بندال (هواشناسی)

انسداد پیشروی معمول چرخندها و واچرخندهای مهاجر از غرب به شرق در بزرگ‌مقیاس

در هواشناسی، بندال‌ها[۱] (انگلیسی: Block) الگوهای بزرگ‌مقیاس در میدان فشار اتمسفری هستند که تقریباً ثابت بوده به‌طور مؤثر مسیر چرخندهای مهاجر را «بسته» یا مسیر آن‌ها را تغییر می‌دهند. این پدیده، پرفشار بندالی[۲] یا واچرخند بندالی[۳] نیز نامیده می‌شود. بندال‌ها می‌توانند چندین روز یا حتی هفته‌ها در جای خود باقی بمانند و باعث می‌شود مناطق تحت تأثیر آن‌ها برای مدت طولانی همان وضع هوا (به عنوان مثال، بارش برای برخی از مناطق، آسمان صاف برای برخی دیگر) را داشته باشند.[۴] در نیم‌کره شمالی بندال‌های گسترش‌یافته، بیشتر در فصل بهار بر فراز اقیانوس آرام شرقی و اقیانوس اطلس شرقی رخ می‌دهند. در حالی که رخدادهای بندالی با وقوع رویدادهای شدید هوایی مانند امواج گرما مرتبط هستند،[۵] برخی ویژگی‌های آن‌ها به‌ویژه شروع و پایان این رویدادها هنوز به خوبی در پیش‌بینی‌های عددی وضع هوا ثبت نشده و همچنان یک حوزه باز پژوهشی به‌شمار می‌رود.[۶][۷]

نمونه‌ای از بندال امگا بر فراز غرب آمریکای شمالیدر مه ۲۰۰۶.

جستارهای وابسته

ویرایش

منابع

ویرایش
  1. «بندال» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «blocking, blocking action»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر پنجم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۵۳۱-۷۶-۴ (ذیل سرواژهٔ بندال)
  2. «پرفشار بندالی» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «blocking high» مترادفِ: «واچرخند بندالی» هم‌ارزِ واژهٔ بیگانه‌ای دیگر (blocking anticyclone)؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۵۰-۸ (ذیل سرواژهٔ پرفشار بندالی)
  3. «واچرخند بندالی» [علوم جَوّ] هم‌ارزِ «blocking anticyclone»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر سوم. فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۶۴-۷۵۳۱-۵۰-۸ (ذیل سرواژهٔ واچرخند بندالی)
  4. "The Omega Block". theweatherprediction.com. Archived from the original on 6 December 2017. Retrieved 27 July 2019.
  5. Stefanon, Marc; D’Andrea, Fabio; Drobinski, Philippe (2012-03-01). "Heatwave classification over Europe and the Mediterranean region". Environmental Research Letters. 7 (1): 014023. Bibcode:2012ERL.....7a4023S. doi:10.1088/1748-9326/7/1/014023. ISSN 1748-9326.
  6. Woollings, Tim; Barriopedro, David; Methven, John; Son, Seok-Woo; Martius, Olivia; Harvey, Ben; Sillmann, Jana; Lupo, Anthony R.; Seneviratne, Sonia (2018-09-01). "Blocking and its Response to Climate Change". Current Climate Change Reports (به انگلیسی). 4 (3): 287–300. Bibcode:2018CCCR....4..287W. doi:10.1007/s40641-018-0108-z. ISSN 2198-6061. PMC 6428232. PMID 30956938. Archived from the original on 2023-09-16. Retrieved 2022-04-07.
  7. Lupo, Anthony R. (November 2021). "Atmospheric blocking events: a review". Annals of the New York Academy of Sciences (به انگلیسی). 1504 (1): 5–24. Bibcode:2021NYASA1504....5L. doi:10.1111/nyas.14557. ISSN 0077-8923. PMID 33382135. S2CID 229931718. Archived from the original on 2023-09-16. Retrieved 2022-04-07.