خط راه‌آهن تهران-مشهد
خط راه‌آهن تهران-مشهد (گرمسار-مشهد) در سال ۱۳۱۶ هجری خورشیدی، عملیات اجرایی آن به طول ۹۲۶ کیلومتر، آغاز گردید[۱] و در سال ۱۳۳۵، اولین قطار باری در این محور راه اندازی شد. در تاریخ ۱۲ اردیبهشت ۱۳۳۶، خط تهران-مشهد به‌طور رسمی افتتاح شد و در ۱۲ اردیبهشت ۱۳۴۵، ساختمان اصلی ایستگاه راه‌آهن مشهد افتتاح گردید.[۲][۳]
فهرست ایستگاه‌های این خط ویرایش
| ایستگاه | کیلومتر |
|---|---|
| ایستگاه راه‌آهن تهران | ۰ |
| ایستگاه راه‌آهن شهر ری | ۴ |
| ایستگاه راه‌آهن بهرام | ۱۵ |
| ایستگاه راه‌آهن ورامین | ۳۵ |
| ایستگاه راه‌آهن پیشوا | ۳۷ |
| ایستگاه راه‌آهن ابردژ | ۵۵ |
| ایستگاه راه‌آهن کویر | ۶۵ |
| ایستگاه راه‌آهن گرمسار | ۱۰۲ |
| ایستگاه راه‌آهن یاتری | ۱۴۱ |
| ایستگاه راه‌آهن ده نمک | ۱۵۳ |
| ایستگاه راه‌آهن سرخ دشت | ۱۶۷ |
| ایستگاه راه‌آهن لاهورد | ۱۸۸ |
| ایستگاه راه‌آهن بیابانک | ۲۰۹ |
| ایستگاه راه‌آهن سمنان | ۲۲۷ |
| ایستگاه راه‌آهن میاندره | ۲۴۵ |
| ایستگاه راه‌آهن آبگرم | ۲۶۲ |
| ایستگاه راه‌آهن گرداب | ۲۷۷ |
| ایستگاه راه‌آهن هفتخوان | ۲۹۴ |
| ایستگاه راه‌آهن لارستان | ۳۱۰ |
| ایستگاه راه‌آهن بناور | ۳۱۹ |
| ایستگاه راه‌آهن امروان | ۳۳ |
| ایستگاه راه‌آهن سرخده | ۳۴۹ |
| ایستگاه راه‌آهن دامغان | ۳۶۵ |
| ایستگاه راه‌آهن زرین | ۳۸۶ |
| ایستگاه راه‌آهن کلاتخوان | ۴۰۹ |
| ایستگاه راه‌آهن شاهرود[۴] | ۴۲۹ |
| ایستگاه راه‌آهن بسطام | ۴۵۰ |
| ایستگاه راه‌آهن شیرین چشمه | ۴۷۰ |
| ایستگاه راه‌آهن گیلان | ۴۸۰ |
| ایستگاه راه‌آهن بکران | ۵۰۸ |
| ایستگاه راه‌آهن جهان‌آباد | ۵۴۱ |
| ایستگاه راه‌آهن ابریشم | ۵۵۰ |
| ایستگاه راه‌آهن جاجرم | ۵۷۲ |
| ایستگاه راه‌آهن آزادور | ۵۹۲ |
| ایستگاه راه‌آهن سنخواست | ۶۱۲ |
| ایستگاه راه‌آهن جوین | ۶۴۱ |
| ایستگاه راه‌آهن نقاب | ۶۵۵ |
| ایستگاه راه‌آهن اسفراین | ۶۷۵ |
| ایستگاه راه‌آهن بیهق | ۶۹۵ |
| ایستگاه راه‌آهن سبزوار | ۷۱۸ |
| ایستگاه راه‌آهن فردوس | ۷۴۲ |
| ایستگاه راه‌آهن عطار | ۷۶۵ |
| ایستگاه راه‌آهن نیشابور | ۷۸۷ |
| ایستگاه راه‌آهن خیام | ۸۱۰ |
| ایستگاه راه‌آهن کاشمر | ۸۴۲ |
| ایستگاه راه‌آهن ابومسلم | ۸۵۰ |
| ایستگاه راه‌آهن تربت | ۸۶۹ |
| ایستگاه راه‌آهن فریمان | ۸۸۷ |
| ایستگاه راه‌آهن سلام | ۹۰۶ |
| ایستگاه راه‌آهن مشهد | ۹۲۶ |
قطارهای مسیر تهران-مشهد ویرایش
مسیر ریلی تهران-مشهد یکی از پرترددترین مسیرهای داخلی می‌باشد که کلیه قطارهای رجا، فدک و سفیر در آن فعالیت دارند. سایر قطارهای موجود در این مسیر عبارتند قطار زندگی، سیمرغ، پردیس، فدک، سبز، غزال، نورالرضا، مهتاب، جوپار، طوس، ارم، غدیر و قطارهای اتوبوسی نگین.
