تمندان
تمندان مرکز دهستان تفتان جنوبی و روستایی در بخش مرکزی شهرستان تفتان استان سیستان و بلوچستان ایران است. این روستا در دامنه کوه تفتان است که دارای آب وهوای خنک و مناظر طبیعی بکر میباشد.
تمندان | |
---|---|
روستا | |
مختصات: ۲۸°۳۲′ شمالی ۶۰°۵۸′ شرقی / ۲۸٫۵۳۳°شمالی ۶۰٫۹۶۷°شرقی | |
استان | سیستان و بلوچستان |
شهرستان | تفتان |
بخش | مرکزی |
دهستان | تفتان جنوبی |
جمعیت | ۲۷۲ نفر (سرشماری ۹۵) |
اهالی این روستا از طایفه تمندانی هستند که علاوه بر زبان بلوچی به گویش پارسیوانی[۱] نیز صحبت می کنند که در آن واژههای پهلوی و اوستایی وجود دارد.[۲]
از مناطق دیدنی آن میتوان به تودزیل، دامنه جبهه جنوبی قلهٔ آتشفشانی تفتان، اردوگاه درهگل، پناهگاه کوهستانی، و انواع باغات میوه اشاره کرد.
فرهنگ و پیشینه
ویرایشبه گفته کارینا جهانی زبانشناس و ایرانشناس سوئدی، استاد دانشگاه اوپسالا و رئیس بخش زبانهای ایرانی، طوایف بلوچ ساکن در کوه تفتان در گذشته پیرو آیین زرتشت بوده و به همین علت گویش پارسیوانی که یکی از گویش های زرتشتی و اوستایی است را حفظ کرده و علاوه بر زبان بلوچی به آن تکلم می کنند. [۳][۴]
ایرج افشار در کتاب بلوچستان و تمدن ديرينه آن با اشاره به تعدادی از طوایف بلوچ که هنوز سنت های پیش از اسلام را حفظ کرده و به آن پایبند هستند، از جمله سوگند نال (نوعی سوگند برای اثبات بی گناهی با عبور از آتش) بازمانده از دوران باستان و سیاوش که در میان بلوچ های اطراف تفتان رایج است و علاوه بر به زبان بلوچی به گویش پارسیوانی نیز صحبت می کنند.[۵]
جمعیت
ویرایشبر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این مکان ۲۷۲ نفر (۸۴خانوار) بودهاست.[۶]
جمعیت تاریخی | ||
---|---|---|
سال | جمعیت | ±% |
۱۳۸۵ | ۵۳۲ | — |
۱۳۹۰ | ۴۵۵ | ۱۴٫۵٪− |
۱۳۹۵ | ۲۷۲ | ۴۰٫۲٪− |
جستارهای وابسته
ویرایشمنابع
ویرایش- ↑ "توصیف دستوری گویش فارسی وانی در حاشیه ی تفتان". سیویلیکا.
- ↑ "تفتان". مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- ↑ جهانی,کرن, اگنس,کارینا (2022). بلوچ و دیگران، دیدگاه های زبانی، تاریخی و سیاسی-اجتماعی در مورد پلورالیسم در بلوچستان (به انگلیسی). دانشگاه کمبریج. p. 248. ISBN 3-89500-366-2.
- ↑ جهانی,کرن, اگنس,کارینا (2008). بلوچ و دیگران، دیدگاه های زبانی، تاریخی و سیاسی-اجتماعی در مورد پلورالیسم در بلوچستان (به انگلیسی). Reichert Verlag. p. 248. ISBN 9783895005916.
- ↑ افشار, ایرج (1992). بلوچستان و تمدن ديرينه آن. p. 376.
- ↑ «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانیشده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.