بوئینگ سی‌اچ-۴۷ شینوک

هلیکوپتر ترابری
(تغییرمسیر از بوئینگ سی‌اچ-۴۷ شنوک)

بوئینگ سی‌اچ-۴۷شینوک (به انگلیسی: Boeing CH-47 Chinook) هلیکوپتر ترابری نیمه سنگینِ دوموتوره و دوملخه آمریکایی است که در شرکت بوئینگ طراحی شده و در سال ۱۹۶۲ معرفی شد. این محصول توسعه یافته از بوئینگ ورتول سی‌اچ-۴۶ سی‌نایت است که میراث شرکت پیاسکی هلیکاپتر بود. کاربرد اصلی این بالگرد برای جابجایی سربازان، ادوات توپخانه‌ای، سوخت، آب، موانع و سنگر و سایر تدارکات و تجهیزات مورد نیاز در میدان نبرد است. کاربردهای ثانویه این هلیکوپتر هم شامل آمبولانس، امداد در فجایع طبیعی، جستجو و نجات، انتقال هواپیماها، آتش‌نشانی و رهاسازی چتربازان می‌شود.[۲] هلیکوپتر شینوک با حداکثر سرعت ۳۱۵ کیلومتر بر ساعت حتی از هلیکوپتر‌های بسیار کوچکترِ تهاجمی و چندمنظوره معاصر خود هم سریع‌تر بود. نام این هلیکوپتر از قبیله سرخ‌پوست چنوک در آمریکا گرفته شده‌است. شینوک یکی از معدود هواگردهای دهه ۱۹۶۰ است که هنوز در خط تولید قرار دارد. تاکنون ۱۱۷۹ فروند از این هلیکوپتر ساخته شده و به ۱۶ کشور صادر شده‌است.

بوئینگ سی‌اچ-۴۷ شینوک
CH-47 Iran Air Force (remiex).jpg
بالگرد شینوک متعلق به هوانیروز ارتش ایران
کاربری بالگرد ترابری
کشور سازنده ایالات متحده آمریکا
تولیدکننده بوئینگ دیفنس اسپیس اند سکیوریتی
نخستین پرواز ۲۱ سپتامبر ۱۹۶۱
معرفی‌شده در ۱۹۶۲
وضعیت در حال خدمت
کاربر اصلی نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا
نیروی زمینی دفاع‌ازخود ژاپن
نیروی هوایی هند
ساخته‌شده ۱۹۶۲-تاکنون
تعداد ساخته‌شده Over 1,200 as of 2012[۱]
توسعه‌یافته از بوئینگ ورتول سی‌اچ-۴۶ سی‌نایت
گونه‌ها بوئینگ شینوک بریتانیا

ارتش ایالات متحدهٔ آمریکا از دیرباز به فکر یک بالگرد دوملخه بود و سفارش‌های زیادی به شرکتهای گوناگون می‌داد؛ بالگردهای مک‌کولوچ ام‌سی۴ و برنتلی بی-۱ از نخستین نمونه‌های آزمایشی بودند که به سرانجام نرسیدند. اولین مدل شینوک یعنی سی‌اچ-۴۷آ از دو موتور لیکومینگ تی-۵۵-ال۵ هر یک به قدرت ۲۲۰۰ اسب بخار نیرو می‌گرفت. در مدل‌های بعدی قدرت موتور افزایش یافته و در مدل سی‌اچ-۴۷دی (معرفی در ۱۹۷۹) به ۴۷۳۳ اسب بخار در هر موتور رسید. این هلیکوپتر ۳۰ متر طول و ۵٫۷ متر ارتفاع داشته و وزن خالی آن ۱۰٬۱۸۵ کیلوگرم است. سرعت صعود این هلیکوپتر ۷٫۷۳ متر بر ثانیه و سقف پروازی آن ۵۶۴۰ متر است. شینوک گنجایش کافی برای حمل ۳۳ تا ۵۵ سرباز با ظرفیت ۱۲۷۰۰ کیلوگرم بار را دارد.

کشورهای دارنده شینوک. (دارندگان سابق با رنگ قرمز)

در ایرانویرایش

 
آرم سینه خلبان هلیکوپتر بوئینگ سی‌اچ-۴۷ شینوک هوانیروز ارتش

در ایران و تا سال ۱۳۵۷، ۶۰ فروند بالگرد ترابری شینوک به خدمت هوانیروز درآمد و در آن زمان ایران بزرگترین کاربر این نوع بالگرد پس از ایالات متحده بود. همچنین تعداد ۳۰ فروند دیگر نیز سفارش داده بود که علی‌رغم پرداخت هزینه پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ تحویل آن‌ها لغو شد.[۳] در طول جنگ ایران و عراق، ایران به شکل جدی از تجهیزات خریداری شده از ایالات متحده استفاده کرد و حداقل هشت فروند CH-47 را در طول جنگ از دست داد، در ۲۴ تیر ۱۳۶۲، یک Mirage F1 عراق سه شینوک ایرانی که در حال انتقال نیروها به خط مقدم بودند را منهدم کرد و همچنین در اسفند ۱۳۶۴ جنگنده های MiG-21 عراق دو فروند را سرنگون کردند.

در فروردین ۱۳۶۲، در عملیات فتح المبین، شینوک‌های ایرانی در موفق به انتقال نیروهای ایران به پشت خطوط عراق شده که منجر به غافلگیری نیروهای عراقی و سرکوب آتش توپخانه عراق و تصرف یک مقر فرماندهی عراق شد.

نگارخانهویرایش

جستارهای وابستهویرایش

منابعویرایش

  1. "Boeing Marks 50 Years of Delivering Chinook Helicopters". Boeing. ۱۶ اوت ۲۰۱۲. Archived from the original on 4 March 2016.
  2. CH-47D/F Chinook Boeing Wevsite
  3. «رماندهان سوار چه هواپیماهایی می‌شدند». فارس نیوز.