توربو ترن ویرایش
توربو ترن (Turbo Train) قطارهایی با با موتور توربینی و سرعت زیاد بودند که در سال ۱۹۶۷ در خطوط راه‌آهن بین شهری فرانسه بکار گرفته شدند و زمینه را برای ایجاد سامانه قطار تندرو فرانسه (Train à Grand Vitesse) ایجاد کردند. در سال ۱۳۵۳ چهار دستگاه SNCF Class T 2000 (نوع متناسب با سامانه ریلی ایران) با سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت توسط ایران از شرکت ملی راه‌آهن فرانسه خریداری شد و در سال ۱۳۵۵ در مسیر تهران-مشهد مورد بهره‌برداری قرار گرفت. توربو ترن‌های ایران، نخستین قطارهای مسافری سریع السیر ایران بودند که فاصله تهران تا مشهد را در ۸ ساعت می‌پیمودند. این قطارهای مجلل و مجهز، اگرچه کوپه ای نبودند اما مسافران به واسطه پذیرایی خوب، مهمانداران حرفه ای و محیط دلپذیر، فاصله تهران تا مشهد را بدون خستگی طی می‌کردند.[۵]
قطار فدک ویرایش
این قطار لوکس که شما را با سرعت به در مسیر ریلی سواری می‌دهد، با سه کلاس مختلف در اختیار مسافران قرار می‌گیرد. در تمام کلاس‌های متفاوت این قطار، سرویس پذیرایی، دکوربندی واگن‌ها و کوپه‌ها، امکانات داخلی و همچنین آموزش مهمانداران بر طبق استانداردهای قطارهای پنج ستارهٔ دنیا طراحی شده‌است. قطار ۵ ستاره فدک با عصرانه، قطار ۵ ستارهٔ اکونومی فدک، قطار ۵ ستارهٔ بیزنس فدک و قطار ۵ ستارهٔ ویژهٔ فدک، عالی‌ترین امکانات و خدمات را در طول سفر ارائه می‌دهند. کوپه‌های این قطار بسیار مجهز هستند و امکانات یک سفر راحت را برای مسافران مهیا کرده‌اند. در هر کوپهٔ چهار نفره، چهار تخت خواب تعبیه شده که درست متناسب با ارگونومی بدن است. با قطار فدک، در هر فصل سال که می‌خواهید با خیال راحت سفر کنید، نه سردتان می‌شود و نه از گرما می‌پزید؛ تنظیم دمای داخل کوپه دست خودتان است و می‌توانید آن را بین دمای ۲۲ تا ۲۶ درجهٔ سانتی‌گراد تنظیم کنید. سیستم‌هایی درون هر کوپه وجود دارد که می‌توانید نور و صدای محیط را تنظیم کنید. از دیگر امکانات این کوپه‌ها، میز مجزای غذا خوری، سیستم صوتی و تصویری پیشرفته آی‌پی تی‌وی با قابلیت‌هایی از قبیل انتخاب فیلم، موسیقی، اعلام اطلاعات موقعیت مکانی قطار، اعلام وضعیت آب و هوا و احضار مهماندار است و پر طرفدارترین آن‌ها، سامانه وای-فای داخلی و جی‌پی‌اس است که شما را در طول مسیر سرگرم می‌کند.
