حمله بزرگ (ترکی استانبولی: Büyük Taarruz‎) نام بزرگترین و نهایی‌ترین عملیات نظامی جنگ استقلال ترکیه در مبارزه بین نیروهای مسلح ترکیه وفادار به دولت ملی مجلس بزرگ و پادشاهی یونان در جنگ یونان و ترکیه بود. حمله در ۲۶ اوت سال ۱۹۲۲ با نبرد دوملو پینار آغاز شد. ترک‌ها در حدود ۱۰۴۰۰۰ نفر جمع کرده بودند، که بیشترین تعداد از زمان شروع جنگ بود. هدف حمله، راندن قوای اشغالگر یونانی بود که بیش از ۲۰۰۰۰۰ نفر بوند.[۷][۸] واحدهای ترک در راهپیمایی به مدت ۱۰ روز (از ۳۱ اوت تا ۹ سپتامبر) فاصله ۳۰۰ کیلومتر (۱۹۰ مایل) را، در حالی که با سربازان یونانی مبارزه می‌کردند، طی کردند.[۹] ارتش ترکیه فاقد وسایل نقلیه موتوری بود؛ این قوا نیروهای متشکل از پیاده‌نظام و سواره نظام و پشتیبانی لجستیکی خود را با استفاده از گاو و چرخ دستی تأمین می‌کرد.[۱۰] نیروهای ترکیه در ۹ سپتامبر به دریا رسید و بعد از پس گرفتن ازمیر، این عملیات در ۱۸ سپتامبر سال ۱۹۲۲ با آزادی اردک و بیگا به پایان رسید. این شکست عظیم یونان باعث مخالفت در ارتش یونان و به‌طور کلی منجر به از دست دادن روحیه و عدم تمایل برای ادامه مبارزه از طرف یونان شد. علاوه بر این واحدهای یونانی متعددی محاصره و نابود شدند و قوای یونانی قابلیت تهاجمی مؤثر را از دست داد و دبگر قادر به سازماندهی یک عقب‌نشینی کنترل شده نبود. در این نبرد تعداد زیادی یونانی به عنوان اسرای جنگی گرفتار شدند.

حمله بزرگ
بخشی از جنگ یونان و ترکیه (۱۹۲۲–۱۹۱۹) و جنگ استقلال ترکیه

= فیلد مارشال مصطفی کمال پاشا در کوجاتپه =
تاریخ۱۸ اوگوست تا ۱۸ سپتامبر ۱۹۲۲
موقعیت
آتاتولی غربی (آفیون، دوملوپینار، عشاق، ایزمیر)
نتایج پیروزی ترکیه
تغییرات
قلمرو

تسخیر ازمیر توسط ترکیه

خروج اردوی یونان از آناتولی غربی
طرف‌های درگیر
دولت ملی مجلس بزرگ ترکیه پادشاهی یونان یونان
فرماندهان و رهبران
مصطفی کمال پاشا
مصطفی فوضی پاشا
پادشاهی یونان جورجیوس هاتزیانسیتیس
قوا
۹۸۶۷۰ هزار نفر پیاده‌نظام
۵۲۸۶ سواره نظام
۳۲۳ توپخانه
[۱][۲][۳][۴]
حداقل ۲۰۰۰۰۰ هزار نفر پیاده‌نظام
۱٬۳۰۰ سواره نظام
۳۴۸ توپخانه
[۱][۲][۳][۴]
تلفات و خسارات
۲٬۳۱۸ کشته، ۹٬۳۶۰ زخمی، ۱٬۶۹۷ نا پدید ۱۰۱ زندانی
جمعا: 13,476[۵]
تا هفت سپتامبر:
۵۰٬۰۰۰ (۳۵٬۰۰۰ کشته و زخمی، ۱۵٬۰۰۰ زندانی)[۶]

پیشرفت ویرایش

پس از فرمان مصطفی کمال پاشا که در نیروهای شورای بزرگ ملی ترکیه صادر شد بخشی اصلی از اردوی ترکیه شروع به حرکت به سمت ازمیر و بخش ثانویه قوا شروع به حرکت از اسکی‌شهر به طرف بورسا کرد.[۱۱] ۷ سپتامبر آیدین گرمنجیک و کوش‌آداسی و تحت کنترل ترک‌ها درآمد. دو روز بعد اردک را ترک کردند. رئیس ستاد نیروهای انگلیس از عملیات نظامی ترکیه ابراز تحسین کرد.[۱۲]

نگارخانه ویرایش

منابع ویرایش

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ Belgelerle Türk tarihi dergisi, Editions 28–31, Menteş Kitabevi, 1999, page 35 (ترکی)
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ A. Dural: His Story: Mustafa Kemal and Turkish Revolution, شابک ‎۰۵۹۵۴۱۲۵۱۳, iUniverse, 2007, page 93
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu: Bilinmiyen taraflariyle Atutürk, Yeni Çığır Kitabevi, 1959, page 64 (ترکی)
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Assertion of unitary, independent national states in central and southeast europe (1821–1923), Bibliotheca historica romaniae Edition 62, Edited by Viorica Moisuc and Ion Calafeteanu, Section des sciences historiques de l'Académie de la République Populaire Roumaine. , 1980, page 340 (footnote 94)
  5. Ali Çimen, Göknur Göğebakan: Tarihi Değiştiren Savaşlar, 2. Edition, شابک ‎۹۷۵۲۶۳۴۸۶۹, page 321. (ترکی)
  6. Armistice sought by Greeks as Turks press near Smyrna, New York Times, published 8 September 1922
  7. Bruce Clark: Twice a Stranger: The Mass Expulsions That Forged Modern Greece And Turkey, Harvard University Press, 2006, شابک ‎۰۶۷۴۰۲۳۶۸۴, page 22.
  8. International Committee of Historical Sciences, 1980, page 227.
  9. International Committee of Historical Sciences. 1980, page 227.
  10. International Committee of Historical Sciences, 1980, page 227.
  11. International Committee of Historical Sciences. Commission of comparative military history, Revue internationale d'histoire militaire (Editions 46–48), University of Michigan, 1980, page 227.
  12. Elisabeth Özdalga: The Last Dragoman: The Swedish Orientalist Johannes Kolmodin as Scholar, Activist and Diplomat, Swedish Research Institute in Istanbul, 2006, شابک ‎۹۷۸۹۱۸۶۸۸۴۱۴۷, page 62.