، انتشاراتِ بوتیمار
• ۱۳۹۹ - دستور جامع زبان اوستا ، انتشاراتِ فرهنگ معاصر ،

برگردان

کتاب

• تاریخ دنیای قدیم، کورفکین
• آن روز می‌رسد، میرزا ابراهیم‌اف
• عملیات کنترل فکر، والتر باوارد
• ۱۳۸۲ - کشف خزرستان، لف گومی‌لی‌یوف، انتشارات آگه

داستان

• آنتوان چخوف (بهمن ۱۳۷۲)، ترجمهٔ احمدشاملو-ایرج‌کابلی، «گناه‌کار شهر تولدو»، آدینه، ج. هشتم ش. ۸۸، ص. ۳۵
• آنتوان چخوف (شهریور ۱۳۷۱)، ترجمهٔ احمدشاملو-ایرج‌کابلی، «همسران هنرمندان»، آدینه، ج. هفتم ش. ۷۳–۷۴، ص. ۴۸

مقالات

مجلهٔ آدینه

• شم زبانی و تحول واقعی، بهمن ۱۳۷۴، دوره ده، شماره ۱۰۷، صفحهٔ ۴۶
• ترک عادت، مهر ۱۳۷۴، شماره ۱۰۴، صفحهٔ ۵۸
• اقدام لازم برای یک‌سان شدن شیوهٔ ویرایش کتاب‌های درسی۱، تیر ۱۳۷۴ شماره ۱۰۲، صفحهٔ ۵۸
• اقدام لازم برای یک‌سان شدن شیوهٔ ویرایش کتاب‌های درسی۲، مرداد ۱۳۷۴ شماره ۱۰۳، صفحهٔ ۵۶
• بی‌حوصلگی یا بی‌حوصلگی؟، نوروز۱۳۷۴، شماره ۹۹–۱۰۰، صفحهٔ ۶۸
• واژه‌زایی و بی‌فاصله‌نویسی، دی‌ ۱۳۷۳، شماره ۹۷، صفحهٔ ۵۶
• پیوسته‌نویسی، جدانویسی یا بی‌فاصله‌نویسی؟، آبان‌ ۱۳۷۳، شماره ۹۶، صفحهٔ ۲۹
• احیای نشانه اضافه، اردیبهشت -خرداد ۱۳۷۲|دوره=هشتم | شماره ۸۰–۸۱ صفحهٔ ۶۸
• فراخوان به فارسی‌نویسان و پیش‌نهاد به تاجیکان، تیر ۱۳۷۱، شماره ۷۲، صفحهٔ ۴۹
• خوب و بد شعر، خرداد ۱۳۷۱، دوره=هفتم، شماره ۷۱، صفحهٔ ۴۴

نامه کارنامه

• پرونده باز یک فرزندکشی، خرداد ۱۳۷۹، دوره نخست، شماره ۱۱، صفحهٔ ۸۷.
• آنا آخماتووا، خرداد ۱۳۷۸، دوره نخست، شماره ۵، صفحهٔ ۶.

منابع

• کابلی، ایرج (۱۳۸۴)، «یادداشت ناشر»، درست‌نویسی‌ی خط‌فارسی، تهران: نشر بازتاب‌نگار، ص. ۲، شابک ۴-۲۵-۸۲۲۳-۹۶۴
• «شورای اصلاح رسم‌الخط نشست ۹»، آدینه، ج. هشتم ش. ۸۲، ص. ۵، تیر ۱۳۷۲
• «۳اصل مهم (مصوبه شورای بازنگری نگارش خط فارسی)»، آدینه، ج. هشتم ش. ۸۴–۸۵، ص. ۷۳، آبان ۱۳۷۲
• فرج سرکوهی (۳۰ بهمن ۱۳۹۹). «شورای اصلاحِ خط ِفارسی چرا و چگونه تشکیل و تعطیل شد و چه کرد؟». بی‌بی‌سی فارسی.
• کاظم کردوانی (۳۰ بهمن ۱۳۹۹). «شورایِ بازنگری در شیوه‌یِ نگارشِ خطِ فارسی؛ گامی 'مهم اما ناتمام'». بی‌بی‌سی فارسی.

پیوند به بیرون

• Linguism