قطار زندگی ویرایش
شرکت رجا در سال ۱۳۹۴، با وارد کردن لوکس‌ترین قطار ۵ ستارهٔ خود به ناوگان ریلی کشور، راحتی و امکانات هواپیما را در مسیرهای ریلی جاری کرد. این قطار کوپه‌ای ۴ تخته، مناسب‌ترین وسیله برای سفرهای خانوادگی مانند قطار تهران-مشهد است.[۶]در این قطار امکاناتی به شرح زیر ارائه می‌گردد:
- استفاده از فرش قرمز جهت استقبال اولیه از مسافران
- بلیط همراه با عصرانه
- بلیط همراه با شام و بلیط همراه با شام ویژه
- کوپه‌های ۴ نفره مجهز به دو مانیتور ۱۸ اینچی برای تماشای برنامه‌های تلویزیون
- سیستم صوتی و تصویری پیشرفته با قابلیت انتخاب دعا، فیلم و موسیقی
- سیستم تهویهٔ مطبوع و مجهز به دو دریچه برای تنظیم دما و نور داخل کوپه
- قابلیت اتصال به شبکهٔ اینترنت داخلی قطار
- شید زیر پنجره برای جلوگیری از تابش نور خورشید به درون کوپه
- سیستم احضار مهماندار
- سرو دسر و نوشیدنی خوش آمد گویی
- سرو پیش‌غذا
- غذای اصلی و دسر در رستوران
- سفارش غذا و تنظیم وقت پذیرایی در رستوران
قطار غدیر ویرایش
قطار غدیر در سال ۱۳۸۸ با تأسیس و ادغام شرکت ریل ترابر سبا، وارد ناوگان ریلی کشورمان در بخش خصوصی گردید. این قطار با داشتن سرعت ۱۶۰ کیلومتر بر ساعت و برخورداری از سیستم‌های ساخت شرکت کانادایی-آلمانی بمباردیه، امکان سفر در کمترین زمان را به صورتی برای مسافران فراهم کرده‌است که فرد در داخل کوپه هیچ‌گونه لرزش را احساس نمی‌کند. با توجه به امکانات بسیار عالی و شرایط مطلوب در داخل قطار و کوپه و نوساز بودن واگن‌ها، این قطار در مسیرهایی همانند تهران-مشهد، تهران-یزد و اصفهان-مشهد تردد دارد.
قطار نورالرضا ویرایش
شرکت حمل و نقل ریلی نورالرضا، اولین شرکت بخش خصوصی است که بدون واسطه، واگن‌های قطار را از سازنده‌های خارجی خریداری کرد و تلاش کرد مدل‌ها و تجهیزات قطارهای اروپایی را الگو قرار دهد. خوشبختانه حاصل تلاش‌های شرکت نور، ارائهٔ قطارهایی است که با رعایت استاندارد اتحادیه بین‌المللی راه‌آهن (UIC) در رقابت با قطارهای اروپایی، وارد ناوگان ریلی کشورمان شده‌است. درست زمانی که قرار بود قطارهای اروپایی در خدمت مسافران کشورمان قرار بگیرند؛ قطارهای نور با کیفیت بالای سالن‌ها و امکانات ویژه، جایگزین خوبی برای قطارهای اروپایی شد و هم‌اکنون با در اختیار داشتن ۵۴ دستگاه واگن لوکس مسافربری ۴ تخته، واگن ویژهٔ بانوان، ۵ دستگاه واگن رستوران و ۵ دستگاه واگن مولد برق در مسیرهای ریلی زیبای کشورمان، مسئولیت حمل مسافران را بر عهده گرفته است.
قطار سبز ویرایش
شرکت رجا، قطارهای مختلفی را در سراسر مسیرهای ریلی کشورمان در خدمت مسافران قرار داده‌است که از میان قطارهای رجا، قطار سبز دومین قطار ویژه در شبکهٔ حمل و نقل ریلی کشور محسوب می‌شود. امکانات هر واگن قطار سبز برای ظرفیت ۳۲ نفر، مهیا شده‌است. هر واگن، ۸ کوپهٔ ۴ نفره را در خود جای داده و برای هر نفر یک تخت در داخل کوپه تعبیه شده‌است؛ بنابراین، قطار سبز بهترین انتخاب برای سفرهای خانوادگی محسوب می‌شود. یک کوپه از هر واگن به سرویس مهمانداری تعلق دارد.
منابع ویرایش
- ↑ https://www.hamshahrionline.ir/news/251275/آشنایی-با-تاریخچه-احداث-راه-آهن-در-ایران
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئن ۲۰۲۰.
- ↑ https://www.fadaktrains.com/blog/758/مسیرهای-قطار-ایران/
- ↑ https://rah-ahan.ir/تاریخچه-راه-آهن-ایران/
- ↑ «پس از 24 سال توقف؛ قطار سريع السير توربوترن تهران - مشهد راه اندازي شد». isna.ir. ۱۸ شهریور ۱۳۸۲.
- ↑ https://www.samtik.com/train/tehran-mashhad/بلیط-قطار-تهران-به-مشهد