بوی خواب

بوی خواب عنوان نمایشنامه‌ای نوشته محمد چرمشیر است که اقتباسی از آرامش از نوع دیگر تام استاپارد است. چرمشیر بر اساس طرحی از تام استاپارد که توسط هوشنگ حسامی با عنوان «آرامش از نوعی دیگر» و توسط علی امینی نجفی با عنوان «صلح انفرادی» ترجمه شده‌است، بازخوانی‌ای را انجام داده و این بوی خواب را نوشته‌است.

بوی خواب
نویسنده	محمد چرمشیر
کارگردان	سهراب سلیمی
آهنگساز	ابراهیم اثباتی
تاریخ نخستین نمایش	۱۳۹۶
جای نخستین نمایش	تالار قشقایی، تئاتر شهر

داستان

جان براون کاراکتر اصلی این نمایش فردی نقاش و هنرمند است که در زمان جنگ برای رسیدن به آرامش به یک بیمارستان می‌رود؛ چون بنا به تعاریف صلیب سرخ جهانی بیمارستان تنها مکانی است که باید مصون از جنگ باقی بماند، ولی این مکان دیگر آرامشگاه نیست بلکه تبدیل به مکانی برای طرح توطئه و مکاشفه روان‌شناختی برای براون می‌شود. این‌جاست که متوجه می‌شویم بیمارستان هم جای امنی نیست و دکتر و پرستار آن‌جا بنا به شرایط ماسک‌های متفاوتی به چهره زده‌اند و شخم‌زننده فکر و ذهن براون هستند.

بن‌مایه

سهراب سلیمی که در سال ۱۳۹۶ کارگردانی این نمایشنامه را به‌عهده داشته‌است، دربارهٔ بن‌مایه آن این‌گونه گفت: «تم نمایشنامه تنهایی، سرگشتگی و بی‌پناهی انسان در دنیای صنعتی است که نگاه ضد جنگ تام استوپارد نیز به اثر راه یافته تا جایی که نویسنده قصد دارد جایی را به‌عنوان مدینه فاضله پیدا کند، اما در نهایت متوجه می‌شود که در آن‌جا هم خبری از آرامش و ارتباط نیست.

سلیمی دربارهٔ رویکردی که محمد چرمشیر نسبت به نمایشنامه داشته‌است، بیان کرد: چرمشیر صددرصد متن را از آن خود کرده‌است. در واقع نمایشنامه‌ای که وی با نام «بوی خواب» نوشته‌است نه اقتباس محسوب می‌شود نه بازنویسی متن، بلکه بازخوانی‌ای است از تم نمایشنامه.

اجرا

بوی خواب در سال ۱۳۹۶، به کارگردانی سهراب سلیمی در تئاتر شهر (تالار قشقایی) به‌روی صحنه رفته‌است. در این نمایش مسعود دلخواه، شهره سلطانی، قاسم زارع، احسان صاحب‌الزمانی، حسین بهرام‌پور، میلاد صیادمیری، بلال مهرابی و مهران سگلی به ایفای نقش پرداختند، و ابراهیم اثباتی آهنگساز این نمایش بوده‌است.

جستارهای وابسته

• تئاتر در ایران
• نمایشنامه‌نویسان ایران
• نمایشنامه‌نویس

برای مطالعه بیشتر

• یادداشت علی‌اکبر ثابت‌کسایی؛ «نگاهی متفاوت به نمایش بوی خواب»، خبرگزاری دانشجو